Chociaż nadciśnienie tętnicze jest kojarzone głównie z osobami starszymi, coraz częściej problem występuje u młodych dorosłych. Zlekceważone może dawać nieprzyjemne objawy, a także skutkować postępem choroby. Warto więc poznać przyczyny takiego stanu i – o ile to możliwe – podjąć działania profilaktyczne.
Nadciśnienie tętnicze u młodych osób określa się mianem zaburzenia hemodynamicznego. Jego cechą charakterystyczną we wczesnej fazie jest duża pojemność wyrzutowa i prawidłowy opór obwodowy[1]. Powszechnie uważa się, że występowanie tego schorzenia w młodym wieku ma związek z tzw. nadciśnieniem wtórnym.
Nadciśnienie tętnicze w młodym wieku – skąd się bierze?
Istnieje wiele powodów, dla których może dojść do rozwoju nadciśnienia tętniczego u młodych dorosłych.
Predyspozycje genetyczne
Rodzinne obciążenie nadciśnieniem tętniczym zwiększa ryzyko jego wystąpienia u innych członków rodziny. Jeśli więc któryś z rodziców zmaga się z tym schorzeniem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że taka sama sytuacja spotka potomka.
Niska urodzeniowa masa ciała
Wyniki badań populacyjnych wskazują na zależność między niską masą urodzeniową a zwiększoną zapadalnością na choroby układu sercowo-naczyniowego w dorosłym życiu.
Nadwaga / otyłość
Otyłość zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, a jednym z mechanizmów łączących jest zwiększone wchłanianie zwrotne sodu w cewkach nerkowych. Prowadzi to do dodatniego bilansu sodowego w organizmie[2].
Stres
Sytuacje stresowe prowadzą do wzrostu ciśnienia tętniczego, więc związek między nadciśnieniem tętniczym a stanem emocjonalnym jest znany. Uważa się, że ma w tym swój udział zwiększona aktywacja układu współczulnego.
Badania wykazały, że narażenie na stres w miejscu pracy zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia[3]. Biorąc pod uwagę fakt, że młode osoby są obciążone nadmiarem obowiązków zawodowych, może być to jedną z głównych przyczyn nadciśnienia tętniczego.
Czy nadciśnieniu tętniczemu u młodych można zapobiec?
Nawet obciążenie rodzinne nie oznacza, że osoba młoda będzie zmagać się z nadciśnieniem tętniczym. Z tego powodu warto – jak najwcześniej – wprowadzić działania prewencyjne, które zmniejszą ryzyko wystąpienia tego problemu.
Prawidłowy sposób odżywiania
Prawidłowa dieta ma podwójne działanie. Z jednej strony pomoże uniknąć nadwagi lub otyłości. Z drugiej strony przyczyni się do ograniczenia spożycia soli.
Dlaczego zmniejszenie podaży soli w diecie jest kluczowe? Okazuje się, że ograniczenie jej spożycia do 5-6 g dziennie pomaga obniżyć ciśnienie skurczowe o 1-2 mm Hg u osób bez nadciśnienia oraz o 4-5 mm Hg u osób z nadciśnieniem tętniczym[4].
W diecie nie powinno być miejsca na napoje energetyczne. Zawarta w nich kofeina przyczynia się do wzrostu ciśnienia tętniczego we krwi, a także odpowiada za zwiększenie aktywności układu renina-angiotensyna-aldosteron[5].
Prowadzenie mniej stresującego trybu życia
Chociaż stres może działać motywująco, przedłużający się w czasie nie wpływa korzystnie na zdrowie. Warto zatem dążyć do zminimalizowania narażania się na stres w pracy. Dobrym pomysłem jest stosowanie technik relaksacyjnych oraz całkowite odcięcie się od obowiązków zawodowych po powrocie do domu.
Zwiększenie aktywności fizycznej
Utrzymanie optymalnej aktywności fizycznej jest jednym z elementów zdrowego trybu życia. Pomaga więc zmniejszyć ryzyko wystąpienia nadciśnienia w młodym wieku.
Powszechnie uważa się, że systematyczny trening pomaga w normalizowaniu ciśnienia krwi[6].
Prawdopodobieństwo nadciśnienia tętniczego u osób młodych zawsze istnieje – niezależnie od tego, czy należysz do grupy ryzyka. Możesz jednak tego uniknąć, a także konsekwencji zdrowotnych, jeszcze bardziej zwracając uwagę na prowadzony styl życia. Kilka drobnych modyfikacji zwykle wystarczy, aby ograniczyć ryzyko nadciśnienia tętniczego w młodym wieku.
[1] Krystyna Widecka, Nadciśnienie u młodych dorosłych mężczyzn – jak je optymalnie leczyć?; Arterial HypertensionVol 20, No 3 (2016) #48723
[2] Marcin Adamczak, Damian Gojowy, Andrzej Więcek; Praca poglądowa; Nadciśnienie tętnicze związane z otyłością; Copyright © 2014 Via Medica, ISSN 1428–5851
[3] Krystyna Widecka, Nadciśnienie u młodych dorosłych mężczyzn – jak je optymalnie leczyć?; Arterial HypertensionVol 20, No 3 (2016) #48723
[4] Małgorzata Łazarczyk, Katarzyna Grabańska-Martyńska, Maciej Cymerys; Analiza spożycia soli kuchennej u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym; Forum Zaburzeń Metabolicznych, Tom 7, Nr 2 (2016) #47522
[5] https://pulsmedycyny.pl/produkty-na-cenzurowanym-czyli-co-podnosi-cisnienie-896484
[6] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/sport/115125,trening-zdrowotny-a-nadcisnienie-tetnicze