W Polsce na nadciśnienie tętnicze choruje ok. 10 mln osób[1]. Ta podstępna choroba często rozwija się, nie dając żadnych wyraźnych objawów. Wymaga jednak kontroli, ponieważ zbyt długo utrzymująca się hipertensja może powodować poważne problemy zdrowotne. I tu nasuwa się pytanie: czy nadciśnienie da się wyleczyć?
Nadciśnienie: co to jest?
Pamiętaj! Jednorazowy pomiar, w którym okazało się, że ciśnienie krwi jest za wysokie, nie świadczy o rozwoju nadciśnienia. Ten parametr funkcjonowania ciała, a dokładniej – siły, z jaką krew naciska na naczynia krwionośne podczas skurczu i rozkurczu komory[2] – zmienia się dynamicznie w ciągu doby. Ciśnienie może „podskoczyć” np. w efekcie stresu, po zjedzeniu bardzo obfitego posiłku czy w wyniku wysiłku fizycznego.
Kiedy można mówić o hipertensji? To stan, w którym u pacjenta utrzymuje się podwyższone ciśnienie krwi. Chodzi o wartości równe lub przekraczające 140/90 mm Hg[3]. Odczyty na takim poziomie muszą się pojawić podczas kilkukrotnych pomiarów, które są wykonywane w odstępach kilku dni lub tygodni[4].
Jakie ryzyko stwarza nadciśnienie?
Chociaż niekontrolowane nadciśnienie najczęściej przebiega bezobjawowo (albo z symptomami, które trudno przypisać do konkretnej choroby), wywołuje szkodliwe procesy w organizmie. Utrzymujący się zbyt duży nacisk krwi na naczynia krwionośne może skutkować niekorzystnymi zmianami w:
- sercu – prowadząc do zawału albo niewydolności czy przerostu mięśnia sercowego;
- mózgu, co grozi m.in. udarem;
- naczyniach krwionośnych (np. rozwarstwienie aorty);
- nerkach[5].
Dlatego tak ważną kwestią jest kontrolowanie ciśnienia i – w razie stwierdzenia hipertensji – wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Leczenie nadciśnienia: na czym polega?
To, jak jest prowadzone leczenie nadciśnienia, wynika przede wszystkim z przyczyn wystąpienia choroby oraz ogólnego stanu pacjenta.
Zasadniczo, 90% przypadków nadciśnienia ma charakter pierwotny – nie da się wskazać konkretnego powodu, dla którego wystąpiło. Pozostałe mają podłoże wtórne – mogą wiązać się m.in. z:
- chorobami nerek;
- zaburzeniami hormonalnymi, np. nadprodukcją aldosteronu, kortyzolu czy nieprawidłową pracą tarczycy;
- ostrym stresem, np. po oparzeniach, rozległych zabiegach operacyjnych czy w stanie hipoglikemii;
- obturacyjnym bezdechem sennym;
- chorobami układu nerwowego;
- zażywaniem określonych leków, np. kortykosteroidów, doustnych środków antykoncepcyjnych czy cyklosporyny;
- przyjmowaniem substancji odurzających, np. narkotyków, alkoholu czy nikotyny[6].
Jak to przekłada się na leczenie? Na podstawie stanu pacjenta i pomiarów ciśnienia lekarz decyduje, czy i jakie środki farmakologiczne wdrożyć, aby przywrócić pożądane wartości tego parametru.
Przykładowo:
- jeśli u pacjenta stwierdza się nadciśnienie 1. stopnia (poniżej wartości 160/100 mm Hg) i ma on dodatkowo małe ryzyko sercowo-naczyniowe – leczenie rozpoczyna się od modyfikacji stylu życia, a decyzję o farmakoterapii podejmuje się po ok. 3-6 miesiącach obserwacji wartości ciśnienia;
- gdy ciśnienie pacjenta jest wyższe i/lub ma on wyższe ryzyko sercowo-naczyniowe, konieczne są zarówno leki, jak i zmiana stylu życia[7];
- w przypadku hipertensji wtórnej kluczowe jest wyeliminowanie przyczyny niewłaściwych wartości ciśnienia – wówczas leczenie może dawać szansę nawet na całkowitą normalizację tego parametru[8].
Czy nadciśnienie da się wyleczyć?
W większości przypadków nadciśnienie musi być leczone przez całe życie[9], ponieważ schorzenie to ma najczęściej charakter pierwotny. Dlatego nie powinno się np. na własną rękę odstawiać leków hipotensyjnych, gdy wartości ciśnienia zaczną spadać. Dobrze być jednak pod stałą kontrolą lekarza i regularnie mierzyć ciśnienie. W razie, gdy zacznie ono osiągać niższe wartości, być może będzie szansa na modyfikację schematu przyjmowanych leków – np. obniżenie dawek[10].
Aby „pomóc” sobie w leczeniu nadciśnienia – tak, by nie opierało się ono głównie na farmakoterapii – warto wprowadzić zdrowe zmiany w stylu życia. Kluczowe kwestie to:
- utrzymanie prawidłowej masy ciała (BMI poniżej 25, obwód brzucha poniżej 80 cm u kobiet i 94 cm u mężczyzn);
- ograniczenie spożycie soli kuchennej do poziomu poniżej 5 g na dobę (ok. 1 łyżeczka);
- zmiana diety, np. na jadłospis DASH (m.in. ograniczenie spożycia żywności wysoko przetworzonej, fast foodów, czerwonego mięsa i tłustego nabiału, w tym masła, na rzecz warzyw, owoców, ryb i tłuszczów roślinnych, w tym miękkich margaryn kubkowych np. Optima Cardio);
- rzucenie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu;
- zwiększenie aktywności fizycznej[11].
Przestrzegaj tych prostych zaleceń z myślą o zmniejszeniu ryzyka wystąpienia nadciśnienia lub ułatwieniu leczenia tego schorzenia. To klucz do zdrowia na lata!
Czy wiesz, że Optima Cardio
zawiera naturalne sterole roślinne skutecznie obniżąjące poziom cholesterolu już po trzech tygodniach codziennego stosowania? W tak niedługim czasie poziom cholesterolu we krwi może się zmniejszyć nawet o 10%.
Zobacz
[1] https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/raport-nfz-nadcisnienie-tetnicze,7352.html
[2] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[3] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.
[4] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[5] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[6] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.
[7] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.1.
[8] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58815,nadcisnienie-wtorne
[9] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/lista/81026,czy-mozna-wyleczyc-nadcisnienie
[10] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/lista/61864,odstawienie-lekow-u-osoby-z-nadcisnieniem-tetniczym
[11] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze