Najczęściej zadawane pytania

Mimo, że sterole roślinne naturalnie występują we wszystkich pokarmach pochodzenia roślinnego, należy podkreślić, że spożywanie olejów roślinnych i innych produktów roślinnych bogatych w sterole nie jest wystarczające do uzyskania efektu terapeutycznego. Typowa europejska dieta dostarcza bowiem około 200-400 mg fitosteroli dziennie. Tymczasem, w celu obniżenia poziomu cholesterolu powinno się spożywać fitosterole w ilości 1,5-3 g dziennie, czyli kilkakrotnie więcej. 

To dlatego powstały produkty wzbogacone w sterole roślinne zapewniające możliwość dostarczenia dziennej dawki terapeutycznej steroli roślinnych. Znajdziemy je głównie w roślinnych tłuszczach do smarowania pieczywa. 

Przykładowo, aby uzyskać dzienną dawkę steroli roślinnych w ilości 1,6 g obecną w 30 g produktów optima Cardio, należałoby spożyć: 909 g oliwy z oliwek lub 1,1 kg migdałów lub 2,1 kg fasoli lub 10 kg bananów!

Regularne spożywanie dziennej dawki 1,5-2,4 g steroli roślinnych obniża stężenie  cholesterolu średnio o 7-10% w ciągu 2 do 3 tygodni. Spożywając nieco wyższą dzienną dawkę steroli roślinnych 2,5-3,0 g można obniżyć poziom cholesterolu o 10-12%.

Prozdrowotne działanie steroli roślinnych zostało potwierdzone w ponad 60 niezależnych  badaniach klinicznych, EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) pozytywnie zaopiniował oświadczenia dotyczące ich działania, a Komisja Europejska zaakceptowała oświadczenie zdrowotne.

Najbogatszym źródłem steroli roślinnych są oleje roślinne, np. olej kukurydziany zawiera 900-1000 mg fitosteroli w 100 g, podobnie olej rzepakowy, natomiast słonecznikowy 700-750 mg w 100 g.
Duże ilości fitosteroli zawierają również nasiona sezamu, orzechy (włoskie, laskowe, ziemne, pistacje), migdały, nasiona dyni, kiełki pszenicy, niektóre owoce (pomarańcze, figi) oraz rośliny strączkowe.
Warto jednak podkreślić, że spożywanie olejów roślinnych bogatych w sterole nie jest wystarczające do uzyskania efektu terapeutycznego. Typowa europejska dieta dostarcza bowiem około 200-400 mg fitosteroli dziennie. Tymczasem, w celu obniżenia poziomu cholesterolu powinno się spożywać fitosterole w ilości 1,5 – 3 g dziennie, czyli kilkakrotnie więcej. To dlatego powstały produkty wzbogacone w sterole roślinne zapewniające możliwość dostarczenia dziennej dawki terapeutycznej steroli roślinnych. Znajdziemy je głównie w roślinnych tłuszczach do smarowania pieczywa.

Sterole roślinne (fitosterole) należą do tej samej grupy związków chemicznych co cholesterol, jednak nie są syntetyzowane endogennie w organizmie człowieka tylko w roślinach (człowiek sam nie jest w stanie ich syntetyzować, dlatego musi je wprowadzić do organizmu). Jest ich około 40. Najczęściej występujące to β-sitosterol, kampesterol i stigmasterol.
Związki te mają działanie terapeutyczne. Jest to możliwe dzięki ich dużemu podobieństwu w budowie do cholesterolu. Fitosterole, po ich spożyciu,  obniżają  wchłanianie cholesterolu w przewodzie pokarmowym i zwiększają jego wydalanie. Efekt jest taki, że poziom cholesterolu ogółem i frakcji LDL obniża się w surowicy krwi (wysoki poziom frakcji LDL jest uważany za niekorzystny dla zdrowia).
Co istotne, nie zaobserwowano wpływu fitosteroli na poziom HDL, czyli „dobrego” cholesterolu. Potwierdziło to wiele badań klinicznych, w których stosowano dawki fitosteroli na poziomie 1-3 g dziennie.

Żywność funkcjonalna, inaczej FOSHU (z ang. Foods for Specified Health Use), to żywność, z której usunięto szkodliwe składniki (np. alergeny), lub wzbogacano ją w substancje aktywne fizjologicznie, tak aby otrzymać produkt mający odpowiednią wartość odżywczą oraz poprawiający kondycję człowieka. Tego typu żywność wyglądem musi przypominać tradycyjne jedzenie (nie mogą to być tabletki, krople czy kapsułki) i powinna stanowić jeden z elementów prawidłowo zbilansowanej diety.
Produkty funkcjonalne mają wysoką jakość zdrowotną, ponieważ zawierają substancje bioaktywne, które regulują przemiany fizjologiczne w organizmie, a także mają właściwe proporcje poszczególnych składników pokarmowych.
Prozdrowotne oddziaływanie tej żywności powinno być potwierdzone przez niezależne badania naukowe prowadzone z udziałem ludzi. Bez odpowiedniej dokumentacji klinicznej dany produkt nie może uzyskać miana „żywności funkcjonalnej”.