5,00

Lipidogram: jak interpretować wyniki? Co oznaczają skróty?

Redakcja Optymalnewybory.pl

30.04.2022

2 minuty czytania

Zaburzenia lipidowe są problemem, z którym zmaga się znaczna część polskiego społeczeństwa. Ich występowanie często nie daje wyraźnych objawów, zaś skutki nieleczonych nieprawidłowości są bardzo poważne. Zaleca się więc regularne monitorowanie stanu zdrowia, m.in. poprzez wykonywanie badań. W rozpoznaniu zaburzeń lipidowych pomaga lipidogram. Sprawdź, co to za badanie i dowiedz się, jak należy interpretować wyniki.

Zaburzenia lipidowe uważa się za jeden z istotnych czynników zwiększających ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Na szczęście można im skutecznie przeciwdziałać, jeszcze większą troskę przykładając do stanu zdrowia.
Optima Cardio

Dyslipidemia – co to?

Mianem dyslipidemi określa się zaburzenia lipidowe, które powstają na skutek nieprawidłowych stężeń lipidów i lipoprotein w osoczu krwi. Wyróżnia się przede wszystkim:

  • hipercholesterolemię – związaną ze zbyt wysokim poziomem cholesterolu LDL;
  • dyslipidemię aterogenną – dla której charakterystyczny jest zbyt wysoki poziom trójglicerydów przy jednoczesnym spadku stężenia cholesterolu HDL;
  • ciężką hipertriglicerydemię – związaną ze zbyt wysokim stężeniem trójglicerydów.

Istnieje jeszcze hiperlipidemia mieszana, która charakteryzuje się podwyższonym poziomem trójglicerydów, cholesterolu całkowitego lub cholesterolu frakcji LDL[1].

W celu rozpoznania konkretnego schorzenia koniecznością jest wykonanie tzw. profilu lipidowego. Na podstawie uzyskanych wyników można wskazać rodzaj zaburzenia.

Lipidogram – co to za badanie?

Lipidogram (profil lipidowy, panel lipidowy) to badanie, które służy do oceny gospodarki lipidowej organizmu[2].  Polega na oznaczeniu stężenia poszczególnych lipidów – w oparciu o pobraną próbkę krwi z żyły łokciowej.

Oznacza się takie lipidy jak:

  • TC – cholesterol całkowity,
  • LDL – cholesterol „zły”,
  • HDL – cholesterol „dobry”,
  • TG – trójglicerydy.

Niekiedy profil lipidowy uzupełnia się o dodatkowe oznaczenia dla: cholesterolu VLDL, cholesterolu nie-HDL.

Lipidogram – normy

Wyniki lipidogramu pozwalają oszacować ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Za wartości optymalne przyjmuje się:

  • cholesterol całkowity: 114– 200 mg/dl
  • cholesterol HDL: kobiety >50 mg/dl, mężczyźni >40 mg/dl
  • cholesterol LDL: <100 mg/dl
  • triglicerydy: <150 mg/dl[3].

W przypadku wartości przekraczających normy koniecznością jest konsultacja lekarska. Specjalista przeanalizuje wyniki, a następnie przedstawi optymalny plan leczenia – niekoniecznie farmakologicznego.

Co oznaczają poszczególne rodzaje lipidów?

W profilu lipidowym oznacza się kilka rodzajów lipidów, które różnią się swoją rolą w organizmie.

Frakcja LDL cholesterolu

LDL (z ang. low-density lipoprotein) to lipoproteiny o małej gęstości. Stanowią część cholesterolu całkowitego, która odpowiada za transport cholesterolu z wątroby do mięśni. Jego nadmierna ilość odkłada się w tętnicach, zwiększając ryzyko rozwoju miażdżycy.

Frakcja HDL cholesterolu

HDL (z ang. high-density lipoprotein) to lipoproteiny o dużej gęstości. Stanowią część cholesterolu całkowitego, która odpowiada za transport cholesterolu z tkanek do wątroby. Wysoki poziom tej frakcji przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego.

Trójglicerydy

Trójglicerydy stanowią estry glicerolu i kwasów tłuszczowych. Są podstawowym składnikiem tkanki tłuszczowej. Zbyt wysokie stężenie zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych[4].

Cholesterol całkowity

Cholesterol całkowity to nic innego jak stężenie obu frakcji cholesterolu (LDL i HDL). Podwyższone jego stężenie wskazuje na zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Jednak nie bez znaczenia jest także tzw. wskaźnik Castelliego, który określa stosunek stężenia cholesterolu całkowitego do poziomu cholesterolu HDL. Wysoki jego poziom może wskazywać na zwiększone ryzyko wystąpienia miażdżycy oraz incydentów ze strony układu sercowo-naczyniowego.

Pamiętaj! Interpretacji wyników powinien dokonać lekarz. Warto bowiem mieć świadomość, że tylko specjalista – na podstawie szczegółowego wywiadu lekarskiego i innych badań – pozwoli na określenie indywidualnego ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

[1] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62073,zaburzenia-lipidowe

[2] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidy-i-lipidogram

[3] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy

[4] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy

Najpopularniejsze artykuły

Serce w pandemii: czy COVID-19 wpływa na choroby sercowo-naczyniowe?

2022-02-08 Lektura tego artykułu zajmie 3 minuty Serce w pandemii: czy COVID-19 wpływa na choroby sercowo-naczyniowe? COVID-19 […]

Piramida zdrowego żywienia. Jak ją prawidłowo interpretować?

2021-11-10 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty Prowadzenie zdrowego stylu życia stanowi jeden z najważniejszych elementów profilaktyki […]

Pełnoziarnista minipizza z warzywami

Pełnoziarnista minipizza z warzywami

Pizza pełnoziarnista z warzywami Pizza może być zdrowa i smaczna! Ta wersja z pełnoziarnistym spodem, bogata w błonnik i warzywa, dostarczy Ci wielu cennych składników odżywczych. Oto przepis na zdrową i pyszną pizzę z warzywami. Składniki: 1 saszetka drożdży instant (7 g) 1 łyżeczka cukru (5 g) 1 szklanka ciepłej wody (250 ml) 2 i […]

Przeczytaj także

Leki na serce

Suplementy i leki na serce – wsparcie czy zagrożenie dla serca?

Bierzesz suplementy i leki na serce? A może rozważasz sięgnięcie po wsparcie farmakologiczne dla prawidłowej pracy układu krążenia? Dowiedz się, w jaki sposób podejść do tego tematu z rozsądkiem i dbając o swoje bezpieczeństwo. Oto najważniejsze informacje. Suplementy i leki – czy są tym samym? Suplementy diety i leki są dwiema odrębnymi grupami preparatów. Nie […]

Cholesterol – wróg czy przyjaciel?

Cholesterol – wróg czy przyjaciel? [Infografika]

Cholesterol budzi wiele kontrowersji i często jest demonizowany, jednak jest to substancja tłuszczowa niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Dlaczego więc cholesterol ma tak złą reputację? Poznaj prawdę o tej ważnej substancji, jej rolę w organizmie oraz sposoby na utrzymanie jej na odpowiednim poziomie. Czym jest cholesterol i jakie pełni funkcje? Cholesterol to niezbędna substancja […]

Jak walczyć z miażdżycą

Czy można cofnąć zmiany miażdżycowe?

Diagnoza: „miażdżyca” może wzbudzić przerażenie. Zapewne wiesz, że ta choroba jest bardzo niebezpieczna i nie bez powodu jest nazywana cichym zabójcą. Co jednak, jeśli już zostanie stwierdzona? Czy można ją wyleczyć i cofnąć zmiany miażdżycowe? Wyjaśniamy. Miażdżyca, czyli co? W jaki sposób rozwija się miażdżyca? Zrozumienie mechanizmów jej działania jest bardzo ważne, jeśli chcesz sobie […]