Alkohol w diecie sercowca: fakty i mity

Redakcja

15.07.2024

4 minuty czytania

Wino a ciśnienie

Wpływ alkoholu na serce to temat, który budzi wiele kontrowersji i często wywołuje dyskusje. Czy faktycznie lampka czerwonego wina dziennie może przynieść korzyści? A może spożycie nawet najmniejszej ilości alkoholu to poważne zagrożenie dla sercowca? Sprawdźmy, jak wygląda rzeczywistość.

Alkohol może zaszkodzić sercu – FAKT

Dbasz o serce, więc unikasz alkoholu? Takie podejście ma swoje uzasadnienie.

Po pierwsze, badania potwierdzają, że spożycie dużych ilości etanolu podnosi ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej[1]. O jakie ilości chodzi? W grę wchodzą porcje powyżej 30 g czystego etanolu dziennie. To odpowiednik np.:

  • 3 butelek piwa (500 ml) o zawartości alkoholu 5%;
  • 3 kieliszków wina (100 ml) o zawartości alkoholu 12%;
  • 3 kieliszków wódki[2].

Po drugie, każde 10 g etanolu ponad 30 g dziennie oznacza ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego – w badaniach mówi się o wzroście ciśnienia skurczowego o 1-2 mm Hg i rozkurczowego o 1 mm Hg na każde 10 g[3].

Po trzecie, alkohol spożywany w dużych ilościach zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych chorób, w tym:

  • udaru mózgu;
  • alkoholowego uszkodzenia mięśnia sercowego;
  • marskości wątroby;
  • ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki;
  • nowotworów jamy ustnej, gardła, przełyku i krtani[4].

Każda ilość alkoholu bezwzględnie szkodzi sercu – MIT

Jak widzisz, większe ilości alkoholu mogą być zagrożeniem dla Twojego serca. Co jednak, gdy spożywa się poniżej 30 g etanolu dziennie? W takich porcjach może on wspomagać działania kardioprotekcyjne, zwłaszcza u pacjentów z podwyższonym ryzykiem choroby wieńcowej. Chodzi o mechanizmy takie jak:

  • podnoszenie stężenia „dobrego” cholesterolu HDL;
  • hamowanie utleniania „złego” cholesterolu LDL w ścianach tętnic[5].

Oznacza to, że wypicie od czasu do czasu lampki wina do kolacji nie musi wzbudzać w sercowcu poczucia winy.

Po zawale i udarze nie można pić alkoholu – MIT

Po lekkim zawale czy udarze można sięgać po alkohol w niewielkich ilościach, z uwagi na:

  • wymienione powyżej wsparcie dla utrzymania optymalnego profilu lipidowego;
  • wspomaganie utrzymania prawidłowego metabolizmu cukru;
  • właściwości sprzyjające efektom przeciwzapalnemu i przeciwzakrzepowemu oraz przeciwutleniającemu[6].

Należy jednak wyraźnie podkreślić, że brak zakazu picia alkoholu po zawale czy udarze nie oznacza zachęty do jego spożywania. Lepsze efekty kardioprotekcyjne można osiągnąć, wdrażając zdrowy tryb życia, zrównoważoną dietę oraz kontrolując ciśnienie tętnicze[7].

Lampka czerwonego wina to najlepsza recepta na zdrowe serce – MIT

W kontekście roli alkoholu dla zdrowia serca często wspomina się o tzw. paradoksie francuskim. Chodzi o badania, które pokazują, że wskaźnik śmiertelności z powodu chorób serca w krajach Basenu Morza Śródziemnego jest relatywnie niski, mimo diety stosunkowo bogatej w nasycone kwasy tłuszczowe. Przyczyn tego zjawiska upatruje się w umiarkowanym spożyciu przez Włochów czy Hiszpanów czerwonego wina, które zawiera resweratrol[8]. To polifenol naturalnie występujący m.in. w winogronach, który ma wspierać funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego[9]. W najnowszych badaniach wskazuje się jednak, że w czerwonym winie zawartość resweratrolu jest zbyt niska, by mówić o jego właściwościach kardioprotekcyjnych[10].

Dlatego nie należy traktować kieliszka czerwonego wina do kolacji jako „złotego środka” wspierającego serce. Nie sięgaj po nie także profilaktycznie, jeśli na co dzień nie spożywasz alkoholu. Lepiej zadbaj o zdrowo zrównoważoną dietę – np. tę w duchu śródziemnomorskim – z dużą ilością zdrowych tłuszczów nienasyconych oraz o ruch. To bezpieczniejszy i skuteczniejszy sposób na wsparcie serca.

Okazjonalne spożycie alkoholu, w niewielkich ilościach i z zachowaniem rozsądku, nie powinno stanowić zagrożenia dla Twojego zdrowia. Nie traktuj tego jednak jako metody wsparcia dla serca. W zamian rozsądnie wybieraj to, co jesz i zwiększ poziom aktywności fizycznej. To opłaci się znacznie bardziej.

 

 

[1] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/alkohol-i-choroby-ukladu-sercowo-naczyniowego/

[2] https://www.wyhamujwpore.pl/index.php/zawartosc-alkoholu-w-napojach (Materiały Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych)

[3] Potter, J. F., and D. J. Beevers. 1984. Pressor effect of alcohol in hypertension. Lancet, i119-22.

[4] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62116,czy-osoby-z-choroba-wiencowa-moga-pic-alkohol

[5] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/alkohol-i-choroby-ukladu-sercowo-naczyniowego/

[6] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62116,czy-osoby-z-choroba-wiencowa-moga-pic-alkohol

[7] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62116,czy-osoby-z-choroba-wiencowa-moga-pic-alkohol

[8]  https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/154015,kardioprotekcyjne-wlasciwosci-wina

[9] https://www.mp.pl/insulinoterapia/przeglad_badan/156363,renesans-resweratrolu.

[10] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/alkohol-i-choroby-ukladu-sercowo-naczyniowego/

Najpopularniejsze artykuły

Hummus z pieczonym bakłażanem i kolendrą

Bakłażan i cieciorka na pumperniklu

Bakłażan i cieciorka na pumperniklu Pieczony bakłażan i cieciorka to doskonałe połączenie smaków i tekstur, które sprawią, że Twoje kubki smakowe będą zachwycone. Połączenie tych składników na chrupiącym pumperniklu tworzy zdrową i sycącą przekąskę lub lekki posiłek. To danie jest bogate w białko roślinne i zdrowe tłuszcze, co czyni je idealnym wyborem dla osób dbających […]

Jak codzienna aktywność fizyczna wpływa na poziom cholesterolu i zdrowie serca?

Aktywność fizyczna w formie treningu powinna mieć miejsce przynajmniej 3 razy w tygodniu i trwać od 20 do 60 minut. Optymalny, zalecany czas dla osób starszych to około 30 minut – jeśli oczywiście są w stanie tyle wytrzymać. Intensywność wysiłku powinna być umiarkowana, czyli taka, która pozwala na swobodną rozmowę z drugą osobą. Wraz z poprawą kondycji i wzrostem stanu wytrenowania można tę intensywność zwiększać.

Placuszki cukiniowo-batatowe z łososiem i koperkowym sosem

Placuszki cukiniowo-batatowe z łososiem i koperkowym sosem

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na placuszki z cukinii i batatów z łososiem i sosem koperkowym. To smaczna i zdrowa propozycja na lekki obiad, bogata w witaminy i minerały. Składniki: 1 średnia cukinia (300 g) 1 mały batat (150 g) ½ małej cebuli (30 g) 1 jajko (60 g) 2 łyżki mąki (20 g) 1 […]

Przeczytaj także

Makaron gryczany z brokułami, migdałami, sosem pomarańczowym

Makaron gryczany z brokułami, migdałami, sosem pomarańczowym

Makaron gryczany z brokułami, migdałami, sosem pomarańczowym to doskonała propozycja dla miłośników zdrowej kuchni, łącząca wyjątkowe smaki i wartości odżywcze. Delikatny brokuł, pożywny makaron gryczany oraz aromatyczny sos pomarańczowy z imbirem i miodem tworzą kompozycję, która zadowoli każde podniebienie. Płatki migdałowe dodają chrupkości i delikatnie słodkiego smaku, podkreślając wyjątkowy charakter potrawy. Składniki: 1/2 brokuła (200 […]

Wrapy z sałaty z indykiem i pieczarkami oraz frytki z batatów

Wrapy z sałaty z indykiem i pieczarkami oraz frytki z batatów

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na sałatkę z indykiem i batatami. To zdrowa i sycąca propozycja na obiad, bogata w witaminy i minerały. Składniki: 4 liście sałaty rzymskiej (60 g) 250 g mięsa mielonego z indyka 1 szalotka (20 g) 5 pieczarek (100 g) ½ marchewki (40 g) 2 bataty (450 g) 1 łyżka margaryny […]

Jak w naturalny sposób zwiększyć odporność w czasie pandemii?

Lektura tego artykułu zajmie 5 minut. Próby osiągnięcia tzw. zbiorowej odporności na koronawirusa poprzez ekspozycję społeczeństwa na […]