Chociaż wysokie ciśnienie krwi zazwyczaj nie wywołuje swoistych dolegliwości, w długofalowej perspektywie może stanowić bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia. Konsekwencje nieleczonego nadciśnienia mogą dotyczyć wielu obszarów funkcjonowania organizmu. Jednak najczęściej wskazuje się na powikłania kardiologiczne. Jaki jest zatem związek wysokiego ciśnienia z zawałem? Zobacz.
Wysokie ciśnienie krwi, czyli jakie?
Ciśnienie krwi to nic innego jak siła nacisku, z jaką krew napiera na ściany naczyń krwionośnych, kiedy w nich krąży[1]. Jego wartość nie jest stała. Ulega zmianom w ciągu doby, pod wpływem różnych czynników – np. podczas aktywności fizycznej, pod wpływem stresu czy po spożyciu posiłku.
Można jednak określić parametry ciśnienia, które są uznawane za prawidłowe. Zgodnie z wytycznymi za prawidłowe uznaje się ciśnienie na poziomie 120-129/80-84 mm Hg. Natomiast wartości na poziomie 140/90 mm Hg lub wyższe uznaje się za wysokie ciśnienie krwi[2].
Warto przy tym podkreślić, że wykonanie pojedynczego pomiaru ciśnienia, w ramach którego ta wartość będzie podwyższona, nie wystarcza, aby stwierdzić hipertensję (nadciśnienie). Niepożądane parametry muszą się powtórzyć kilkukrotnie, po wykonaniu pomiarów w kilkudniowych albo kilkutygodniowych odstępach[3].
Nadciśnienie tętnicze a choroby serca – jaka jest zależność?
Relacja pomiędzy nadciśnieniem tętniczym a zdrowiem serca jest wyraźna. I chociaż nieprawidłowe wartości ciśnienia mogą nie dawać żadnych odczuwalnych przez pacjenta symptomów, mogą działać niczym „cichy zabójca”.
Wśród powikłań nieleczonego nadciśnienia, które występuje przez dłuższy czas, wymienia się przede wszystkim[4]:
- przerost lewej komory serca;
- przyspieszenie rozwoju miażdżycy, również w tętnicach wieńcowych (co ma konsekwencje w postaci pojawienia się choroby niedokrwiennej serca);
- zwiększenie sztywności tętnic;
- rozwarstwienie aorty.
Wskazuje się też, że takie schorzenie zwiększa ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych[5]. Można więc powiedzieć, że u osób, które mierzą się z niekontrolowanym nadciśnieniem, zagrożenie zawałem rośnie.
Może być ono szczególnie duże u osób z przełomem nadciśnieniowym. Chodzi o nagły wzrost ciśnienia, powyżej 180/120 mm Hg, któremu towarzyszą powikłania narządowe zagrażające zdrowiu[6]. Jednym ze zjawisk towarzyszących takiej sytuacji może być właśnie zawał serca.
Miej ciśnienie pod kontrolą i zadbaj o swoje serce
Zależy Ci na długim życiu i dobrym zdrowiu serca? Ciśnienie krwi jest jednym z kluczowych parametrów, które warto mieć pod kontrolą. Istotne są nie tylko regularne pomiary. Warto wprowadzić w życiu zmiany, które pomogą utrzymać jego prawidłowe wartości. Możesz zrobić bardzo dużo w tym zakresie[7]!
Prawidłowa masa ciała to podstawa
Nadciśnienie często jest konsekwencją nadwagi, a zwłaszcza otyłości[8]. Dlatego warto zadbać o utrzymanie prawidłowej sylwetki, a zatem o wartość BMI poniżej 25[9]. Jeśli u Ciebie jest ona wyższa, zadbaj o dopasowanie kaloryczności posiłków do swojego zapotrzebowania energetycznego. Zadbaj też o prowadzenie bardziej aktywnego trybu życia. Serce będzie Ci wdzięczne!
Ogranicz spożycie soli
Nadmierne spożycie soli może sprzyjać podwyższeniu ciśnienia. To m.in. dlatego WHO zaleca jej spożycie na poziomie maksymalnie 5 g dziennie (to odpowiednik ok. 1 łyżeczki dziennie). Pamiętaj, że sól jest dodawana do wielu potraw, a także mieszanek przypraw itp. Dlatego warto zrezygnować z dosalania posiłków – np. na rzecz korzystania z ziół oraz przypraw korzennych.
Zmień dietę na zdrowszą
Z myślą o sercu dobrymi wyborami są dieta śródziemnomorska lub DASH – program odżywiania się stworzony właśnie z myślą o redukcji nadciśnienia[10]. Ważnymi założeniami tego drugiego konceptu jadłospisu są:
- zwiększenie spożycia warzyw i owoców, a także pełnoziarnistych produktów zbożowych;
- ograniczenie spożycia czerwonego mięsa, np. na rzecz chudego mięsa drobiowego czy nasion strączków;
- zmniejszenie spożycia nasyconych tłuszczów na rzecz nienasyconych – np. zastąpienie masła powstałą z olejów roślinnych miękką margaryną kubkową; dobry wybór to np. Optima Cardio zawierająca dodatkowo sterole roślinne. Te substancje przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[11].
Powiedz „nie” używkom
Jeśli palisz – zadbaj o pozbycie się tego nałogu. Ogranicz też spożycie alkoholu. Jego maksymalna tygodniowa podaż powinna wynosić do 14 jednostek u mężczyzn i 8 jednostek u kobiet (1 jednostka = 12,5 ml czystego etanolu)[12].
Zadbaj o zdrowy ruch
Serce lubi aktywność fizyczną, a WHO zaleca minimum 150-300 minut średnio intensywnego ruchu tygodniowo[13]. To tylko 20-30 minut dziennie! Wybierz taką formę ćwiczeń, którą lubisz – pływanie, spacery, a może praca w ogródku? To nie ma znaczenia!
Kiedy Twój tryb życia stanie się zdrowszy, zagrożenie wysokim ciśnieniem, a w konsekwencji – problemami kardiologicznymi – się zmniejszy. Spróbuj i śpij spokojnie, bez obaw o kondycję serca!
[1] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[2] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[3] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[4] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.1.
[5] J.w.
[6] https://podyplomie.pl/kardiologia/10085,przelom-nadcisnieniowy
[7] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[8] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/odchudzanie/wprowadzenie/292771,powiklania-otylosci
[9] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[10] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/baza-wiedzy/dieta/260278,dieta-dash-dobra-dla-serca
[11] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
[12] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[13] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity