5,00

Lipidogram: jak interpretować wyniki? Co oznaczają skróty?

Redakcja Optymalnewybory.pl

30.04.2022

2 minuty czytania

Zaburzenia lipidowe są problemem, z którym zmaga się znaczna część polskiego społeczeństwa. Ich występowanie często nie daje wyraźnych objawów, zaś skutki nieleczonych nieprawidłowości są bardzo poważne. Zaleca się więc regularne monitorowanie stanu zdrowia, m.in. poprzez wykonywanie badań. W rozpoznaniu zaburzeń lipidowych pomaga lipidogram. Sprawdź, co to za badanie i dowiedz się, jak należy interpretować wyniki.

Zaburzenia lipidowe uważa się za jeden z istotnych czynników zwiększających ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Na szczęście można im skutecznie przeciwdziałać, jeszcze większą troskę przykładając do stanu zdrowia.
Optima Cardio

Dyslipidemia – co to?

Mianem dyslipidemi określa się zaburzenia lipidowe, które powstają na skutek nieprawidłowych stężeń lipidów i lipoprotein w osoczu krwi. Wyróżnia się przede wszystkim:

  • hipercholesterolemię – związaną ze zbyt wysokim poziomem cholesterolu LDL;
  • dyslipidemię aterogenną – dla której charakterystyczny jest zbyt wysoki poziom trójglicerydów przy jednoczesnym spadku stężenia cholesterolu HDL;
  • ciężką hipertriglicerydemię – związaną ze zbyt wysokim stężeniem trójglicerydów.

Istnieje jeszcze hiperlipidemia mieszana, która charakteryzuje się podwyższonym poziomem trójglicerydów, cholesterolu całkowitego lub cholesterolu frakcji LDL[1].

W celu rozpoznania konkretnego schorzenia koniecznością jest wykonanie tzw. profilu lipidowego. Na podstawie uzyskanych wyników można wskazać rodzaj zaburzenia.

Lipidogram – co to za badanie?

Lipidogram (profil lipidowy, panel lipidowy) to badanie, które służy do oceny gospodarki lipidowej organizmu[2].  Polega na oznaczeniu stężenia poszczególnych lipidów – w oparciu o pobraną próbkę krwi z żyły łokciowej.

Oznacza się takie lipidy jak:

  • TC – cholesterol całkowity,
  • LDL – cholesterol „zły”,
  • HDL – cholesterol „dobry”,
  • TG – trójglicerydy.

Niekiedy profil lipidowy uzupełnia się o dodatkowe oznaczenia dla: cholesterolu VLDL, cholesterolu nie-HDL.

Lipidogram – normy

Wyniki lipidogramu pozwalają oszacować ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Za wartości optymalne przyjmuje się:

  • cholesterol całkowity: 114– 200 mg/dl
  • cholesterol HDL: kobiety >50 mg/dl, mężczyźni >40 mg/dl
  • cholesterol LDL: <100 mg/dl
  • triglicerydy: <150 mg/dl[3].

W przypadku wartości przekraczających normy koniecznością jest konsultacja lekarska. Specjalista przeanalizuje wyniki, a następnie przedstawi optymalny plan leczenia – niekoniecznie farmakologicznego.

Co oznaczają poszczególne rodzaje lipidów?

W profilu lipidowym oznacza się kilka rodzajów lipidów, które różnią się swoją rolą w organizmie.

Frakcja LDL cholesterolu

LDL (z ang. low-density lipoprotein) to lipoproteiny o małej gęstości. Stanowią część cholesterolu całkowitego, która odpowiada za transport cholesterolu z wątroby do mięśni. Jego nadmierna ilość odkłada się w tętnicach, zwiększając ryzyko rozwoju miażdżycy.

Frakcja HDL cholesterolu

HDL (z ang. high-density lipoprotein) to lipoproteiny o dużej gęstości. Stanowią część cholesterolu całkowitego, która odpowiada za transport cholesterolu z tkanek do wątroby. Wysoki poziom tej frakcji przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego.

Trójglicerydy

Trójglicerydy stanowią estry glicerolu i kwasów tłuszczowych. Są podstawowym składnikiem tkanki tłuszczowej. Zbyt wysokie stężenie zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych[4].

Cholesterol całkowity

Cholesterol całkowity to nic innego jak stężenie obu frakcji cholesterolu (LDL i HDL). Podwyższone jego stężenie wskazuje na zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Jednak nie bez znaczenia jest także tzw. wskaźnik Castelliego, który określa stosunek stężenia cholesterolu całkowitego do poziomu cholesterolu HDL. Wysoki jego poziom może wskazywać na zwiększone ryzyko wystąpienia miażdżycy oraz incydentów ze strony układu sercowo-naczyniowego.

Pamiętaj! Interpretacji wyników powinien dokonać lekarz. Warto bowiem mieć świadomość, że tylko specjalista – na podstawie szczegółowego wywiadu lekarskiego i innych badań – pozwoli na określenie indywidualnego ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

[1] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62073,zaburzenia-lipidowe

[2] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidy-i-lipidogram

[3] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy

[4] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy

Najpopularniejsze artykuły

Pomiar tętna. Jak wykonać go prawidłowo?

2021-07-31 Lektura tego artykułu zajmie 4 minuty Wiele schorzeń można wykryć, zanim pojawią się groźne objawy. Pozwala […]

Zapiekany dorsz w szynce z pomidorkami koktajlowymi

Zapiekany dorsz w szynce z pomidorkami koktajlowymi

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na dorsza w szynce z cytryną i pomidorkami koktajlowymi. To smaczna i zdrowa propozycja na obiad, bogata w białko, witaminy i minerały. Składniki: 1 filet z dorsza (150 g) 1 plaster szynki (20 g) 1 gałązka pomidorków koktajlowych (80 g) 2 plasterki cytryny (20 g) 1 łyżeczka oleju rzepakowego (5 […]

Roladki z szynki z czosnkowym pumperniklem i rukolą

Roladki z szynki z czosnkowym pumperniklem i rukolą

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na roladki z szynki z twarożkiem i pumperniklem. To smaczna i zdrowa przekąska, idealna na lekki posiłek lub przystawkę. Składniki: 2 plastry szynki wieprzowej gotowanej (40 g) 3 łyżki kremowego chudego serka twarogowego (50 g) 1 łyżeczka posiekanego koperku (3 g) 1 kromka pumpernikla (35 g) Mała garść rukoli (15 […]

Przeczytaj także

Śródziemnomorska zapiekanka

Śródziemnomorska zapiekanka

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na zapiekankę warzywną z mozarellą. To zdrowa i smaczna propozycja na lekki obiad, pełna kolorowych warzyw i aromatycznych przypraw. Składniki: 1 cukinia zielona (300 g) 1 cukinia żółta (300 g) 1 bakłażan (240 g) 1 kulka mozarelli (125 g) 1 batat (150 g) 1 podłużny pomidor czerwony (100 g) 1 […]

Chleb razowy z kiełbasą jałowcową, marynowaną papryką, natką pietruszki i żółtym serem

Chleb razowy z kiełbasą jałowcową, marynowaną papryką, natką pietruszki i żółtym serem

Zapraszamy do wypróbowania naszego przepisu na chleb razowy z kiełbasą jałowcową, marynowaną papryką, natką pietruszki i żółtym serem. To pyszna i zdrowa propozycja na sycące śniadanie lub lunch, która łączy tradycyjne smaki z nowoczesnym podejściem do zdrowego odżywiania. Składniki: 2 kromki chleba razowego 2 łyżeczki Optimy DHA 3 plasterki kiełbasy jałowcowej Strawa 1 cienki plasterek […]

Kanapka z sereb brie

Bagietka korzenna z serem brie, prażonymi orzechami włoskimi, szpinakiem i żurawiną

Zapraszamy do spróbowania naszej wyjątkowej bagietki korzennej z serem brie, prażonymi orzechami włoskimi, szpinakiem i żurawiną. To idealna propozycja na zdrową i smaczną przekąskę, która łączy w sobie różnorodne smaki i tekstury. Dzięki wykorzystaniu składników bogatych w wartości odżywcze, ta kanapka nie tylko zachwyca smakiem, ale również wspiera zdrowy styl życia. Składniki: 1/2 bagietki korzennej […]