Badanie poziomu cholesterolu. Kiedy warto je wykonać?
Optymalnewybory.pl »
2021-12-01 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
(2 głosów, średnio: 5,00)
Loading...
Ze zbyt wysokim poziomem cholesterolu zmaga się niemal 20 mln Polaków. Wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy z tego problemu, ponieważ nie daje ono żadnych wyraźnych objawów. Z tego powodu warto kontrolować stan swojego zdrowia, mierząc cholesterol. Badanie jest bezinwazyjne i bezbolesne, a może uratować nawet życie. Sprawdź, kiedy je przeprowadzić.
Cholesterol utrzymujący się w normie nie stanowi zagrożenia. Problemem jest jego zwiększona ilość, ponieważ przyczynia się do odkładania blaszek miażdżycowych. Wysokie stężenie cholesterolu odpowiada więc pośrednio na rozwój miażdżycy, zwiększając jednocześnie ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Cholesterol – obowiązujące normy
Zgodnie z obowiązującymi normami, za optymalne wartości poziomu cholesterolu uznaje się:
- cholesterol całkowity < 190 mg/dl,
- cholesterol LDL < 115 mg/dl,
- cholesterol HDL > 45 mg/dl u kobiet i 40 mg/dl u mężczyzn,
- triglicerydy < 150 mg/dl[1].
Wszelkie wartości odbiegające od powyższych wymagają szybkiej konsultacji z lekarzem. Pozwoli to na wdrożenie odpowiedniego sposobu postępowania prowadzącego do przywrócenia optymalnego poziomu cholesterolu oraz trójglicerydów.
Jak sprawdzić cholesterol – badanie, które warto wykonać
Chcesz dowiedzieć się, czy i jak wysoki jest twój cholesterol? Badanie jest szybkie i bezinwazyjne, ponieważ polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej. Próbka przekazana i poddana analizie pozwoli uzyskać informacje na temat gospodarki lipidowej w twoim organizmie.
Aby sprawdzić poziom cholesterolu i trójglicerydów, należy wykonać tzw. profil lipidowy (lipidogram). Obejmuje ono oznaczenie stężeń takich lipidów jak:
- cholesterol całkowity,
- frakcja LDL cholesterolu,
- frakcja HDL cholesterolu,
- trójglicerydy.
Ponadto istnieje możliwość rozszerzenia oznaczeń o m.in.:
- cholesterol VLDL,
- cholesterol nie-HDL,
- liczbę cząsteczek cholesterolu LDL,
- wskaźnik Castelliego[2].
Warto mieć świadomość, że standardowy lipidogram polega na pobraniu krwi żylnej. Jednak w przypadku przesiewowych testów paskowych wystarczy pobrać kroplę krwi z opuszka palca.
Badanie poziomu cholesterolu – dla kogo?
Każdy powinien regularnie sprawdzać poziom cholesterolu – niezależnie od tego, ile ma lat, czy odczuwa jakiekolwiek objawy, należy do grupy obciążonej ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Warto bowiem mieć świadomość, że z podwyższonym poziomem frakcji LDL zmaga się coraz więcej młodych osób – szczególnie u tych z czynnikami ryzyka rozwoju miażdżycy.
- Pierwszy profil lipidowy zaleca się przeprowadzić już po ukończeniu 20. roku życia i powtarzać co 5 lat – o ile uzyskane wyniki mieszczą się w obowiązujących normach.
- W przypadku osób ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych lub stosujących dietę / przyjmujących leki na obniżenie cholesterolu, badanie zaleca się wykonywać w krótszych odstępach czasowych[3].
Wskazaniem do przeprowadzania lipidogramu są także:
- rodzinna dyslipidemia,
- przewlekłe choroby zapalne, np. łuszczyca, toczeń rumieniowaty układowy,
- przewlekła choroba nerek.
Badanie na cholesterol – ile kosztuje?
Profil lipidowy jest badaniem, które nie wymaga dużych nakładów finansowych. Koszt nie przekracza kilkudziesięciu złotych, a na cenę wpływa wiele czynników, m.in.:
- zakres badania – pakiet rozszerzony będzie droższy,
- miasto – w różnych lokalizacjach mogą obowiązywać różne ceny,
- laboratorium – każde ma swoją indywidualną ofertę.
Profil lipidowy – jak się przygotować do badania?
Profil lipidowy jest badaniem, które nie wymaga specjalnego przygotowania, aczkolwiek warto zastosować się do kilku zasad.
- Nie zaleca się zmiany sposobu odżywiania przed przystąpieniem do badania – pozwoli to uzyskać najbardziej wiarygodne wyniki.
- Na ok. 24 godziny przed badaniem nie należy spożywać alkoholu.
Rekomenduje się, aby do lipidogramu przystąpić na czczo (dozwolone jest wyłącznie picie wody). Istnieją jednak badania sugerujące, że dla większości parametrów różnice między stężeniami w próbkach pobranych na czczo i nie na czczo są nieznaczne[4]. Ostateczne zalecenia będą jednak zależeć od jednoczesnego wykonywania innych oznaczeń, które mogą wymagać bycia na czczo, np. oznaczenie stężenia glukozy we krwi.
Pamiętaj! Podwyższony poziom cholesterolu coraz częściej występuje u młodych ludzi – z tym problemem zmaga się nawet 33% osób w wieku 18-35 lat[5]. Warto więc zweryfikować stan swojego zdrowia w ramach działań profilaktycznych skierowanych przeciwko chorobom układu sercowo-naczyniowego.
[1] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/60580,wysoki-poziom-cholesterolu-kiedy-nalezy-przyjmowac-leki
[2] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidy-i-lipidogram
[3] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidy-i-lipidogram
[4] Wytyczne ESC/EAS dotyczące postępowania w dyslipidemiach: jak dzięki leczeniu zaburzeń lipidowych obniżyć ryzyko sercowo‑naczyniowe (2019); Zeszyty edukacyjne. Kardiologia polska 3/2020
[5] https://optymalnewybory.pl/poziom-cholesterolu-a-wiek-jak-sprawdzic-normy/
