Miażdżyca to jedna z tych chorób, które wzbudzają przerażenie. Nie bez powodu – choroby układu krążenia, które są jej powikłaniem, odpowiadają nawet za co trzeci zgon na świecie[1]! Dlatego warto uchronić się przed jej rozwojem. Wcześnie wykryte zagrożenie oznacza mniejsze ryzyko poważnych konsekwencji. Zobacz, co powinno wzbudzać niepokój i jak możesz sprawdzić, czy ta choroba nie rozwija się u Ciebie.
Lipidogram – podstawowe badanie w ramach profilaktyki miażdżycy
Miażdżyca jest chorobą tętnic, która jest związana z odkładaniem się blaszek miażdżycowych na ich ściankach. Doprowadzają one do zwężenia światła naczyń krwionośnych oraz ich zesztywnienia[2]. Może to prowadzić do niedotlenienia poszczególnych komórek, tkanek i organów, a w konsekwencji – do poważnych powikłań zdrowotnych, z zawałem i udarem na czele[3].
Blaszki miażdżycowe powstają głównie z cholesterolu. Dzieje się to wówczas, gdy jego poziom jest podwyższony, a we krwi krążą duże ilości lipoprotein LDL, czyli tzw. złego cholesterolu[4]. Dlatego pierwszym elementem profilaktyki miażdżycy jest wykonanie lipidogramu. To badanie pozwala określić stężenia „dobrego” cholesterolu HDL, „złego” LDL, a także cholesterolu całkowitego i trójglicerydów.
To niezwykle ważne, ponieważ na poziom cholesterolu i profil lipidowy wpływają głównie czynniki związane z prowadzonym stylem życia[5]. Chodzi przede wszystkim o dietę czy aktywność fizyczną. Jeżeli więc zostaną wykryte nieprawidłowości w profilu lipidowym, można szybko podjąć działania – tak, aby naturalnie obniżyć cholesterol.
„Pierwszą linią” terapii jest wówczas włączenie do diety steroli roślinnych. Te naturalne substancje obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[6]. Znajdziesz je np. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio, która powstaje na bazie olejów roślinnych bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe. Są one równie ważne dla obniżania poziomu LDL[7].
Dlatego lipidogram warto wykonywać w ramach regularnej profilaktyki zdrowotnej – np. raz w roku lub częściej, jeśli tak zaleci lekarz. Im szybciej zostaną wykryte problemy, tym większa szansa na ich sprawne pokonanie!
Te objawy mogą wskazywać na ryzyko miażdżycy!
Badanie profilu lipidowego to podstawa. Jednak dobrze jest też zwrócić uwagę na swoją ogólną kondycję, stan zdrowia oraz samopoczucie. Jakie objawy powinny niepokoić i skłonić do wykonania badań w kierunku miażdżycy? Oto kilka z nich.
Tzw. żółtaki
Zauważasz w okolicach powiek specyficzne, żółtawe grudki? Takie zmiany, najczęściej niewielkie, mogą się też pojawić na rękach, stopach, kolanach, łokciach, a nawet na pośladkach[8]. To mogą być żółtaki lub kępki żółte – zmiany skórne, które są bardzo typowe dla dyslipidemii, czyli zaburzeń profilu cholesterolu[9]. Jeżeli je dostrzegasz, to dobry powód do wykonania lipidogramu.
Ból przy chodzeniu
Przy większym wysiłku – np. szybszym marszu czy wchodzeniu po schodach – zaczynasz odczuwać ból w łydkach, który spowalnia Cię lub zmusza do zatrzymania na chwilę? Tak może wyglądać chromanie przestankowe – bardzo częsty objaw miażdżycy[10]. Nie lekceważ go!
Duszności przy wysiłku
Mocna zadyszka po biegu na autobus? Uczucie dławienia, gniecenia lub ucisku za mostkiem? Jeżeli masz takie symptomy, może to wskazywać na dławicę piersiową[11] – jeden z objawów choroby niedokrwiennej serca, czyli tzw. wieńcówki. To schorzenie rozwija się jako powikłanie miażdżycy[12].
Szum w uszach
„Dzwonienie” w uszach może mieć różne przyczyny – np. być związane z infekcjami, chorobami neurologicznymi czy uszkodzeniem samego aparatu słuchu[13]. Jednak jego podłożem mogą być również zmiany miażdżycowe – a dokładniej – zwężenie tętnic kręgowych i szyjnych[14]. Pamiętaj też, że szumy uszne mogą się wiązać z nadciśnieniem, więc jeśli ich doświadczasz – upewnij się, że ta choroba Cię nie dotyczy!
Zawroty głowy
Kręci Ci się w głowie, np. kiedy gwałtownie wstajesz? Wrażenie wirowania pojawia się znienacka od czasu do czasu? A może zdarzyło Ci się krótkie omdlenie? Te objawy również mogą się wiązać z miażdżycą, a dokładniej – ze zwężeniem tętnic kręgowych i szyjnych[15]. Przy takim stanie krew może nie przepływać wystarczająco efektywnie, co prowadzi do niedotlenienia mózgu.
Miażdżyca to choroba, o której profilaktykę warto zadbać ze szczególną uważnością. Wykryta na wczesnym etapie, może zostać opanowana dzięki niewielkim zmianom w codziennym stylu życia. Dlatego badaj się regularnie i zadbaj o prawidłowo zbilansowaną dietę oraz ruch. To prosty sposób na dobre zdrowie na długie lata!
[1] https://swiatmedycyny.com/post/az-do-60-przypadkow-miazdzycy-moze-miec-podloze-genetyczne/
[2] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie
[3] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie
[4] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie
[5] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidogram
[6] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci
[8] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62073,zaburzenia-lipidowe
[9] https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/lista/61870,kepki-zolte-zoltaki-rodzaje-przyczyny-i-usuwanie
[10] https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/lista/61870,kepki-zolte-zoltaki-rodzaje-przyczyny-i-usuwanie
[11] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/225665,dlawica-piersiowa-stabilna
[12] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie
[13] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105636,szumy-uszne
[14] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie
[15] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie