Olej z ostropestu plamistego – właściwości i zastosowanie

Olej z ostropestu – dla kogo?

Zarówno sam ostropest, jak i olej powstały na jego bazie, to produkty bezpieczne w stosowaniu. Ich regularna konsumpcja wpływa korzystnie na nasze zdrowie i wspomaga leczenie wielu schorzeń. W związku z powyższym olej z ostropestu będzie przydatnym osobom cierpiącym na:

• marskość wątroby;
• alkoholowe stłuszczenie wątroby;
• niealkoholowe stłuszczenie wątroby;
• zaburzenia pracy dróg żółciowych, kamicę żółciowa;
• żółtaczkę;
• zatrucie muchomorem sromotnikowym.

Sylimarol (lek powstały na bazie ostropestu plamistego) wspiera regenerację wątroby, dzięki czemu jest także wykorzystywany u osób, które z racji ryzyka zawodowego są narażone na różne toksyny chemiczne.

Olej z nasion ostropestu – właściwości

Jak wykazały badania analityczne, nasiona ostropestu plamistego są szczególnie zasobne w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega – 6, które stanowią połowę całej frakcji tłuszczowej. Kolejnym, najliczniej występującym kwasem tłuszczowym jest kwas oleinowy, stanowiący prawie 1/3 tłuszczu tych nasion. Występuje on także w oliwie z oliwek i oleju rzepakowym. Kwas oleinowy należy do jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, które zastępując nasycone kwasy tłuszczowe (obecne na przykład w mięsie, działające promiażdżycowo), zmniejszają ryzyko chorób układu krążenia.

Nasiona ostropestu zawierają także bardzo dużo w witaminy E, której w 100 g jest aż 23,5 mg! Witamina E jest naturalnym antyoksydantem, zmniejsza ryzyko choroby wieńcowej, a także wpływa korzystnie na zdrowie serca.

Olej z ostropestu, podobnie i jak jego inne przetwory, znajduje swoje zastosowanie we wspomaganiu leczenia różnych schorzeń np. stłuszczenia wątroby. Jak wskazano w badaniu Zhu i wsp. zastosowanie oleju z ostropestu plamistego u myszy pozwoliło na poprawę profilu lipidowego, a także obniżanie poziomu glikemii, inuliny i wolnych kwasów tłuszczowych. Zauważono także poprawę stanu wątroby i wzrost aktywności mechanizmów antyoksydacyjnych wewnątrz organizmu.

Jak wskazują badania naukowe, ostropest jest zasobny w szereg substancji wpływających korzystnie na organizm człowieka. Jego owoce zawierają, oprócz wspomnianej już sylimaryny, także:

• witaminy, w tym szczególnie C i K;
• fitosterole (wpływające korzystnie na poziom cholesterolu);
• flawonoidy;
• aminy biogenne (histaminę, tyraminę);
• kwasy organiczne.

Olej z ostropestu plamistego – zastosowanie

Wspomniane wyżej substancje przyczyniają się do tego, że różne przetwory (oleje, nalewki, napary, odwary, leki) powstałe na bazie ostropestu plamistego cechują się działaniem:

• przeciwzapalnym;
• odtruwającym;
• stymulującym regenerację komórek wątroby;
• zwiększającym wydzielanie soków trawiennych;
• poprawiającym trawienie;
• zwiększającym efektywność laktacji.

Ostropest wpływa także korzystnie na gospodarkę sercowo – naczyniową, działając przeciwzakrzepowo i wzmacniając ściany naczyń krwionośnych.

Olej z ostropestu w kuchni

Korzystny profil kawasów tłuszczowych, a także obecność pozostałych cennych składników odżywczych takich jak flawonoidy i witamina E sprawiają, że warto do swojej codziennej diety włączyć olej z ostropestu. Jednakże, z uwagi na wysoką zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych najlepiej wykorzystywać go na zimno np. do past kanapkowych, sałatek, pieczywa i surówek.

Warto także zwrócić uwagę, że nie sam olej może być przez nas wykorzystywany w kuchni. Jak dowodzą ludowe książki kucharskie, dolne liście rośliny mogą być stosowane do przygotowania sałatek!

Zastosowanie w kosmetyce – na włosy, skórę i paznokcie

Olej z ostropestu plamistego jest także składnikiem wielu naturalnych kosmetyków o działaniu regeneracyjnym i nawilżającym. Jak wskazują eksperci, stosowanie kosmetyków zawierających olej z ostropestu wpływa pozytywnie na naszą urodę. Wpływa on na:

• poprawę stanu skóry;
• spłycenie zmarszczek;
• poprawę elastyczności skóry;
• zmniejszenie zaczerwienia skóry;
• poprawę kolorytu cery.

Olej ostropestu, jako frakcja tłuszczowa, stanowi zatem idealnie rozwiązanie dla kosmetyków przeznaczonych do cery suchej i zmęczonej, łamliwych paznokci i przesuszonych włosów.

Czy ostropest jest bezpieczny?

Jak wskazano w „Małej księdze Ziół” (A. Leszkowska), ostropest jest bezpieczny, także dla kobiet w ciąży i karmiących. Jednakże to, co może nas niepokoić, to jego możliwość interakcji z innymi lekami. Jak wskazują eksperci, przez to, że wpływa na funkcjonalność i działanie wątroby, ma zdolność do obniżania stężenia i skuteczności innych leków np. metronidazolu (lek bakteriobójczy) lub indynawiru (lek wykorzystywany w leczeniu HIV). Z tego względu produkty i posiłki zawierające w swoim składzie ostropest np. oleje powinny być stosowane minimum dwie godziny po przyjęciu leku.

Źródła informacji:

1. Zhu HJ, Ding HH, Deng JY, et al. Inhibition of preadipocyte differentiation and adipogenesis by zinc-α2-glycoprotein treatment in 3T3-L1 cells. J Diabetes Investig. 2013;4(3):252-260.
2. Leszkowska A. Mała księga ziół. Poznań: Publicat; 2017.
3. Karimi G, Vahabzadeh M, Lari P, Rashedinia M, Moshiri M. „Silymarin”, a promising pharmacological agent for treatment of diseases. Iran J Basic Med Sci. 2011;14(4):308-317.
4. Abenavoli L, Capasso R, Milic N, Capasso F. Milk thistle in liver diseases: past, present, future. Phytother Res. 2010;24(10):1423-1432.
5. Post-White J, Ladas EJ, Kelly KM. Advances in the use of milk thistle (Silybum marianum). Integr Cancer Ther. 2007;6(2):104-109.
6. Saller R, Brignoli R, Melzer J, Meier R. An updated systematic review with meta-analysis for the clinical evidence of silymarin. Forsch Komplementmed. 2008;15(1):9-20.
7. El-Hawy MA, Hegazy MI, Mohamed HM, Abdel-Latif AO. Effect of silymarin and vitamin E on gentamicin-induced nephrotoxicity in dogs. J Small Anim Pract. 2020;61(1):54-60.
8. Ramasamy K, Agarwal R. Multitargeted therapy of cancer by silymarin. Cancer Lett. 2008;269(2):352-362.
9. Gazák R, Walterová D, Kren V. Silybin and silymarin–new and emerging applications in medicine. Curr Med Chem. 2007;14(3):315-338.
10. Wichtl M. Herbal Drugs and Phytopharmaceuticals: A Handbook for Practice on a Scientific Basis. Stuttgart: Medpharm Scientific Publishers; 2004.