5,00

Dieta wysokotłuszczowa a choroby serca: czy istnieje zależność?

Redakcja Optymalnewybory.pl

17.12.2023

2 minuty czytania

W ostatnich latach rośnie popularność diet wysokotłuszczowych, np. keto. Czy jednak korzystanie z jadłospisu opartego o produkty z wysoką zawartością tłuszczu jest zdrowe dla serca? Dowiedz się więcej na ten temat, aby dokonać świadomych wyborów żywieniowych.
Optima Cardio

Dieta wysokotłuszczowa, czyli jaka?

Dieta wysokotłuszczowa to taka, w której zmienione są proporcje pomiędzy składnikami odżywczymi – tak, aby zwiększyć spożycie tłuszczów.

Jak to wygląda w praktyce? Przyjrzyjmy się na przykładzie dwóch najpopularniejszych diet wysokotłuszczowych, a zatem ketogenicznej oraz Kwaśniewskiego.

  • Dieta Kwaśniewskiego, czyli starszy model żywieniowy, znany od lat 90., zakłada zachowanie proporcji: 1 g białka na 2,5 g tłuszczu na 0,8 g węglowodanów[1].
  • Dieta ketogeniczna zakłada obniżenie spożycia węglowodanów do 50 g dziennie i stosunek tłuszczów do węglowodanów na poziomie 3-4:1[2].

W obu przypadkach mowa więc o:

  • zwiększeniu spożycia tłuszczów;
  • zmniejszeniu spożycia węglowodanów.

Tymczasem w zaleceniach odnośnie do zdrowo zbilansowanej diety to węglowodany mają stanowić 45-65% energii dostarczanej organizmowi, białko 10-20%, a tłuszcze – 15-30%[3]. Różnica jest zatem znacząca.

Co ma dać taka zmiana proporcji? Przede wszystkim „przestrojenie metabolizmu” – tak, aby paliwem dla organizmu stał się nie glikogen, a ciała ketonowe[4].

Dieta wysokotłuszczowa? Uważaj na serce!

Tłuszcze są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu – to nie ulega wątpliwości. Jednak ważne jest zachowanie ich odpowiedniej podaży. Nie chodzi wyłącznie o ilość tłuszczów w diecie, ale także o ich jakość.

Warto wiedzieć, że tłuszcze nasycone i nienasycone zupełnie inaczej wpływają na organizm. I tak, w uproszczeniu:

  • nasycone kwasy tłuszczowe podnoszą poziom „złego” cholesterolu oraz stężenie cholesterolu całkowitego w organizmie, co przekłada się na wyższe ryzyko miażdżycy i chorób serca;
  • nienasycone kwasy tłuszczowe wspierają podwyższenie poziomu „dobrego” cholesterolu[5].

Tłuszcze z tej pierwszej grupy znajdują się przede wszystkim w produktach odzwierzęcych, a zatem w mięsie czy przetworach mlecznych. Drugie są obecne głównie w produktach roślinnych – np. olejach, orzechach itp.

Tymczasem wiele jadłospisów diet wysokotłuszczowych bazuje na produktach zwierzęcych. Smalec do smażenia, masło, tłuste mięsa… wysoka podaż takich produktów w diecie dla sercowców, np. DASH czy śródziemnomorskiej, jest wręcz odradzana[6]. Już ten fakt podaje w wątpliwość pozytywny wpływ omawianych jadłospisów na układ sercowo-naczyniowy.

Wysokie spożycie tłuszczu a masa ciała

Warto także pamiętać, że produkty wysokotłuszczowe są także wysokokaloryczne. Dlatego osoby, które decydują się zwiększyć zawartość tłuszczów w diecie, mogą mieć problem z zachowaniem pożądanej kaloryczności posiłków. Tymczasem dostarczanie sobie kalorii w ilości przekraczającej dzienne zapotrzebowanie kaloryczne może prowadzić do zwiększenia masy ciała.

Jak prowadzić dietę wysokotłuszczową, dbając o serce?

Jak już wiesz, wysoka podaż tłuszczów może pociągać za sobą problemy z cholesterolem. Jak zatem temu zapobiec? Oto kilka zasad, których warto przestrzegać.

Wybieraj zdrowe źródła tłuszczu

Zadbaj o to, aby w Twoim jadłospisie przeważały tłuszcze roślinne – to nimi zaspokajaj większość zapotrzebowania na tłuszcz w diecie. Jak to zrobić?

  • Do smażenia i pieczenia wybieraj oleje roślinne, a nie np. smalec.
  • Ogranicz spożycie czerwonego mięsa i tłustego nabiału. Dobrymi źródłami białka będą chudsze mięso, a także strączki.
  • Sięgaj po miękkie margaryny kubkowe zamiast po masło, jeśli chcesz np. posmarować pieczywo.
  • Włącz do diety tłuste ryby morskie – są źródłem zdrowych, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, w tym DHA. To składniki, które wspierają profilaktykę miażdżycy, zawałów czy udarów[7].

Wzbogać dietę o sterole roślinne

Sterole roślinne to substancje, które przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[8]. Znajdziesz je np. w margarynie kubkowej Optima Cardio.

Kontroluj poziom cholesterolu we krwi

Jeśli prowadzisz dietę wysokotłuszczową, koniecznie regularnie wykonuj lipidogram[9]. Dzięki monitorowaniu poziomu cholesterolu czy frakcji HDL i LDL oraz trójglicerydów możesz trzymać rękę na pulsie i dokonać zmian w jadłospisie, jeśli będą potrzebne.

Jak zatem widać, dieta wysokotłuszczowa nie musi stanowić poważnego ryzyka dla serca, pod warunkiem, że jest właściwie zbilansowana. Dokonuj więc mądrych wyborów żywieniowych, aby cieszyć się dobrym zdrowiem i samopoczuciem.

[1] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_alternatywne/63665,dieta-kwasniewskiego

[2] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-ketogenna/

[3] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/normy-zywienia-czlowieka-podstawa-zalecen-zdrowej-diety/

[4] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-ketogenna/

[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[6] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/baza-wiedzy/dieta/260278,dieta-dash-dobra-dla-serca

[7] https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=2449

[8] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[9] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-ketogenna/

Najpopularniejsze artykuły

Zakres prawidłowego ciśnienia u kobiet. Czy jest niższy od tego dla mężczyzn?

2021-04-07 Lektura tego artykułu zajmie 5 minut. Krew przepływająca przez naczynia krwionośne nie może napierać na nie z […]

Lipidogram

Kiedy zrobić lipidogram? Jak czytać wyniki?

Lipidogram zajmuje bardzo ważne miejsce na liście badań, które warto wykonywać regularnie, z myślą o stanie swojego zdrowia. Czym dokładnie jest? Co pozwalają ocenić jego wyniki? Jak je odczytywać? Oto najważniejsze rzeczy, które trzeba wiedzieć. Co to jest lipidogram? Lipidogram to badanie, które ma na celu ocenę gospodarki lipidowej. Inaczej określa się je jako profil […]

Masz podwyższony cholesterol? Sprawdź, co może być powodem!

Podwyższony poziom cholesterolu to sytuacja, w której stężenie cholesterolu całkowitego wynosi 190 mg/dl lub więcej, a frakcji LDL – 115 mg/dl lub więcej

Przeczytaj także

Noworoczne postanowienia sercowca: sprawdź listę!

2022-12-31 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty Nowy rok zbliża się wielkimi krokami. A to czas nie […]

Zdrowa dieta jest kluczowa w obniżaniu podwyższonego cholesterolu

Jaką rolę w organizmie pełni cholesterol? Jakie mogą być skutki zaburzeń lipidowych? Jaką rolę w leczeniu zbyt wysokiego cholesterolu we krwi pełni dieta?

Dieta na cholesterol

Wysoki cholesterol — co jeść? Tabela zalecanych produktów

Za Tobą lipidogram i okazało się, że masz zbyt wysoki poziom cholesterolu? Jednym z kluczowych elementów leczenia jest modyfikacja diety[1]. Co zatem jeść, aby wesprzeć poprawę profilu lipidowego i zadbać o swoje zdrowie? Podpowiadamy. Wysoki cholesterol, czyli jaki? Na początek warto przyjrzeć się nieco bliżej parametrom lipidogramu (czyli „badania cholesterolu”) i normom. Prezentują się one […]