Czy wysoki cholesterol zawsze jest niebezpieczny?

Redakcja

28.11.2024

4 minuty czytania

Wysoki cholesterol

Ostatni lipidogram pokazał, że masz wysoki cholesterol i ta informacja bardzo Cię zestresowała? Spokojnie! Wyniki wcale nie muszą być „wyrokiem”. Zobacz, co oznaczają niekorzystne wyniki i co zrobić, aby zadbać o swój profil lipidowy.

Wysoki cholesterol, czyli jaki?

Aby mówić o wysokim cholesterolu, warto przyjrzeć się obowiązującym normom. Dla osób zdrowych wyglądają one następująco:

  • cholesterol całkowity < 190 mg/dl (< 5 mmol/l)
  • cholesterol LDL < 115 mg/dl (< 3 mmol/l)
  • cholesterol HDL > 50 mg/dl (> 1,3 mmol/l) u kobiet i > 40 mg/dl (> 1 mmol/l) u mężczyzn
  • trójglicerydy < 150 mg/dl (< 1,7 mmol/l)[1].

Warto przy tym zaznaczyć, że prawidłowość stężenia „złego” cholesterolu, czyli frakcji LDL jest ustalana w odniesieniu do poziomu ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Dlatego w przypadku osób z otyłością, nadciśnieniem, cukrzycą czy prowadzących niezdrowy tryb życia (palenie tytoniu, mało ruchu, nieprawidłowo zbilansowana dieta) może być oczekiwane niższe stężenie[2]. Normy LDL prezentują się więc następująco:

  • ryzyko ekstremalne – poniżej 1,0 mmol/l (40 mg/dl);
  • ryzyko bardzo duże – poniżej 1,4 mmol/l (55 mg/dl);
  • ryzyko duże – poniżej 1,8 mmol/l (70 mg/dl);
  • ryzyko umiarkowane – poniżej 2,6 mmol/l (100 mg/dl);
  • ryzyko małe (u osób zdrowych) – poniżej 3,0 mmol/l (115 mg/dl)[3].

Co oznacza wysoki cholesterol?

Wyniki lipidogramu same w sobie nie oznaczają choroby. Są one zapisem stanu organizmu w danym momencie i informacją, która może pomóc w diagnozowaniu problemów zdrowotnych. Co jednak może oznaczać przekroczenie norm poszczególnych parametrów i czy to zawsze zła wiadomość? To zależy.

Gdy w wynikach lipidogramu widzisz, że masz wysoki poziom HDL, jest to… dobra wiadomość. Jeśli przyjrzysz się ponownie normom opisanym powyżej, szybko dostrzeżesz, że pożądane są w tym przypadku duże stężenia. Powód jest prosty: HDL to „dobry” cholesterol, który odpowiada za odprowadzanie tego związku z organizmu (w tym z naczyń krwionośnych) do wątroby[4]. Im jest go więcej, tym mniejsze ryzyko rozwoju miażdżycy.

Niepokojące mogą być natomiast sytuacje, w których są podwyższone pozostałe parametry profilu lipidowego[5]:

  • podwyższony poziom cholesterolu całkowitego może wskazywać np. na hipercholesterolemię, jak również na problemy z tarczycą, nerkami czy wątrobą;
  • zbyt wysokie stężenie LDL może się wiązać z podobnymi przyczynami; może też być efektem stosowania określonych leków;
  • podwyższone stężenie trójglicerydów może towarzyszyć dyslipidemii aterogennej, cukrzycy, zespołowi metabolicznemu, a także problemom z trzustką, tarczycą czy nerkami.

Pamiętaj jednak, że przyczyny takiego stanu mogą być zróżnicowane, a diagnostykę powinien przeprowadzić lekarz. Może on np. zlecić dodatkowe badania – tak, aby jak najprecyzyjniej określić źródło problemów. Często tkwi ono w niezdrowych nawykach. Dlatego zazwyczaj pierwszym krokiem w leczeniu zaburzeń lipidowych jest modyfikacja stylu życia[6].

Zbyt wysoki cholesterol – i co dalej?

Jeśli Twoje wyniki lipidogramu nie mieszczą się w normie, zadbaj o wprowadzenie zdrowych zmian do codziennej rutyny. To pierwszy krok do sukcesu!

Sięgnij po fitosterole

Fitosterole, czyli sterole roślinne, to naturalne substancje, które obniżają poziom LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[7]. Ich wprowadzenie do diety to fundament istotny dla przywrócenia prawidłowych parametrów. Zawiera je np. miękka margaryna kubkowa Optima Cardio.

Zadbaj o zdrową dietę

W Twoim jadłospisie powinny się pojawić:

  • nienasycone kwasy tłuszczowe, obecne m.in. w olejach roślinnych oraz tłustych rybach morskich;
  • dobre źródła błonnika pokarmowego, np. warzywa, owoce oraz produkty pełnoziarniste[8].

Zrezygnuj natomiast ze spożywania czerwonego mięsa czy tłustego nabiału, które są bogate w niepożądane tłuszcze nasycone oraz izomery tłuszczów trans (te drugie znajdują się w mięsie i nabiale pochodzącym od przeżuwaczy, np. krów i owiec)[9].

Ruszaj się więcej i rzuć nałogi

Aktywność fizyczna sprzyja zachowaniu dobrego zdrowia. Dlatego ruszaj się, najlepiej codziennie. Wcale nie musisz podejmować dużego wysiłku – wystarczy np. szybszy spacer czy jazda na rowerze – przez ok. 20-30 minut dziennie[10]. Powiedz też „nie” używkom, a w szczególności papierosom. Serce będzie Ci wdzięczne!

Pamiętaj także o regularnym kontrolowaniu swojego profilu lipidowego, aby mieć kontrolę nad ewentualnymi niepokojącymi zmianami i móc szybko zareagować.

 

 

 

 

[1] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62068,dobry-cholesterol-i-zly-cholesterol

[2] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidogram

[3] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidogram

[4] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62068,dobry-cholesterol-i-zly-cholesterol

[5] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidogram

[6] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.2.

[7] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[8] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/88067,hipercholesterolemia-dieta-na-obnizenie-cholesterolu-jadlospis-przepisy

[9] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[10] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity

Najpopularniejsze artykuły

Grahamka

Grahamka z serem korycińskim, karmelizowaną śliwką, migdałami i radicchio

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na chleb gryczany z czarnuszką, z kozim twarogiem, ogórkiem, kaparami, czerwoną cebulą, miętą i prażonym słonecznikiem. To doskonała propozycja na zdrową i smaczną przekąskę, która dostarcza wielu cennych składników odżywczych i zachwyca wyrazistym smakiem. Dzięki połączeniu składników bogatych w wartości odżywcze, ta kanapka jest idealna dla osób dbających o zdrowie […]

Oblicz swoją idealną wagę – kalkulator

2021-05-08 Lektura tego artykułu zajmie 4 minuty. Chcesz wiedzieć ile wynosi Twoja idealna waga? Oblicz to zgodnie ze […]

Zimowe menu sercowca — co warto jeść?

Zastanawiasz się, dlaczego zimą często chce się więcej jeść? Powodów ku temu może być kilka.

Przeczytaj także

Naciśnienie tętnicze

Czy nadciśnienie jest wyleczalne?

W Polsce na nadciśnienie tętnicze choruje ok. 10 mln osób[1]. Ta podstępna choroba często rozwija się, nie dając żadnych wyraźnych objawów. Wymaga jednak kontroli, ponieważ zbyt długo utrzymująca się hipertensja może powodować poważne problemy zdrowotne. I tu nasuwa się pytanie: czy nadciśnienie da się wyleczyć? Nadciśnienie: co to jest? Pamiętaj! Jednorazowy pomiar, w którym okazało […]

Czy dieta wegańska może pomóc obniżyć cholesterol? Fakty i mity

Dieta wegańska to taka, z której wyklucza się wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego. Nie chodzi zatem wyłącznie o mięso

Aktywność fizyczna seniora — ćwiczenia dla osób starszych

Czy wiesz, że najczęstszą przyczyną śmierci seniorów są choroby układu krążenia ? Sposobem na zmniejszenie ryzyka ich rozwoju, a jednocześnie na zachowanie większej sprawności i mobilności w podeszłym wieku jest… ruch.