Cholesterol to związek tłuszczowy niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni ważne role, takie jak budowa błon komórkowych, produkcja hormonów czy synteza witaminy D. Jednak zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom cholesterolu może negatywnie wpływać na zdrowie. W szczególności nadmiar cholesterolu prowadzi do odkładania się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, co zwiększa ryzyko chorób serca, udarów i innych problemów zdrowotnych.
Aby ocenić stan zdrowia, lekarze analizują kilka kluczowych parametrów lipidowych:
- Cholesterol całkowity – to suma wszystkich frakcji cholesterolu we krwi, zarówno “dobrego” (HDL), jak i “złego” (LDL). Prawidłowy poziom cholesterolu całkowitego jest ważny dla utrzymania zdrowia układu sercowo-naczyniowego.
- LDL (tzw. “zły” cholesterol) – lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL) transportują cholesterol z wątroby do tkanek. Nadmiar LDL może prowadzić do odkładania się cholesterolu w ścianach tętnic, co zwiększa ryzyko miażdżycy i chorób serca.
- HDL (tzw. “dobry” cholesterol) – lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL) usuwają nadmiar cholesterolu z tkanek i transportują go z powrotem do wątroby, gdzie jest metabolizowany. Wyższy poziom HDL jest korzystny dla zdrowia.
- Triglicerydy – to tłuszcze, które służą jako źródło energii dla organizmu. Jednak ich podwyższony poziom, zwłaszcza w połączeniu z wysokim LDL i niskim HDL, może zwiększać ryzyko chorób serca.
W artykule porównujemy normy cholesterolu w Polsce i USA, uwzględniając różne grupy wiekowe: dorosłych, dzieci oraz osoby starsze. Przedstawiamy również zalecenia dotyczące utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu.
Normy cholesterolu dla dorosłych
Poniższa tabela przedstawia porównanie norm cholesterolu dla dorosłych w Polsce i USA:
Parametr | Normy w Polsce (mg/dL) | Normy w USA (mg/dL) | Komentarz |
Cholesterol całkowity | < 190 mg/dL | < 200 mg/dL | W Polsce zalecenia są nieco bardziej restrykcyjne. |
LDL (“zły” cholesterol) | < 115 mg/dL (zdrowi) | < 100 mg/dL | W USA zaleca się niższe wartości LDL, zwłaszcza u osób z ryzykiem chorób serca. |
< 100 mg/dL (wysokie ryzyko) | < 70 mg/dL (wysokie ryzyko) | Dla osób z chorobami serca lub cukrzycą. | |
HDL (“dobry” cholesterol) | > 40 mg/dL (mężczyźni) | > 40 mg/dL (mężczyźni) | W obu krajach podobne zalecenia. |
> 50 mg/dL (kobiety) | > 50 mg/dL (kobiety) | Wyższe wartości HDL są korzystne dla zdrowia. | |
Triglicerydy | < 150 mg/dL | < 150 mg/dL | Normy są takie same w obu krajach. |
Normy cholesterolu dla dzieci (2–19 lat)
Dzieci i młodzież również powinny regularnie kontrolować poziom cholesterolu, zwłaszcza jeśli w rodzinie występują przypadki chorób serca. Oto porównanie norm:
Parametr | Normy w Polsce (mg/dL) | Normy w USA (mg/dL) | Komentarz |
Cholesterol całkowity | < 170 mg/dL | < 170 mg/dL | W obu krajach podobne zalecenia. |
LDL (“zły” cholesterol) | < 110 mg/dL | < 110 mg/dL | Dla dzieci z czynnikami ryzyka (np. otyłość, cukrzyca) normy mogą być niższe. |
HDL (“dobry” cholesterol) | > 45 mg/dL | > 45 mg/dL | Wyższe wartości HDL są korzystne. |
Triglicerydy | < 100 mg/dL (5–9 lat) | < 100 mg/dL (5–9 lat) | Dla nastolatków (10–19 lat) normy są podobne do dorosłych (< 150 mg/dL). |
Normy cholesterolu dla osób starszych (powyżej 65 lat)
U osób starszych kontrola poziomu cholesterolu jest szczególnie ważna ze względu na zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Poniżej porównanie norm:
Parametr | Normy w Polsce (mg/dL) | Normy w USA (mg/dL) | Komentarz |
Cholesterol całkowity | < 190 mg/dL | < 200 mg/dL | W Polsce normy są nieco bardziej restrykcyjne. |
LDL (“zły” cholesterol) | < 100 mg/dL | < 100 mg/dL | Dla osób starszych z chorobami serca zaleca się < 70 mg/dL. |
HDL (“dobry” cholesterol) | > 40 mg/dL (mężczyźni) | > 40 mg/dL (mężczyźni) | Dla kobiet > 50 mg/dL. |
Triglicerydy | < 150 mg/dL | < 150 mg/dL | Podobne normy w obu krajach. |
Podsumowanie
Zarówno w Polsce, jak i w USA, normy cholesterolu są dostosowane do wieku, płci oraz indywidualnego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. W Polsce zalecenia są często bardziej restrykcyjne, zwłaszcza w przypadku cholesterolu całkowitego i LDL. Regularne badania oraz zdrowy styl życia – odpowiednia dieta, aktywność fizyczna i unikanie używek – to klucz do utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu.
Pamiętaj, że interpretacja wyników badań zawsze powinna być konsultowana z lekarzem, który uwzględni indywidualne czynniki ryzyka i stan zdrowia. Dbaj o swoje zdrowie już dziś, aby cieszyć się dobrym samopoczuciem przez długie lata!