Potas to bardzo ważny dla naszego zdrowia składnik mineralny i potrzebujemy go w naprawdę dużych ilościach dostarczanych wraz z codzienną zdrową dietą. Dzienne zapotrzebowanie na potas wynosi aż 2000 do nawet 4700 mg. To sporo jak na mikroelement, prawda?
Niedobór potasu - przyczyny
Niedobór potasu – hipokaliemia, może mieć bardzo różne przyczyny. Może do niego dojść u osób z chorobami układu krążenia np. z nadciśnieniem tętniczym krwi, stosujących często środki moczopędne, aby zapobiec obrzękom lub obniżyć ciśnienie oraz przyjmujących leki nasercowe. Do obniżenia ilości potasu w organizmie dochodzi też, gdy występuje spora jego utrata przez przewód pokarmowy (np. przy przewlekłej biegunce, czy wymiotach), nerki (w przebiegu niektórych chorób nerek, niewydolności krążenia, cukrzycy).
Niedobór potasu pojawić się może również przy występującej marskości wątroby oraz nadużywaniu alkoholu. Innym ważnym czynnikiem mogącym wywołać poważne straty potasu jest też stres.
Czytaj także: Jak radzić sobie ze stresem? 8 skutecznych porad Objawy niedoboru potasu
Jeżeli zaobserwujesz u siebie nieregularne bicie serca lub dopadną Cię podejrzane skurcze lub samoistne drżenia mięśni ud czy łydek, obrzęki, bardzo prawdopodobnie, że masz w organizmie za mało potasu. Inne możliwe objawy niedoboru tego pierwiastka to m.in. uczucie znużenia, osłabienie, apatia, senność, możliwe omdlenia, ale mimo to problemy ze snem. Bóle głowy, zaburzenia koncentracji i nerwowość, zaburzenia zachowania, pobudzenie lub odwrotnie – spowolnione reakcje na bodźce zewnętrzne. Ze strony przewodu pokarmowego pojawić się mogą skurcze jelit wraz z utratą apetytu oraz wzdęcia i zaparcia. Zewnętrznie zaobserwowano natomiast nadmierną suchość skóry, wydłużony czas gojenia się ran, czy też nasilający się trądzik wśród dorastającej młodzieży.
Czy dieta i żywność funkcjonalna może pomóc?
Niedobór potasu bardzo rzadko ma podłoże w niedostatecznej podaży z dietą, gdyż w produktach spożywczych znajduje się dużo tego pierwiastka. Jeżeli już jednak niedobór się pojawił lub jakieś dolegliwości zdrowotne go wywołały, dieta bogata w produkty szczególnie obfitujące w potas i włączenie dostępnej na rynku żywności funkcjonalnej wzbogacanej w ten składnik (jak np. margaryna
Optima Cardio + Potas), mogą zdecydowanie pomóc wyrównać straty oraz zapobiec kolejnym niedoborom. Należy jednak pamiętać, że dieta obfitująca w sól, słodkości, kofeinę oraz alkohol, powoduje zwiększone wydalanie potasu, powinniśmy zdecydowanie uważać na te produkty. Niekiedy niezbędne jest włącznie suplementacji, nigdy jednak nie należy wprowadzać jej na własną rękę. Należy skonsultować się z lekarzem.
Gdzie w żywności szukać potasu?
Potas to pierwiastek szeroko rozpowszechniony w żywności. Występuje przede wszystkim w produktach roślinnych jak warzywa, owoce, ale także pokarmach mięsnych. Najbardziej zasobne w potas są suszone owoce – morele, figi, rodzynki, śliwki, jabłka. Kolejne pod względem zawartości tego pierwiastka są pomidory i ich przetwory. Wśród świeżych owoców zawierających dużo potasu królują: awokado, banany, kiwi oraz cytrusy, melony, a w przypadku warzyw: ziemniaki, seler,
zielone warzywa liściaste (kapusta, szpinak) i rośliny strączkowe. Bardzo bogate w ten składnik są też pełnoziarniste produkty zbożowe, szczególnie kasza gryczana, jęczmienna, otręby pszenne, płatki kukurydziane, owsiane, pszenne, pieczywo żytnie, chrupkie oraz pumpernikiel. Niepodważalnie dobre źródło tego pierwiastka stanowią również takie produkty jak kakao, orzechy, chałwa, grzyby, zioła, przyprawy oraz
ryby, jogurty, mięsa.
Dietetyk mgr inż. Julita Dudicz, Poradnia dietetyczna - Ku zdrowej diecie!, Członek Polskiego Towarzystwa Dietetyki Bibliografia
- Burda P. R., Gutowska-Jabłońska M., Rudowska A.: Witaminy i mikroelementy. Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 1997.
- Caquet R.: 250 badań laboratoryjnych, PZWL , Warszawa 2008 r., Potas w osoczu, str. 395-398.
- Grzymisławski M., Gawęcki J.: Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Red.: PWN, Warszawa 2010, 420–433.
- Kunachowicz H., Czarnowska-Misztal E., Turlejska H.: Zasady żywienia człowieka, WSiP, Warszawa 2000.
- Myśliwiec M.: Choroby nerek. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008 r. str. 28-32.
- Szczeklik A.: Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011 r., Zaburzenia gospodarki potasowej, str. 2292-2293.