Wiosna to doskonały moment na wprowadzenie do diety świeżych warzyw i owoców. To właśnie w tym okresie pojawiają się długo wyczekiwane nowalijki! Te sezonowe skarby nie tylko dodają koloru i smaku potrawom, ale także obfitują w składniki niezbędne dla zdrowia, zwłaszcza dla serca. Dowiedz się, które nowalijki warto włączyć do swojej wiosennej diety, aby zadbać o kondycję serca i ogólny stan organizmu, a przy okazji urozmaicić posiłki.
Nowalijki – czym są?
Nowalijki to świeże warzywa i owoce sezonowe, które pojawiają się na rynku wiosną. Są bogatym źródłem witamin, składników mineralnych, błonnika pokarmowego czy polifenoli, które są niezbędne dla zdrowia organizmu. To prawdziwe „bomby witaminowe”, które zachwycają nie tylko walorami prozdrowotnymi, ale także świeżym smakiem. Sięgnięcie po nie po długiej zimie przynosi swoiste „orzeźwienie” i pozwala cieszyć się nie tylko zdrowymi, ale pysznymi, soczystymi posiłkami. Jeżeli więc chcesz zadbać o swoje serce – nie ma lepszego pomysłu!
Jakie nowalijki są szczególnie ważne w diecie sercowca?
Wachlarz nowalijek jest bardzo szeroki, a przechadzając się po lokalnym targowisku czy osiedlowym warzywniaku możesz mieć dylemat: co wybrać?W największym skrócie: każda nowalijka to dobra decyzja dla zdrowia. W końcu zgodnie z zaleceniami odnośnie do zdrowego żywienia warzywa i owoce powinny stanowić ok. 50% produktów spożywanych w ciągu dnia[1]. Jeśli jednak szukasz konkretnych sugestii i podpowiedzi, oto kilka nowalijek, które będą strzałem w dziesiątkę.
Jarmuż
To warzywo z rodziny kapustowatych pojawia się już w marcu. Jest niezwykle bogate w witaminy A, C, E, K i z grupy B oraz składniki mineralne takie jak potas, wapń i fosfor[2]. Zawiera również sulforafan, który wspiera profilaktykę nowotworową[3].
Szparagi
Białe i zielone – smakują równie dobrze i są niezwykle zdrowe. Stanowią doskonałe źródło kwasu foliowego, beta-karotenu oraz silnych antyoksydantów, czyli witamin C i E[4].
Szpinak
Kolejne zielone warzywo liściaste, które jest prawdziwą bombą witaminową. Obfituje w magnez, fosfor, potas oraz witaminy A, C i E[5].
Rzodkiewka
Przyjemnie chrupie i ma bardzo wyrazisty smak, a przy tym jest bogata w wiele cennych składników! Stanowi dobre źródło witaminy C, kwasu foliowego i antocyjanów (czyli jednej z grup przeciwutleniaczy wspierających neutralizację wolnych rodników)[6].
Topinambur
Nieco zapomniane warzywo, które może być cennym elementem diety dla sercowców i nie tylko. Jest świetnym źródłem witaminy C, potasu oraz inuliny – prebiotyku wspierającego pracę układu pokarmowego[7].
Karczoch
Karczoch, podobnie jak topinambur, jest dobrym źródłem inuliny, a także kwasu chlorogenowego oraz witamin z grupy B. Bywa polecany zwłaszcza osobom z podwyższonym poziomem cholesterolu[8].
Jak wykorzystać nowalijki w wiosennej, zdrowej diecie?
Nowalijki inspirują do tworzenia zdrowych, smacznych i kolorowych posiłków. Nie bój się z nimi eksperymentować! Możesz je wykorzystać na wiele sposobów!
- Na kanapki: przygotuj sycące śniadanie lub kolację np. z wykorzystaniem pełnoziarnistego pieczywa z plasterkami rzodkiewki, szpinakiem i jarmużem oraz np. z jajkiem na twardo lub szynką z indyka. Pieczywo możesz posmarować np. margaryną Optima Cardio, która stanowi bogate źródło tłuszczów nienasyconych, wspierających utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu[9]. Dodatkowo jest ona wzbogacona o sterole roślinne, które obniżają poziom cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[10].
- W sałatkach: szpinak i jarmuż mogą stanowić ich podstawę, a lekko podsmażone szparagi czy rzodkiewka – ciekawy dodatek.
- Jako dodatek do dań głównych: co powiesz np. na puree z topinamburu albo sałatkę z karczochem na talerzu „do spółki” z pieczonym dorszem, łososiem albo kurczakiem? Będzie smacznie!
Komponuj swoje posiłki zdrowo i tak, aby były bogate w świeże, lokalne warzywa. Wiosną nowalijki to najlepszy wybór. Dlatego sięgaj po nie bez ograniczeń i ciesz się dobrą kondycją serca oraz całego organizmu. Smacznego!
[2] https://www.czytelniamedyczna.pl/5491,jarmuz-stare-a-zapomniane-warzywo.html
[3] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/171400,jarmuz-wlasciwosci-odzywcze
[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/temattygodnia/68919,sezon-na-szpinak-i-szparagi
[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/temattygodnia/68919,sezon-na-szpinak-i-szparagi
[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/293544,topinambur
[8] Wytyczne PTL/KLRwP/PTK/PTDL/PTD/PTNY Diagnostyki i leczenie zaburzeń lipidowych w Polsce 2021, Lekarz POZ 4/2021 s. 29.