5,00

Nadciśnienie a cholesterol: dwa problemy, jedno rozwiązanie

Redakcja Optymalnewybory.pl

4.09.2023

3 minuty czytania

Nadciśnienie tętnicze i cholesterol to dwa najczęściej współwystępujące ze sobą czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego. Skutki tych schorzeń mogą być dramatyczne: to najczęściej zawały serca i udary mózgu. Można jednak przeciwdziałać nadciśnieniu i zbyt wysokiemu cholesterolowi, a gdy już wystąpią – skutecznie z nimi walczyć. W jaki sposób? Przede wszystkim odpowiednią dietą.
Optima Cardio

Nadciśnienie i cholesterol: epidemiologia

Nadciśnienie tętnicze dotyka ponad 20% mieszkańców krajów wysokorozwiniętych. W Polsce zmaga się z nim około 32% osób. Według Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego nadciśnienie tętnicze jest najważniejszym czynnikiem ryzyka przedwczesnych zgonów na świecie. Z kolei wartości ciśnienia tętniczego wykazują liniowy związek ze śmiertelnością i zapadalnością na choroby układu krążenia (zawał serca, udar mózgu, niewydolność serca, choroba tętnic obwodowych) oraz niewydolność nerek.

Jeśli zaś chodzi o zbyt wysoki cholesterol – badania wskazują, że cierpi na niego aż 60% polskiego społeczeństwa w wieku 18-79 lat. W związku z tym, że początkowo nie daje on żadnych objawów, duża grupa osób nie jest świadoma tego problemu zdrowotnego[1].

Warto odnotować fakt, że współistnienie nadciśnienia i wysokiego cholesterolu istotnie podnosi ryzyko sercowo-naczyniowe w porównaniu z osobami, które mają tylko jeden czynnik ryzyka[2].

Cholesterol i nadciśnienie – skąd się biorą?

Skąd bierze się wysoki cholesterol i nadciśnienie? Wpływ na te schorzenia ma przede wszystkim tryb życia. Wysokiemu cholesterolowi sprzyja:

  • nieodpowiednia dieta, w której jest zbyt dużo nasyconych kwasów tłuszczowych oraz kwasów tłuszczowych trans, a zbyt mało owoców i warzyw,
  • mało ruchu,
  • palenie papierosów,
  • nadużywanie alkoholu.

Podobnie jest w przypadku nadciśnienia – tutaj dochodzi jeszcze spożywanie zbyt dużej ilości soli i predyspozycje genetyczne (ale tylko u niektórych osób).

Nadciśnienie i wysoki cholesterol: zacznij od diety

Pierwszym krokiem (zaraz po konsultacji z lekarzem) w stronę zdrowia jest zmiana diety. Co powinno się znaleźć w menu, a co musisz z niego wykluczyć?

  • Zwiększ ilość warzyw i owoców w codziennym jadłospisie. Stanowią one źródło witamin A, E i C o właściwościach antyoksydacyjnych. Przeciwutleniacze są kluczowe, by zapobiegać procesowi miażdżycowemu.
  • Włącz do diety żywność wzbogaconą w sterole roślinne (tzw. fitosterole). Prostym sposobem jest na przykład zamiana masła na miękką roślinną margarynę Optima Cardio. Można smarować nią pieczywo, a także używać do celów kulinarnych czy pieczenia.
  • Włącz do jadłospisu oleje roślinne: oliwę oraz olej rzepakowy. Ogranicz tłuszcze zwierzęce: masło i smalec.
  • Wprowadź do menu produkty, które są źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, chronią serce i zmniejszają stężenie „złego” cholesterolu. Są to przede wszystkim tłuste ryby morskie, orzechy, pestki i nasiona. Istotna jest proporcja spożywanych kwasów omega-3 i omega-6 – powinna wynosić 1:4/5[3].
  • Spożywaj nabiał o jak najniższej zawartości tłuszczu (poniżej 2%). Wyklucz z menu masło, śmietanę 30 i 36%, tłuste sery i ogranicz jedzenie jajek.
  • Ogranicz mięso na rzecz ryb i warzyw strączkowych. Jeśli nie chcesz z niego całkowicie zrezygnować, wybieraj drób, chudą wołowinę, cielęcinę. Staraj się ich nie smażyć, ale piec albo grillować[4].
  • Ogranicz spożywanie soli. To kluczowe zalecenie w diecie osób z nadciśnieniem.

Co jeszcze możesz zrobić, by walczyć z nadciśnieniem i hipercholesterolemią?

Zmiana diety to podstawa, by obniżyć nadciśnienie i cholesterol, ale to nie wszystko, co możesz zrobić. Co jeszcze warto zmienić?

  • Ogranicz spożycie alkoholu. Nie musisz rezygnować z niego całkowicie, natomiast bezpieczna dawka, którą możesz spożywać, wynosi mniej niż 14 jednostek tygodniowo dla mężczyzn oraz mniej niż 8 jednostek tygodniowo dla kobiet (1 jednostka alkoholu to 10 g [12,5 ml] czystego etanolu)[5].
  • Regularnie się ruszaj. Systematyczna aktywność fizyczna jest szalenie istotna w profilaktyce i leczeniu nadciśnienia i cholesterolu. Nie musisz zapisywać się na siłownię czy biegać długich dystansów – wystarczy 30-60 minut spaceru, marszobiegu, pływania czy jazdy na rowerze.
  • Rzuć palenie. Palenie to jeden z głównych czynników, które podnoszą ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Staraj się również nie przebywać w pobliżu osób palących.

Nieleczone nadciśnienie i niekontrolowany wysoki cholesterol mogą przyczynić się do bardzo poważnych chorób. Nie musi jednak tak być! Regularne wizyty u lekarza, stosowanie się do jego zaleceń i zmiana trybu życia mogą pomóc znacznie poprawić wyniki.

[1] https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Kardiologia/Podwyzszony-cholesterol-dotyczy-60-proc-Polakow-Znikoma-liczba-wie-ze-cierpi-na-hipercholesterolemie,225330,1014.html

[2] https://journals.viamedica.pl/folia_cardiologica/article/view/FC.2017.0053/42919

[3] Rachoń, D., Rola kwasów tłuszczowych n-3 oraz n-6 w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego, Choroby Serca i Naczyń 2015, tom 12, nr 3, 154–159

[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/117035,cholesterol

Podziel się swoim przepisem

Prześlij nam swój ulubiony przepis, jeśli chcesz się nim podzielić ze społecznością Optymalnych Wyborów.

Dodaj przepis
Przepisy

Przeczytaj także

Jak równoważyć stres oksydacyjny?

Stres oksydacyjny rozwija się w wyniku nadmiaru reaktywnych form tlenu (reactive oxygen species – ROS) i reaktywnych […]

Wysoki poziom cholesterolu a zaburzenia erekcji: czy istnieje zależność?

Wysoki poziom cholesterolu, a w szczególności LDL, to poważne zagrożenie dla zdrowia. Może prowadzić m.in. do rozwoju miażdżycy oraz chorób serca. Co jednak ma wspólnego hiperlipidemia z zaburzeniami erekcji? Wbrew pozorom, istnieje między nimi zależność. Jaka dokładnie? Wyjaśniamy.

Jak wzmocnić układ krążenia? Skuteczne sposoby

2022-10-03 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty Czy wiesz, że łączna długość wszystkich naczyń krwionośnych u dorosłego […]