Jak zapobiec chorobie nadciśnieniowej? Profilaktyka przy nadciśnieniu tętniczym

Redakcja Optymalnewybory.pl

2.04.2022

2 minuty czytania


Nadciśnienie tętnicze uznaje się za jedną z powszechnych chorób układu krążenia. Jednocześnie stanowi główny czynnik determinujących rozwój schorzeń tego układu. To wystarczające powody, dla których warto podjąć działania przeciwdziałające wzrostowi ciśnienia tętniczego powyżej obowiązujących norm. Sprawdź, jak powinna wyglądać prewencja choroby nadciśnieniowej.

Nadciśnienie tętnicze daje poważne powikłania, które są przyczyną ponad 12% zgonów. Szczególnie ścisły związek obserwuje się między wysokimi wartościami ciśnienia a udarem mózgu oraz rozwojem choroby niedokrwiennej serca[1]. Na szczęście można podjąć działania, które doprowadzą do obniżenia poziomu ciśnienia lub utrzymania jego wartości na optymalnym poziomie.
Optima Cardio

Czy to nadciśnienie tętnicze?

Nadciśnienie tętnicze nie daje zwykle charakterystycznych symptomów. Jego jedynym objawem bywają podwyższone wartości ciśnienia rozkurczowego i skurczowego, czego można dowiedzieć się podczas regularnie przeprowadzanych badań.

Mianem nadciśnienia tętniczego określa się ciśnienie tętnicze przekraczające wartości 140/90 mm Hg[2]. Rozpoznanie choroby dokonywane jest po przeprowadzeniu wielu pomiarów w regularnych odstępach czasu – najczęściej kilkudniowych lub kilkutygodniowych.

Samo nadciśnienie tętnicze – w zależności od uzyskanych wyników – można podzielić na:

  • łagodne (I stopień) – 140-159 / 90-99 mm Hg;
  • umiarkowane (II stopień) – 160-179 / 100-109 mm Hg;
  • ciężkie (III stopień) – ≥180 / ≥110 mm Hg[3].

Warto przy tym podkreślić, że – w celu stwierdzenia nadciśnienia – koniecznością jest przeprowadzenie pomiarów w gabinecie lekarskim.

Czynniki wpływające na rozwój nadciśnienia tętniczego

Poznanie czynników wpływających na rozwój nadciśnienia tętniczego pozwoli na podjęcie działań zapobiegających chorobie nadciśnieniowej. Zalicza się do nich:

  • predyspozycje genetyczne,
  • otyłość brzuszną,
  • nadmierne spożycie soli,
  • starzenie się organizmu wraz z wiekiem.

Warto przy tym podkreślić, że u ponad 90% pacjentów rozwija się tzw. nadciśnienie pierwotne. Największy udział w nim ma prowadzony styl życia i skłonności genetyczne.

Profilaktyka nadciśnienia tętniczego w 5 krokach

Wprowadzenie nawet drobnych modyfikacji w stylu życia pozwala zmniejszyć ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego.

Pozbądź się nadmiernych kilogramów

Otyłość brzuszną – szczególnie u młodych osób – uważa się za jeden z głównych czynników determinujących rozwój nadciśnienia tętniczego[4]. Dlatego warto dążyć do redukcji nadmiernej masy ciała i utrzymanie jej na optymalnym poziomie.

Podstawą racjonalnego odchudzania jest zdrowe odżywianie, które – w połączeniu z aktywnością fizyczną – pozwoli na uzyskanie deficytu energetycznego. Po osiągnięciu prawidłowej masy ciała należy kontynuować wypracowane na nowo nawyki żywieniowe, aby utrzymać wagę na odpowiednim poziomie.

Ogranicz spożycie soli

Polacy spożywają duże ilości soli – znacznie więcej niż to wynika z zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia oraz rekomendacji Instytutu Żywności i Żywienia. Statystyki pokazują, że rodacy przyjmują średnio 11,5 g na dobę – z czego aż 7 g pochodzi bezpośrednio z soli kuchennej[5]. Tymczasem dzienna dopuszczalna ilość to 5 g!

Przeprowadzone badania wykazały, że zmniejszenie spożycia soli kuchennej do wartości 5 g dziennie może przyczynić się do obniżenia ciśnienia skurczowego u osób z nadciśnieniem aż o 4-5 mm Hg oraz o 1-2 mm Hg u osób niechorujących na nadciśnienie[6].

Kontroluj poziom cholesterolu

Podwyższony poziom cholesterolu nie ma bezpośredniego wpływu na rozwój na nadciśnienie. Jednak przyczynia się do miażdżycy, która z kolei – na skutek zwężenia tętnic doprowadzających krew do nerek – może odpowiadać za powstawanie nadciśnienia[7].

Jeśli wyniki lipidogramu wskazują na hipercholesterolemię, warto przyjrzeć się codziennej diecie. Należy ograniczyć spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych i tłuszczów trans – to one podwyższają poziom cholesterolu LDL.

Warto także włączyć do diety sterole roślinne, których źródłem jest m.in. miękka margaryna Optima Cardio. Udowodniono, że pomagają one obniżyć poziom cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym ich spożyciu 1,5-2,4 g w połączeniu z prawidłowo zbilansowaną dietą i zdrowym stylem życia[8].

Ogranicz stres

Prowadzenie stresującego trybu życia może zwiększyć ryzyko rozwoju choroby nadciśnieniowej. Hormony stresu (norepinefryna, epinefryna, kortyzol, dopamina) przyczyniają się do nasilenia stresu związanego z pracą czy życiem osobistym, co z kolei podnosi ciśnienie[9].

Postaw na aktywność fizyczną

Z aktywności fizycznej nie należy rezygnować – także wtedy, gdy udało ci się uzyskać optymalną masę ciała. Ruch – pod każdą postacią – sprzyja przepływowi krwi w naczyniach wieńcowych oraz pomaga normalizować ciśnienie krwi.

Chociaż skłonność do nadciśnienia zapisane jest w genach, rozwój choroby nadciśnieniowej zależy w dużej mierze od ciebie. Wystarczy zmienić nieodpowiednie nawyki w stylu życia – to najprostsza droga do optymalnych wartości ciśnienia.

[1] Rozpowszechnienie nadciśnienia tętniczego na świecie i w Polsce; Wybrane problemy kliniczne; Forum Zaburzeń Metabolicznych 2014, tom 5, nr 4, 141–147

[2] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[3] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58731,klasyfikacja-nadcisnienia-tetniczego

[4] Jak oceniać otyłość brzuszną u pacjentów z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym?; Joanna Dziwura-Ogonowska, Rafał Heryć, Karolina Mierska, Anna Modrzejewska, Tomasz Miazgowski, Krystyna Widecka; Copyright © 2012 Via Medica, ISSN 1428–5851

[5] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/dieta-polakow-a-zalecenia-za-tlusto-za-slono-za-slodko/

[6] Analiza spożycia soli kuchennej u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym;

[7] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/ryzyko/58839,co-to-jest-miazdzyca-i-jaki-jest-jej-zwiazek-z-nadcisnieniem-tetniczym

[8] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[9] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/aktualnosci/280128,hormony-stresu-moga-zwiekszac-ryzyko-nadcisnienia

 

Najpopularniejsze artykuły

Sałatka z kurczakiem, ananasem, selerem naciowym i orzechami włoskimi

Sałatka z kurczakiem, ananasem, selerem naciowym i orzechami włoskimi

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na sałatkę z kurczakiem, selerem naciowym i ananasem. To smaczna i zdrowa propozycja na lekki posiłek, bogata w witaminy i minerały. Składniki: 1 średnia pierś kurczaka (150 g) 2 łodygi selera naciowego (90 g) 1 plaster świeżego ananasa (80 g) 1 łyżka gęstego jogurtu naturalnego (15 g) 1 łyżka margaryny […]

Dieta kopenhaska – czy to zdrowy sposób na odchudzanie?

Lektura zajmie 2 minuty. Dieta kopenhaska to model żywienia, którego celem jest redukcja masy ciała. Kuracja trwa […]

Żywność dla mózgu – czyli jedzenie na myślenie (infografika)

W dzisiejszych czasach coraz więcej uwagi poświęca się zdrowiu i dobremu samopoczuciu, a odpowiednia dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu sprawności naszego organizmu. Jednakże, nie wszyscy zdają sobie sprawę, że nasze nawyki żywieniowe mają ogromny wpływ także na kondycję naszego mózgu. Właściwe odżywianie może poprawić funkcje poznawcze, wspierać koncentrację, pamięć oraz wpływać na nasze zdolności uczenia się.

Przeczytaj także

Oświadczenia zdrowotne: czym są? Jak je czytać?

Na opakowaniach żywności czy suplementów diety często można znaleźć różnego rodzaju informacje – np. o składzie produktów, ale też o tym, jak ich określone składniki mogą wpłynąć na Twoje zdrowie. Warto na nie zwrócić uwagę – zwłaszcza że w Polsce i całej Unii Europejskiej oświadczenia zdrowotne i żywieniowe podlegają ścisłym regulacjom. Zobacz, czym są i jak je czytać.

Dieta na nadciśnienie i cholesterol – co włączyć do menu?

Niemal 10 mln osób w Polsce zmaga się z nadciśnieniem tętniczym[1], a z podwyższonym poziomem cholesterolu – nawet 20 mln Polaków[2]. Ty również jesteś w którejś z tych grup? Pomóż swojemu organizmowi, aby cieszyć się dłuższym życiem i doskonałym samopoczuciem.

Czym jest skala SCORE i do czego służy?

Mianem ogólnego ryzyka sercowo-naczyniowego określa się prawdopodobieństwo wystąpienia choroby układu sercowo-naczyniowego lub zgonu z jego powodu w ciągu określonego czasu.