O ile problemy z zapamiętywaniem i koncentracją pojawiają się sporadycznie, o tyle najczęściej nie są to powody do niepokoju. Jeżeli jednak pamięć coraz częściej płata ci figle, a zdolność skupienia wyraźnie spada, mogą to być sygnały ostrzegawcze. Dowiedz się, kiedy należy przyjrzeć się temu bliżej.
Ile razy zdarzyło ci się zapomnieć kluczy do domu czy portfela? Jak często łapiesz się na tym, że nie wiesz, po co wchodzisz do kuchni czy łazienki? Takie sytuacje zdarzają się wielu osobom i najczęściej nie są powodem do niepokoju. Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ utrata czujności w tym aspekcie może utrudnić rozpoznanie pierwszych objawów otępienia oraz innych problemów z pamięcią.
Skąd się biorą problemy z pamięcią?
Przyczyny problemów z pamięcią mogą być różne – na szczęście nie zawsze wskazują na chorobę otępienną. Chociaż niekiedy mogą mieć związek z rozwijającą się demencją, często podłoże jest inne.
Do przyczyn kłopotów z zapamiętywaniem zalicza się:
- choroby metaboliczne, np. niewydolność wątroby, niewydolność nerek;
- infekcje układu nerwowego;
- niedobory witamin – szczególnie z grupy B;
- choroby mózgu, np. ropnie, krwiaki podtwardówkowe, guzy[1].
Ponadto zaburzenia pamięci mogą wynikać z: depresji, pogorszonego nastroju, czynników emocjonalnych[2]. Niekiedy ma to związek ze zbyt szybkim tempem życia i nakładaniem na siebie coraz większej ilości obowiązków.
Demencja – tych objawów nie można lekceważyć
Chociaż do pogorszenia pamięci dochodzi wraz z wiekiem, demencja nie jest naturalnym objawem starzenia się organizmu. Jest to poważne schorzenie, które – jako że początkowo daje niecharakterystyczne objawy – łatwo zlekceważyć.
Twój niepokój powinny wzbudzić m.in. takie sygnały jak:
- problemy z pamięcią krótkotrwałą – przy zachowaniu dobrej pamięci długotrwałej;
- problemy z komunikowaniem się;
- zapominanie imion, nazwisk, nazw przedmiotów codziennego użytku.
W bardziej zaawansowanym stadium demencji może pojawić się trudność w samodzielnym wykonywaniu czynności. Skutkuje to uzależnieniem się od pomocy innych osób.
Jeżeli zauważasz wyżej wymienione objawy, jak najszybciej zgłoś się do lekarza w celu ustalenia diagnozy. Rozpoznanie odbywa się na podstawie obszernego wywiadu lekarskiego, obejmującego występujące choroby, przyjmowane leki, przypadki otępienia w rodzinie itp. Następnie lekarz może skierować cię na badania przesiewowe, badania neurologiczne i psychologiczne. Koniecznością jest także wykonanie badań laboratoryjnych, np. morfologii, badań biochemicznych oceniających pracę nerek, tarczycy, wątroby itp.[3]
Jak wpłynąć na poprawę pamięci?
Jeżeli zauważasz u siebie pogorszenie pamięci oraz spadek koncentracji, zacznij działać jak najszybciej. Funkcjonowanie mózgu możesz poprawić – pomogą ci w tym poniższe wskazówki.
Zadbaj o prawidłową dietę
Prawidłowy sposób odżywiania wpływa nie tylko na masę ciała, ale i na pracę mózgu. Zwróć uwagę, aby w twojej diecie znalazły się m.in. zielone warzywa liściaste, oleje roślinne, orzechy, ryby. Ogranicz natomiast spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych i tłuszczów trans. Nie jest wskazana także duża ilość cukrów prostych – zastąp je węglowodanami złożonymi.
Trenuj umysł
W poprawie funkcjonowaniu mózgu pomagają odpowiednie ćwiczenia. Wsparciem mogą okazać się:
- wszelkiego rodzaju łamigłówki;
- uczenie się słów piosenek;
- nauka języków obcych;
- czytanie książek.
Od czasu do czasu warto podjąć działania, które przełamią rutynę. Jeśli przez długi czas wykonujesz te same czynności, niejako usypiasz mózg. Jak zatem działać? Przy kolejnym myciu zębów zmień rękę – ta niepozorna modyfikacja codziennego nawyku sprawi, że mózg będzie musiał włożyć znacznie większy wysiłek w to zadanie.
Przeciwdziałaj stresowi
Odczuwanie ciągłego stresu nie jest sprzymierzeńcem dobrej pamięci. Może odpowiadać za znaczne pogorszenie zdolności poznawczych. Potwierdzają to badania – okazuje się, że wyższe stężenie kortyzolu we krwi ma związek z mniejszą objętością mózgu[4].
Często jest tak, że problemy z zapamiętywaniem mają charakter przejściowy. Pod żadnym pozorem nie należy ich jednak lekceważyć. Im wcześniej zostanie wykryte ewentualne otępienie, tym można będzie wprowadzić właściwe leczenie opóźniające proces utraty pamięci.
[1] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/152374,zaburzenia-pamieci
[2] https://pulsmedycyny.pl/problemy-z-pamiecia-objaw-ktorego-nie-nalezy-lekcewazyc-880564
[3] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/152374,zaburzenia-pamieci
[4] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/aktualnosci/197635,stres-pogarsza-pamiec-i-zmniejsza-mozg