Miażdżyca zaczyna się po cichu. Jak rozpoznać pierwsze sygnały zagrożenia?

Redakcja

2.08.2025

5 minut czytania

Miażdzyca

Miażdżyca to jedna z tych chorób, które wzbudzają przerażenie. Nie bez powodu – choroby układu krążenia, które są jej powikłaniem, odpowiadają nawet za co trzeci zgon na świecie[1]! Dlatego warto uchronić się przed jej rozwojem. Wcześnie wykryte zagrożenie oznacza mniejsze ryzyko poważnych konsekwencji. Zobacz, co powinno wzbudzać niepokój i jak możesz sprawdzić, czy ta choroba nie rozwija się u Ciebie.

Lipidogram – podstawowe badanie w ramach profilaktyki miażdżycy

Miażdżyca jest chorobą tętnic, która jest związana z odkładaniem się blaszek miażdżycowych na ich ściankach. Doprowadzają one do zwężenia światła naczyń krwionośnych oraz ich zesztywnienia[2]. Może to prowadzić do niedotlenienia poszczególnych komórek, tkanek i organów, a w konsekwencji – do poważnych powikłań zdrowotnych, z zawałem i udarem na czele[3].

Blaszki miażdżycowe powstają głównie z cholesterolu. Dzieje się to wówczas, gdy jego poziom jest podwyższony, a we krwi krążą duże ilości lipoprotein LDL, czyli tzw. złego cholesterolu[4]. Dlatego pierwszym elementem profilaktyki miażdżycy jest wykonanie lipidogramu. To badanie pozwala określić stężenia „dobrego” cholesterolu HDL, „złego” LDL, a także cholesterolu całkowitego i trójglicerydów.

To niezwykle ważne, ponieważ na poziom cholesterolu i profil lipidowy wpływają głównie czynniki związane z prowadzonym stylem życia[5]. Chodzi przede wszystkim o dietę czy aktywność fizyczną. Jeżeli więc zostaną wykryte nieprawidłowości w profilu lipidowym, można szybko podjąć działania – tak, aby naturalnie obniżyć cholesterol.

„Pierwszą linią” terapii jest wówczas włączenie do diety steroli roślinnych. Te naturalne substancje obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[6]. Znajdziesz je np. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio, która powstaje na bazie olejów roślinnych bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe. Są one równie ważne dla obniżania poziomu LDL[7].

Dlatego lipidogram warto wykonywać w ramach regularnej profilaktyki zdrowotnej – np. raz w roku lub częściej, jeśli tak zaleci lekarz. Im szybciej zostaną wykryte problemy, tym większa szansa na ich sprawne pokonanie!

Te objawy mogą wskazywać na ryzyko miażdżycy!

Badanie profilu lipidowego to podstawa. Jednak dobrze jest też zwrócić uwagę na swoją ogólną kondycję, stan zdrowia oraz samopoczucie. Jakie objawy powinny niepokoić i skłonić do wykonania badań w kierunku miażdżycy? Oto kilka z nich.

Tzw. żółtaki

Zauważasz w okolicach powiek specyficzne, żółtawe grudki? Takie zmiany, najczęściej niewielkie, mogą się też pojawić na rękach, stopach, kolanach, łokciach, a nawet na pośladkach[8]. To mogą być żółtaki lub kępki żółte – zmiany skórne, które są bardzo typowe dla dyslipidemii, czyli zaburzeń profilu cholesterolu[9]. Jeżeli je dostrzegasz, to dobry powód do wykonania lipidogramu.

Ból przy chodzeniu

Przy większym wysiłku – np. szybszym marszu czy wchodzeniu po schodach – zaczynasz odczuwać ból w łydkach, który spowalnia Cię lub zmusza do zatrzymania na chwilę? Tak może wyglądać chromanie przestankowe – bardzo częsty objaw miażdżycy[10]. Nie lekceważ go!

Duszności przy wysiłku

Mocna zadyszka po biegu na autobus? Uczucie dławienia, gniecenia lub ucisku za mostkiem? Jeżeli masz takie symptomy, może to wskazywać na dławicę piersiową[11] – jeden z objawów choroby niedokrwiennej serca, czyli tzw. wieńcówki. To schorzenie rozwija się jako powikłanie miażdżycy[12].

Szum w uszach

„Dzwonienie” w uszach może mieć różne przyczyny – np. być związane z infekcjami, chorobami neurologicznymi czy uszkodzeniem samego aparatu słuchu[13]. Jednak jego podłożem mogą być również zmiany miażdżycowe – a dokładniej – zwężenie tętnic kręgowych i szyjnych[14]. Pamiętaj też, że szumy uszne mogą się wiązać z nadciśnieniem, więc jeśli ich doświadczasz – upewnij się, że ta choroba Cię nie dotyczy!

Zawroty głowy

Kręci Ci się w głowie, np. kiedy gwałtownie wstajesz? Wrażenie wirowania pojawia się znienacka od czasu do czasu? A może zdarzyło Ci się krótkie omdlenie? Te objawy również mogą się wiązać z miażdżycą, a dokładniej – ze zwężeniem tętnic kręgowych i szyjnych[15]. Przy takim stanie krew może nie przepływać wystarczająco efektywnie, co prowadzi do niedotlenienia mózgu.

Miażdżyca to choroba, o której profilaktykę warto zadbać ze szczególną uważnością. Wykryta na wczesnym etapie, może zostać opanowana dzięki niewielkim zmianom w codziennym stylu życia. Dlatego badaj się regularnie i zadbaj o prawidłowo zbilansowaną dietę oraz ruch. To prosty sposób na dobre zdrowie na długie lata!

[1] https://swiatmedycyny.com/post/az-do-60-przypadkow-miazdzycy-moze-miec-podloze-genetyczne/

[2] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie

[3] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie

[4] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie

[5] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidogram

[6] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[8] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62073,zaburzenia-lipidowe

[9] https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/lista/61870,kepki-zolte-zoltaki-rodzaje-przyczyny-i-usuwanie

[10] https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/lista/61870,kepki-zolte-zoltaki-rodzaje-przyczyny-i-usuwanie

[11] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/225665,dlawica-piersiowa-stabilna

[12] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie

[13] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105636,szumy-uszne

[14] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie

[15] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca-objawy-przyczyny-i-leczenie

Najpopularniejsze artykuły

Lipidogram

Kiedy zrobić lipidogram? Jak czytać wyniki?

Lipidogram zajmuje bardzo ważne miejsce na liście badań, które warto wykonywać regularnie, z myślą o stanie swojego zdrowia. Czym dokładnie jest? Co pozwalają ocenić jego wyniki? Jak je odczytywać? Oto najważniejsze rzeczy, które trzeba wiedzieć. Co to jest lipidogram? Lipidogram to badanie, które ma na celu ocenę gospodarki lipidowej. Inaczej określa się je jako profil […]

Profilaktyka sercowo-naczyniowa: Tydzień dla Serca 2022 (infografika)

Choroby układu sercowo-naczyniowego są jednymi z głównych przyczyn zgonów na świecie. Istnieją jednak skuteczne metody profilaktyki, które każdy może wdrożyć, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych schorzeń.

Miażdzyca

Otyłość hormonalna: kiedy dieta i ruch nie wystarczą?

Otyłość to choroba, która stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Wiążący się z nią nieustanny stan zapalny może prowadzić m.in. do rozwoju zespołu metabolicznego, a dalej – nawet do zawału czy udaru[1]. Jednak wbrew obiegowej opinii pozbycie się nadprogramowych kilogramów może być wyzwaniem, kiedy u podstaw zaburzeń masy ciała leżą problemy hormonalne. Dowiedz się więcej. Co […]

Przeczytaj także

<p>Abstract image of a man with chest pain. Health concept. Background with selective focus and copy space. AI generated, human enhanced</p>

Pierwsze objawy niewydolności serca — jak je rozpoznać?

Niewydolność serca jest stanem, w którym dochodzi do zaburzeń czynności tego organu, a ich konsekwencjami są:

zmniejszenie pojemności minutowej serca w stosunku do zapotrzebowania tkanek
lub dochodzi do zwiększenia ciśnienia krwi – tak, aby organizm mógł zapewnić właściwą pojemność minutową tego organu

Dieta po zawale – prawidłowe nawyki

Zgodnie z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego „złotym standardem” po zawale jest dieta śródziemnomorska

Stres oksydacyjny

Przewlekły stan zapalny i stres oksydacyjny w nadwadze – jak sobie radzić?

Frustruje Cię nadmiar tłuszczu na brzuchu? Chociaż wygląd jest ważny, estetyczne wyzwania związane z sylwetką nie stanowią najpoważniejszego problemu. Prawdziwe zagrożenie kryje się znacznie głębiej – w procesach zachodzących na poziomie komórkowym. Zobacz, dlaczego tkanka tłuszczowa jest tak groźna dla zdrowia oraz jak skutecznie sobie z tym radzić. Prozapalna tkanka tłuszczowa – dlaczego tak się […]