Bierzesz suplementy i leki na serce? A może rozważasz sięgnięcie po wsparcie farmakologiczne dla prawidłowej pracy układu krążenia? Dowiedz się, w jaki sposób podejść do tego tematu z rozsądkiem i dbając o swoje bezpieczeństwo. Oto najważniejsze informacje.
Suplementy i leki – czy są tym samym?
Suplementy diety i leki są dwiema odrębnymi grupami preparatów. Nie należy ich ze sobą utożsamiać. Na czym polega różnica?
- Leki to środki, które mogą zapobiegać rozwojowi chorób lub je leczyć. Ich produkcja i dystrybucja są regulowane przez prawo farmaceutyczne.
- Suplementy diety to jedna z grup żywności. Są w nich zawarte witaminy, składniki mineralne lub inne substancje, które mogą wspierać prawidłowe funkcjonowanie organizmu[1].
Oznacza to tyle, że po leki sięga się, gdy istnieje konkretny problem medyczny, który wymaga reakcji. Suplementy są natomiast formą uzupełnienia diety o określone składniki.
Uwaga! Spożywanie suplementów diety nie jest dobrą alternatywą dla zdrowo zbilansowanego jadłospisu. Wręcz przeciwnie – osoby, które dokonują wybór dietetycznych zgodnych z ogólnymi zasadami, mogą dostarczyć do organizmu niemal wszystkie niezbędne składniki odżywcze[2].
Jedyne wyjątki stanowią witamina D, której suplementacja może być zalecana zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym[3], oraz witamina B12 w przypadku wegetarian, szczególnie narażonych na jej niedobory[4].
Pamiętaj więc, aby podchodzić z rozsądkiem zarówno do sięgania po leki dostępne bez recepty, jak i suplementy diety. Podejmowanie decyzji pod wpływem emocji czy reklam może być drogą do pogłębienia problemów zdrowotnych, a nie ich rozwiązania.
Leki na serce – jak mogą wpływać na organizm?
Najczęstszymi problemami związanymi z chorobami sercowo-naczyniowymi są nadciśnienie oraz podwyższony cholesterol. W obu sytuacjach lekarze, jako pierwszą formę leczenia, często zalecają modyfikację stylu życia[5], a w szczególności wprowadzenie zmian związanych z dietą i aktywnością fizyczną. W drugiej kolejności wprowadzane są leki.
W przypadku nadciśnienia często stosuje się beta-blokery czy inhibitory ACE[6]. Te substancje mogą mieć również skutki uboczne. Ich przyjmowanie może być związane np. z pogorszeniem funkcji nerek i wzrostem stężenia potasu (inhibitory ACE)[7], a także z zaburzeniami profilu lipidowego prowadzącymi do zwiększenia ryzyka rozwoju miażdżycy (beta-blokery)[8].
Natomiast przy problemach z profilem lipidowym często stosuje się statyny, których działanie polega na blokowaniu enzymu odpowiedzialnego za wytwarzanie cholesterolu w wątrobie[9]. Ich stosowanie również może powodować powstawanie skutków ubocznych – w tym problemów związanych z wątrobą, jak również z uszkodzeniem mięśni[10].
Dlatego tak istotne jest wychwycenie problemów z ciśnieniem czy cholesterolem na wczesnym etapie, aby istniała szansa na ich zażegnanie bez stosowania wsparcia farmakologicznego lub na bardzo ograniczone stosowanie leków.
Suplementy diety na serce – co warto przyjmować i dlaczego?
Co natomiast z suplementami diety na serce? Wiesz już, że najważniejsza jest zdrowo zbilansowana dieta. Są jednak takie substancje, które mogą być istotne dla zachowania prawidłowego funkcjonowania układu krążenia:
- sterole roślinne mają udowodniony wpływ na profil lipidowy – te naturalne związki obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[11]; jednak wcale nie trzeba sięgać po suplementy, aby zwiększyć ich podaż; można postawić np. na miękką margarynę kubkową, która jest o nie wzbogacona; to np. Optima Cardio;
- koenzym Q10 jest często suplementowany przez osoby przyjmujące statyny na cholesterol, ponieważ ta forma farmakoterapii może obniżać poziom tego enzymu w organizmie[12].
A co z pozostałymi składnikami istotnymi dla zachowania dobrego zdrowia serca? Aby dostarczyć je do organizmu, nie trzeba kupować powszechnie reklamowanych tabletek czy kapsułek. Wystarczy dokonywać rozsądnych wyborów żywieniowych, ponieważ właściwa dieta może zrobić prawdziwą różnicę. Dlatego uwzględnij w niej[13]:
- jak największe ilości warzyw i owoców (powinny stanowić ok. 50% tego, co spożywasz);
- produkty pełnoziarniste bogate w błonnik pokarmowy;
- tłuste ryby morskie (1-2 razy w tygodniu);
- zdrowe źródła tłuszczów nienasyconych, takie jak oleje roślinne czy miękkie margaryny kubkowe;
- roślinne źródła białka oraz chude mięso.
Unikaj natomiast spożywania dużych ilości czerwonego mięsa oraz tłustego nabiału, a także soli czy cukru. Organizm Ci podziękuje.
Jeśli jednak stan Twojego zdrowia będzie niepokojący, a lekarz zaleci przyjmowanie leków – działaj zgodnie z jego rekomendacjami. To może być jedyna droga do zachowania dobrego samopoczucia i do dłuższego życia.
[1] https://www.gov.pl/web/psse-wabrzezno/suplementy-diety-czy-leki
[2] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/297206,suplementy-diety-kiedy-stosowac
[3] https://www.monz.pl/pdf-176079-98027?filename=Aktualne%20zalecenia%20w.pdf
[4] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/tluszcze-czesc-2-dieta-wegetarianska/
[5] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.2. ; https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[6] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/badania_leczenie/59348,leczenie-farmakologiczne-nadcisnienia-tetniczego
[7] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/badania_leczenie/59543,inhibitory-konwertazy-angiotensyny-inhibitory-ace-acei
[8] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/badania_leczenie/59543,inhibitory-konwertazy-angiotensyny-inhibitory-ace-acei
[9] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/leczenie/62423,statyny
[10] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/leczenie/62423,statyny
[11] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
[12] https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/349983,koenzym-q10-rola-zrodla-suplementy-korzysci-zdrowotne
[13] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/piramida-zdrowego-zywienia-i-aktywnosci-fizycznej-dla-osob-doroslych-2/