Otyłość a choroby serca: jak nadwaga wpływa na Twoje zdrowie?

Redakcja Optymalnewybory.pl

15.03.2022

2 minuty czytania

Optymalna masa ciała wpływa nie tylko na dobre samopoczucie czy większą pewność siebie. Ma ścisły związek ze stanem zdrowia – szczególnie w kwestii układu sercowo-naczyniowego. Oznacza to, że otyłość i nadwaga zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia chorób serca. Dowiedz się, jak zmniejszyć to ryzyko.

Nadmierna masa ciała – przekraczająca optymalne wartości BMI – odpowiada za powstawanie wielu zaburzeń o charakterze wtórnym oddziałujących na funkcjonowanie całego organizmu. Szczególnie ważne są powikłania ze strony sercowo-naczyniowego, na które zapada liczne grono Polaków[1].

Tkanka tłuszczowa – czy jest zbędna?

Tkanka tłuszczowa, chociaż kojarzy się z nadwagą i otyłością, jest potrzebna. Stanowi nie tylko materiał energetyczny, ale należy do grupy gruczołów wydzielania wewnętrznego aktywnych metabolicznie[2]. Jej całkowita redukcja jest niepożądana, ponieważ odpowiada za syntetyzowanie oraz uwalnianie do krwiobiegu hormonów, cytokin oraz wielu substancji odpowiadających za pracę układu sercowo-naczyniowego.

Oznacza to, że tkanka tłuszczowa jest potrzebna. Należy jednak dążyć do utrzymania równowagi, nie dopuszczając do nadmiernego magazynowania tłuszczu w tkankach.

Nadwaga i otyłość – jakie mają konsekwencje zdrowotne?

Jest wiele osób, które nie przejmują się nadmierną masą ciała – tłumaczą, że dobrze czują się w swoim ciele. Warto jednak mieć świadomość, że nadwaga i otyłość mają poważne konsekwencje zdrowotne – szczególnie ze strony układu sercowo-naczyniowego.

Nadciśnienie tętnicze

Czy wiesz, że ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego u osób zmagających się z otyłością jest większe nawet 2-3-krotnie? Szacuje się, że średni przyrost ciśnienia skurczowego i rozkurczowego wynosi odpowiednio:

  • 11 i 6 mm Hg u kobiet,
  • 9 i 7 mm Hg u mężczyzn[3].

Mianem nadciśnienia określa się wartości ciśnienia tętniczego, które przekraczają 140/90 mm Hg – po przeprowadzeniu kilkunastu pomiarów wykonanych w kilkudniowych lub kilkutygodniowych odstępach czasu[4].

Choroba niedokrwienna serca

Nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko choroby niedokrwiennej serca, za co odpowiada m.in. miażdżyca wywołana odkładającą się blaszką miażdżycową. Sprzyja temu np. podwyższony poziom cholesterolu LDL, czego przyczyną może być niewłaściwa dieta obfitująca w produkty spożywcze będące źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych oraz tłuszczów trans.

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa

Otyłość połączona ze zmniejszoną aktywnością fizyczną sprzyja powstawaniu objawów niewydolności żylnej oraz obrzęków. Ponadto zwiększa się ryzyko zakrzepicy żył głębokich – głównie w grupie kobiet[5].

Niewydolność serca

U osób otyłych widoczne są zmiany morfologiczne w sercu, spowodowane otłuszczeniem tego narządu oraz naciekami tłuszczowymi w obrębie mięśnia sercowego[6]. W pierwszym etapie dochodzi do upośledzenia czynności skurczowej, a następnie do upośledzenia czynności rozkurczowej. Efektem jest rozwój niewydolności serca.

Chcesz mieć zdrowe serce? Zrzuć zbędne kilogramy

Redukcja nadmiarowych kilogramów to nie tylko kwestia estetycznego wyglądu i wyeliminowania kompleksów. To przede wszystkim troska o swoje zdrowie – ze szczególnym uwzględnieniem układu sercowo-naczyniowego.

Zmień nawyki żywieniowe

Aby pozbyć się nadmiernych kilogramów, należy zmienić swoje podejście do odżywiania. Zamiast stosować „dietę cud”, trzeba zmodyfikować nawyki żywieniowe – tak, aby były zgodne z piramidą żywienia.

Pamiętaj, by:

  • cukry proste zastąpić węglowodanami złożonymi – ich źródłem są m.in. produkty pełnoziarniste;
  • spożywać więcej warzyw i owoców – zaleca się dodawać warzywa do każdego posiłku;
  • wyeliminować napoje słodzone – zawierają dużą ilość cukrów prostych.

W walce ze zdrowotnymi konsekwencjami otyłości i nadwagi ogromne znaczenie ma redukcja poziomu cholesterolu LDL we krwi. Aby przywrócić optymalne wartości tej frakcji lipoprotein, warto:

  • zwiększyć spożycie steroli roślinnych do 1,5-2,4 g dziennie – udowodniono, że taka ilość pomaga zmniejszyć stężenie cholesterolu o 7-10% w okresie 2-3 tygodni przy utrzymaniu zdrowego stylu życia; źródłem steroli roślinnych jest np. miękka margaryna Optima Cardio;
  • zmniejszyć spożycie produktów zawierających kwasy tłuszczowe nasycone (np. mięso, nabiał) – każdy dodatkowy 1% energii pochodzący z tych tłuszczów podnosi poziom cholesterolu LDL nawet o 1,6 mg/dl[7];
  • zwiększyć spożycie olejów roślinnych będących źródłem kwasów omega-3 – oleje: z siemienia lnianego, słonecznika, rzepaku, krokosza barwierskiego czy kukurydzy obniżają stężenie cholesterolu LDL[8].

Popracuj nad zwiększeniem aktywności fizycznej

Doprowadzenie do deficytu energetycznego przyczynia się do redukcji masy ciała. W osiągnięciu tego celu pomaga aktywność fizyczna wykonywana regularnie.

Wcale jednak nie musisz „wylewać siódmych potów” na siłowni. Wystarczą ćwiczenia aerobowe o umiarkowanej intensywności, aby zauważyć różnicę. Trenuj regularnie, a po kilku tygodniach efekty staną się widoczne.

Zadbaj o optymalną masę ciała już teraz, zanim będzie za późno. Zmiana dotychczasowego stylu życia ma kluczowe znaczenie w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego.

[1]Anna Czech, Małgorzata Bernas, Jan Tatoń; Sercowo-naczyniowe objawy otyłości; Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2007, tom 3, nr 4

[2] Agata Bogołowska-Stieblich, Marek Tałałaj; Otyłość a choroby układu sercowo-naczyniowego; Postępy Nauk Medycznych, t. XXVI, nr 5B, 2013

[3] Agata Bogołowska-Stieblich, Marek Tałałaj; Otyłość a choroby układu sercowo-naczyniowego; Postępy Nauk Medycznych, t. XXVI, nr 5B, 2013

[4] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[5] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12020191/

[6] Anna Czech, Małgorzata Bernas, Jan Tatoń; Sercowo-naczyniowe objawy otyłości; Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2007, tom 3, nr 4

[7] Wytyczne ESC/EAS dotyczące postępowania w dyslipidemiach: jak dzięki leczeniu zaburzeń lipidowych obniżyć ryzyko sercowo‑naczyniowe (2019); Zeszyty edukacyjne. Kardiologia polska 3/2020

[8] Wytyczne ESC/EAS dotyczące postępowania w dyslipidemiach: jak dzięki leczeniu zaburzeń lipidowych obniżyć ryzyko sercowo‑naczyniowe (2019); Zeszyty edukacyjne. Kardiologia polska 3/2020

 

Najpopularniejsze artykuły

7 rzeczy, które mogą podnieść ciśnienie krwi

[21-07-2021]Lektura tego artykułu zajmie 4 minuty. Nadciśnienie tętnicze stanowi zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia – szczególnie, […]

Diety, których należy się wystrzegać

Przechodząc na dietę, dokonujemy szeregu zmian w naszym zwyczajowym sposobie żywienia się. Jeśli naszym celem jest spadek […]

Insulinooporność – dieta, przyczyny i objawy

Insulinooporność to – jak wskazuje nazwa – obniżona wrażliwość (oporność) tkanek na działanie insuliny. Insulina z kolei […]

Przeczytaj także

Profilaktyka sercowo-naczyniowa: Tydzień dla Serca 2022 (infografika)

Choroby układu sercowo-naczyniowego są jednymi z głównych przyczyn zgonów na świecie. Istnieją jednak skuteczne metody profilaktyki, które każdy może wdrożyć, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych schorzeń.

<p>Wpływ diety na psychikę</p>

Wpływ diety na psychikę

Pozytywny i szkodliwy wpływ diety na centralny układ nerwowy czyli na sferę psychoemocjonalną jest udokumentowany w wielu […]

Tłuszcze w diecie – kiedy należy ich unikać?

Rekomendacje odnoszące się do spożycia tłuszczów są bardzo jasne – i to zarówno w odniesieniu do ilości tego składnika, jak i jego jakości.

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby całkowite spożycie tłuszczów wynosiło 30% całkowitej podaży energii w diecie[2]. Eksperci wskazują też, że nieco wyższe zapotrzebowanie na tę grupę składników mają kobiety niż mężczyźni[3]. Natomiast zalecenia nie kończą się na ilości, bo znacznie istotniejsza jest jakość spożywanych tłuszczów.