Pierwsze objawy niewydolności serca — jak je rozpoznać?

2024-01 -20 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (7 głosów, średnio: 3,57)
Loading...

Prawidłowa praca serca przekłada się na funkcjonowanie wszystkich komórek organizmu. W końcu jest pompą, która tłoczy krew, wraz z którą transportowany jest m.in. tlen. Dlatego warto szczególnie uważnie podejść do działania tego organu i reagować, gdy pojawią się pierwsze objawy świadczące o niewydolności. Co może budzić niepokój? Sprawdź!
Optima Cardio

Niewydolność serca, czyli co?

Niewydolność serca jest stanem, w którym dochodzi do zaburzeń czynności tego organu, a ich konsekwencjami są:

  • zmniejszenie pojemności minutowej serca w stosunku do zapotrzebowania tkanek
  • lub dochodzi do zwiększenia ciśnienia krwi – tak, aby organizm mógł zapewnić właściwą pojemność minutową tego organu[1].

Mówiąc prościej, chodzi o sytuację, w której serce nie jest w stanie pompować odpowiedniej ilości krwi do narządów. To przekłada się na ich niedotlenienie albo na zaleganie zbyt dużej ilości krwi w narządach, a w efekcie – poważne konsekwencje zdrowotne[2].

Co istotne, taki stan może przybierać różne postacie. Warto znać przede wszystkim podział na niewydolność:

  • ostrą – gdy objawy pojawiają się nagle, gwałtownie i narastają z dużą intensywnością; np. w efekcie zawału serca, zatorowości płucnej czy rozwarstwienia aorty[3];
  • przewlekłą – przebiega wolniej i mniej gwałtownie, a jej objawy utrzymują się od co najmniej miesiąca; może się rozwinąć na skutek toczących się chorób, np. choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, wad serca, chorób osierdzia czy przerostu mięśnia sercowego[4].

W każdym przypadku pojawiają się mniej lub bardziej swoiste objawy, które mogą sugerować taki stan. Warto więc na nie zwrócić uwagę – zwłaszcza że im wcześniej podejmie się leczenie, tym mniejsze ryzyko dla zdrowia i życia.

Jakie objawy mogą świadczyć o niewydolności serca?

Lista objawów, które mogą powodować „zapalenie się czerwonej lampki w głowie”, jest dość długa. Symptomami, które pojawiają się najczęściej, są[5]:

  • duszność – w początkowych stadiach doświadcza się jej podczas wysiłku fizycznego; np. szybkiego wchodzenia po schodach czy krótkiego biegu na autobus, z czasem może się nasilać i pojawiać nawet w spoczynku;
  • przewlekłe zmęczenie i szybkie męczenie się – to może być rezultat niedotlenienia mięśni szkieletowych;
  • duszności po położeniu się – może się pojawiać np. na 1-2 minuty po ułożeniu się do snu i ustąpić, kiedy usiądzie się lub wstanie;
  • spuchnięte kostki – obrzęk w okolicach stóp może również sugerować stan niewydolności serca.

Jeśli zauważasz u siebie którąś z powyższych dolegliwości, jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem. Mogą one wskazywać na rozwijający się problem kardiologiczny!

Powyższa lista objawów nie wyczerpuje tych, które mogą się pojawić przy niewydolności serca. Warto przyjrzeć się też mniej typowym symptomom. W tej grupie wymienia się[6]:

  • utratę apetytu (która może być powiązana ze zmęczeniem i znużeniem) i wrażenie „pełności” czy sytości;
  • zawroty głowy i omdlenia (które mogą wynikać np. z niedotlenienia mózgu);
  • kaszel nocny – najczęściej jest suchy, ale zdarza się też odkrztuszanie różowawej flegmy (może to świadczyć o zaostrzeniu stanu niewydolności);
  • świszczący oddech;
  • kołatania serca, czyli pojawiające się nieprzyjemne uczucie bicia serca;
  • zaburzenia świadomości, np. splątanie;
  • stany depresyjne.

Chociaż opisane zjawiska nie zawsze są związane z problemami z sercem, mogą się pojawiać w kontekście jego niewydolności. Każde z nich również warto skonsultować z lekarzem pierwszego kontaktu. Zleci on zapewne dodatkową diagnostykę, np. badania krwi czy EKG. Może także skierować do specjalisty – kardiologa.

Zadbaj o zdrowie serca na co dzień!

Niewydolność serca może mieć różne podłoże. Jednak ważnym elementem profilaktyki schorzeń kardiologicznych jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Zależy Ci na tym, aby zmniejszyć ryzyko problemów z najważniejszym mięśniem swojego ciała?

Zadbaj m.in. o:

  • prowadzenie zdrowej diety – np. zgodnej z zaleceniami diety śródziemnomorskiej albo DASH, co wiąże się m.in. z większym spożyciem warzyw i owoców oraz produktów pełnoziarnistych, a także tłuszczów nienasyconych, a ograniczeniem podaży tłuszczów nasyconych i trans, zwłaszcza pochodzących z czerwonego mięsa, mleka i jego przetworów, a także wysoko przetworzonej żywności[7];
  • większą aktywność fizyczną – wystarczy nawet 20-30 minut dziennie średnio intensywnego ruchu, np. spaceru, pływania, jazdy na rowerze czy nordic walking, aby zmniejszyć ryzyko rozwoju groźnych chorób[8];
  • zerwanie z niezdrowymi nałogami – np. z paleniem tytoniu czy piciem alkoholu;
  • ograniczenie stresu, który, gdy jest przewlekły, może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia.

Wszystkie te działania mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób serca. Wprowadź je, obserwuj stan swojego organizmu i ciesz się lepszą jakością życia na co dzień.

 

 

 

 

[1] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.19.

[2] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca

[3] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.19.2.

[4] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.19.1.

[5] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca

[6] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca

[7] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/baza-wiedzy/dieta/260278,dieta-dash-dobra-dla-serca

[8] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity

Jakie ryby są najlepsze dla zdrowia serca?

2024-02 -01 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (4 głosów, średnio: 2,25)
Loading...

Łosoś

Wiele osób traktuje ryby w diecie „po macoszemu”. Tymczasem stanowią one bardzo zdrową alternatywę dla mięsa i mogą być istotnym składnikiem diety – szczególnie dla sercowca. Zastanawiasz się, które z nich warto włączyć do diety? Podpowiadamy.
Optima Cardio

Dlaczego ryby są uznawane za zdrowe?

Jest sporo argumentów, które przemawiają za jedzeniem ryb. Nie chodzi wyłącznie o smak! Pamiętaj, że ryby[1]:

  • to pełnowartościowe źródło białka zwierzęcego – jednego z kluczowych składników ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu;
  • zawierają szeroką gamę witamin i składników mineralnych – w zależności od gatunku, mogą być one bogate np. w witaminy A i D (zwłaszcza ryby tłuste); z grupy B (ryby chude) czy wapń, fosfor, selen oraz jod (to m.in. szprotki oraz sardynki);
  • są bogate w najbardziej wartościowe kwasy tłuszczowe omega-3 EOA i DHA – i to właśnie te składniki są najistotniejsze m.in. z punktu widzenia zdrowia Twojego serca.

Te argumenty sprawiają, że eksperci zalecają ich spożywanie[2]. Jak często? Najlepiej 2 razy w tygodniu, z czego min. 1 raz powinno się sięgać po tłuste ryby morskie[3].

Najzdrowsze dla serca? Tłuste ryby morskie!

Gdy mowa o najzdrowszych rybach dla serca, na pierwszym miejscu na liście pojawiają się te zaliczane do kategorii tłustych ryb morskich. Powód jest prosty: to one zawierają największe ilości wspomnianych już kwasów omega-3, a dokładniej kwasów eikozapentaenowego (EPA) i dokozaheksaenowego (DHA)[4].

Te substancje są niezwykle ważne dla zachowania dobrego zdrowia – także w kontekście funkcjonowania układu sercowo naczyniowego. Eksperci podkreślają ich korzystny wpływ na[5]:

  • utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi;
  • układ sercowo-naczyniowy – działanie kardioprotekcyjne jest związane m.in. z właściwościami przeciwzakrzepowymi, przeciwzapalnym czy antyarytmicznym;
  • parametry lipidowe krwi, a zatem na „poziom cholesterolu” – te kwasy tłuszczowe sprzyjają obniżeniu stężenia „złego” cholesterolu LDL oraz triglicerydów;
  • profilaktykę oraz leczenie otyłości, zespołu metabolicznego czy cukrzycy typu 2, które również stanowią obciążenie dla serca.

Warto przy tym podkreślić, że kwasy omega-3 pozytywnie wpływają na funkcjonowanie mózgu. Szczególnie istotny w tej perspektywie jest DHA. Ten składnik przyczynia się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz prawidłowego widzenia. Korzystne działanie występuje w przypadku dziennego spożycia 250 mg tej substancji w połączeniu ze zdrowym trybem życia oraz zbilansowaną i zróżnicowaną dietą[6]. Kwasy DHA znajdziesz również w miękkiej margarynie kubkowej Optima Neuro, zawierającej olej z mikroalg morskich.

Jakie ryby warto włączyć do jadłospisu z myślą o zdrowiu serca?

Jak już wiesz, rekomenduje się przede wszystkim tłuste ryby morskie. Ta kategoria jest bardzo szeroka. Dzięki temu możesz wybrać warianty, które najbardziej odpowiadają Ci pod kątem smaku. Do tej grupy zaliczają się[7]:

  • łosoś;
  • tuńczyk;
  • sardynka;
  • śledź;
  • makrela;

Można je spożywać w różnych postaciach – zgodnie z własnymi upodobaniami. Warto jednak przy tym pamiętać o kilku podstawowych zasadach[8].

  • 1 porcja ryby to 150 g – w zależności od zapotrzebowania kalorycznego. Mniej więcej taka ilość powinna trafić na Twój talerz np. podczas obiadu.
  • W miarę możliwości kupuj świeże ryby i wybieraj mniejsze okazy – im większa ryba, tym wyższa mogła być jej ekspozycja na metale ciężkie i inne szkodliwe substancje (mimo że w znikomej ilości).
  • Zadbaj o ograniczenie spożywania ryb wędzonych – są one bogatym źródłem soli, a jej spożycie powinno się ograniczyć do poniżej 5 mg na dobę, zwłaszcza z myślą o profilaktyce chorób serca[9].
  • Ryby najlepiej gotuj lub piecz. Unikaj ich wysmażania w głębokim tłuszczu, w grubej panierce – takie metody obróbki m.in. podnoszą kaloryczność potrawy.

Pamiętaj o tych kilku zasadach i zastanów się, co możesz zrobić, aby ryby stanowiły większą część Twojego jadłospisu. Poeksperymentuj z tym składnikiem i odkryj, jak wiele ciekawych przepisów na jego przyrządzenie można znaleźć. Jedz na zdrowie!

[1] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/313786,ryby-nie-tylko-od-swieta

[2] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/piramida-zdrowego-zywienia-i-aktywnosci-fizycznej-dla-osob-doroslych-2/

[3] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/313786,ryby-nie-tylko-od-swieta

[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/313786,ryby-nie-tylko-od-swieta

[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/72288,kwasy-tluszczowe-omega-3-i-omega-6-zrodla-i-wlasciwosci

[6] https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/3840

[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/313786,ryby-nie-tylko-od-swieta

[8] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/313786,ryby-nie-tylko-od-swieta

[9] https://www.who.int/data/gho/indicator-metadata-registry/imr-details/3082

Jak wysokie ciśnienie krwi wpływa na ryzyko zawału serca?

2024-01-12 Lektura tego artykułu zajmie 3 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (3 głosów, średnio: 2,33)
Loading...

Chociaż wysokie ciśnienie krwi zazwyczaj nie wywołuje swoistych dolegliwości, w długofalowej perspektywie może stanowić bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia. Konsekwencje nieleczonego nadciśnienia mogą dotyczyć wielu obszarów funkcjonowania organizmu. Jednak najczęściej wskazuje się na powikłania kardiologiczne. Jaki jest zatem związek wysokiego ciśnienia z zawałem? Zobacz.
Optima Cardio

Wysokie ciśnienie krwi, czyli jakie?

Ciśnienie krwi to nic innego jak siła nacisku, z jaką krew napiera na ściany naczyń krwionośnych, kiedy w nich krąży[1]. Jego wartość nie jest stała. Ulega zmianom w ciągu doby, pod wpływem różnych czynników – np. podczas aktywności fizycznej, pod wpływem stresu czy po spożyciu posiłku.

Można jednak określić parametry ciśnienia, które są uznawane za prawidłowe. Zgodnie z wytycznymi za prawidłowe uznaje się ciśnienie na poziomie 120-129/80-84 mm Hg. Natomiast wartości na poziomie 140/90 mm Hg lub wyższe uznaje się za wysokie ciśnienie krwi[2].

Warto przy tym podkreślić, że wykonanie pojedynczego pomiaru ciśnienia, w ramach którego ta wartość będzie podwyższona, nie wystarcza, aby stwierdzić hipertensję (nadciśnienie). Niepożądane parametry muszą się powtórzyć kilkukrotnie, po wykonaniu pomiarów w kilkudniowych albo kilkutygodniowych odstępach[3].

Nadciśnienie tętnicze a choroby serca – jaka jest zależność?

Relacja pomiędzy nadciśnieniem tętniczym a zdrowiem serca jest wyraźna. I chociaż nieprawidłowe wartości ciśnienia mogą nie dawać żadnych odczuwalnych przez pacjenta symptomów, mogą działać niczym „cichy zabójca”.

Wśród powikłań nieleczonego nadciśnienia, które występuje przez dłuższy czas, wymienia się przede wszystkim[4]:

  • przerost lewej komory serca;
  • przyspieszenie rozwoju miażdżycy, również w tętnicach wieńcowych (co ma konsekwencje w postaci pojawienia się choroby niedokrwiennej serca);
  • zwiększenie sztywności tętnic;
  • rozwarstwienie aorty.

Wskazuje się też, że takie schorzenie zwiększa ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych[5]. Można więc powiedzieć, że u osób, które mierzą się z niekontrolowanym nadciśnieniem, zagrożenie zawałem rośnie.

 

Może być ono szczególnie duże u osób z przełomem nadciśnieniowym. Chodzi o nagły wzrost ciśnienia, powyżej 180/120 mm Hg, któremu towarzyszą powikłania narządowe zagrażające zdrowiu[6]. Jednym ze zjawisk towarzyszących takiej sytuacji może być właśnie zawał serca.

Miej ciśnienie pod kontrolą i zadbaj o swoje serce

Zależy Ci na długim życiu i dobrym zdrowiu serca? Ciśnienie krwi jest jednym z kluczowych parametrów, które warto mieć pod kontrolą. Istotne są nie tylko regularne pomiary. Warto wprowadzić w życiu zmiany, które pomogą utrzymać jego prawidłowe wartości. Możesz zrobić bardzo dużo w tym zakresie[7]!

Prawidłowa masa ciała to podstawa

Nadciśnienie często jest konsekwencją nadwagi, a zwłaszcza otyłości[8]. Dlatego warto zadbać o utrzymanie prawidłowej sylwetki, a zatem o wartość BMI poniżej 25[9]. Jeśli u Ciebie jest ona wyższa, zadbaj o dopasowanie kaloryczności posiłków do swojego zapotrzebowania energetycznego. Zadbaj też o prowadzenie bardziej aktywnego trybu życia. Serce będzie Ci wdzięczne!

Ogranicz spożycie soli

Nadmierne spożycie soli może sprzyjać podwyższeniu ciśnienia. To m.in. dlatego WHO zaleca jej spożycie na poziomie maksymalnie 5 g dziennie (to odpowiednik ok. 1 łyżeczki dziennie). Pamiętaj, że sól jest dodawana do wielu potraw, a także mieszanek przypraw itp. Dlatego warto zrezygnować z dosalania posiłków – np. na rzecz korzystania z ziół oraz przypraw korzennych.

Zmień dietę na zdrowszą

Z myślą o sercu dobrymi wyborami są dieta śródziemnomorska lub DASH – program odżywiania się stworzony właśnie z myślą o redukcji nadciśnienia[10]. Ważnymi założeniami tego drugiego konceptu jadłospisu są:

  • zwiększenie spożycia warzyw i owoców, a także pełnoziarnistych produktów zbożowych;
  • ograniczenie spożycia czerwonego mięsa, np. na rzecz chudego mięsa drobiowego czy nasion strączków;
  • zmniejszenie spożycia nasyconych tłuszczów na rzecz nienasyconych – np. zastąpienie masła powstałą z olejów roślinnych miękką margaryną kubkową; dobry wybór to np. Optima Cardio zawierająca dodatkowo sterole roślinne. Te substancje przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[11].

Powiedz „nie” używkom

Jeśli palisz – zadbaj o pozbycie się tego nałogu. Ogranicz też spożycie alkoholu. Jego maksymalna tygodniowa podaż powinna wynosić do 14 jednostek u mężczyzn i 8 jednostek u kobiet (1 jednostka = 12,5 ml czystego etanolu)[12].

Zadbaj o zdrowy ruch

Serce lubi aktywność fizyczną, a WHO zaleca minimum 150-300 minut średnio intensywnego ruchu tygodniowo[13]. To tylko 20-30 minut dziennie! Wybierz taką formę ćwiczeń, którą lubisz – pływanie, spacery, a może praca w ogródku? To nie ma znaczenia!

Kiedy Twój tryb życia stanie się zdrowszy, zagrożenie wysokim ciśnieniem, a w konsekwencji – problemami kardiologicznymi – się zmniejszy. Spróbuj i śpij spokojnie, bez obaw o kondycję serca!

 

 

[1] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[2] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[3] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[4] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.1.

[5] J.w.

[6] https://podyplomie.pl/kardiologia/10085,przelom-nadcisnieniowy

[7] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[8] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/odchudzanie/wprowadzenie/292771,powiklania-otylosci

[9] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[10] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/baza-wiedzy/dieta/260278,dieta-dash-dobra-dla-serca

[11] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[12] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[13] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity

 

Jak radzić sobie z hiperlipidemią? Poradnik

2024-01-08 Lektura tego artykułu zajmie 3 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (3 głosów, średnio: 2,67)
Loading...

Hiperlipidemia to bardzo częsty problem zdrowotny. Szacuje się, że zmaga się z nią nawet 70,3% mężczyzn i 64,3% kobiet w Polsce[1]. Czym dokładniej jest ten stan? Jak sobie z nim radzić? Czytaj dalej i przekonaj się, jak wiele możesz zrobić dla swojego zdrowia w tej kwestii!
Optima Cardio

Hiperlipidemia – co to jest?

Hiperlipidemia to zaburzenie, które najczęściej określa się potocznie jako podwyższony cholesterol. Mówiąc dokładniej to stan, w którym po przeprowadzeniu badań krwi w jej osoczu wykryto podwyższone stężenie:

  • lipoprotein LDL (tzw. złego cholesterolu), tj. więcej niż 3,0 mmol/l lub 115 mg/dl – wówczas mowa o hipercholesterolemii[2];
  • triglicerydów, tj. powyżej 1,7 mmol/l lub 150 mg/dl – wówczas mowa o hipertriglicerydemii[3];
  • triglicerydów w połączeniu z obecnością tzw. małych, gęstych LDL oraz małym stężeniem HDL-C, czyli tzw. dobrego cholesterolu (poniżej 3,4 mmol/l lub 130 mg/dl) – w takim przypadku diagnozuje się dyslipidemię aterogenną[4].

Każdy z tych stanów może być bardzo niekorzystny dla zdrowia, zwłaszcza w długofalowej perspektywie. Może bowiem sprzyjać podwyższonemu ryzyku wystąpienia miażdżycy czy chorób serca[5].

Jak sprawdzić, czy mam hiperlipidemię?

Aby sprawdzić poziom cholesterolu w organizmie, nie trzeba wykonywać bardzo skomplikowanych badań. Wystarczy lipidogram, a zatem przeprowadzenie prostego badania krwi. Po jej pobraniu (najlepiej na czczo), w laboratorium sprawdza się stężenie lipidów – cholesterolu całkowitego, frakcji HDL i LDL, a także triglicerydów[6]. Jeśli parametry w którymkolwiek zakresie nie są zgodne z normami – to sygnał, że należy zacząć działać.

Masz hiperlipidemię? Zadbaj o swoje zdrowie. Wiele zależy od Ciebie!

Przy podwyższonym poziomie cholesterolu kluczowymi elementami terapii są te związane z leczeniem niefarmakologicznym. Możesz samodzielnie zadbać o poprawę profilu lipidowego, i to na wiele sposobów. Dlatego warto w pierwszej kolejności pomyśleć o wprowadzeniu prostych, zdrowych zmian w stylu życia. Nawet niewielkie kroki pomogą Ci odzyskać harmonię!

Zadbaj o zdrową dietę

Modyfikacja przyzwyczajeń żywieniowych to fundament walki z hiperlipidemią. Od razu uspakajamy! Wcale nie musisz wprowadzać rewolucji do jadłospisu. Wystarczy przestrzeganie kilku prostych zasad[7]. Jakich?

  • Ogranicz spożycie tłuszczów nasyconych – chodzi przede wszystkim o te pochodzące z mięsa (zwłaszcza czerwonego, tj. wieprzowiny, wołowiny czy jagnięciny) oraz mleka (np. masło, tłuste sery itp.).
  • Zwiększ spożycie tłuszczów nienasyconych – znajdziesz je m.in. w olejach roślinnych, miękkich margarynach kubkowych, a także w tłustych rybach morskich (to np. łosoś, tuńczyk, śledź czy makrela, bogate w kwasy omega-3).
  • Sięgaj po więcej produktów zawierających rozpuszczalne frakcje błonnika pokarmowego – to m.in. produkty pełnoziarniste (pieczywa, makarony, ryż itp.), nasiona roślin strączkowych, jak również surowe warzywa oraz owoce.
  • Wprowadź do jadłospisu sterole roślinne – to składniki, które przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[8]. Znajdziesz je np. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio, którą możesz zastąpić masło przy smarowaniu pieczywa.
  • Ogranicz do minimum sięganie po produkty wysoko przetworzone – np. różnego rodzaju chipsy, ciastka itp. Mogą one być m.in. źródłem częściowo uwodornionych tłuszczów, np. palmowego, które zawierają szkodliwe izomery tłuszczów trans[9] (uwaga! Związki te są też naturalnie obecne w mleku i mięsie „przeżuwaczy”, w tym krów). Tzw. fast-foody są też produktami wysokoenergetycznymi i często zawierają duże ilości cukru. Dlatego ich spożycie sprzyja nadwadze czy otyłości.

Ruszaj się na zdrowie!

Wśród zaleceń dla osób z hiperlipidemią pojawiają się powrót do prawidłowej sylwetki ciała oraz zwiększenie aktywności fizycznej[10]. Te dwa elementy idą ze sobą w parze. Od razu uspokajamy – wcale nie musisz od razu zapisywać się na siłownię i odwiedzać ją 4-5 razy w tygodniu po dwie godziny. Wystarczy… ok. 20-30 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego dziennie, łącznie 150-300 minut tygodniowo[11]. W tę kategorię wpisują się choćby jazda na rowerze, prosty aerobik, szybsze spacery czy nordic walking. Wybierz taką formę ruchu, która podoba Ci się najbardziej!

Powiedz „nie” używkom

Zrezygnuj ze spożywania alkoholu, zwłaszcza jeśli Twój poziom trójglicerydów jest bardzo wysoki[12]. Jeśli palisz papierosy, postaraj się rzucić nałóg tytoniowy – z myślą o profilaktyce miażdżycy[13]. Istnieje wiele sposobów na to, aby pomóc sobie w odstawieniu wyrobów nikotynowych.

Pamiętaj również, żeby regularnie kontrolować stan swojego zdrowia – odwiedzać lekarza pierwszego kontaktu i, zgodnie z zalecaną częstotliwością, wykonywać lipidogram. Pozwoli to na bieżąco obserwować, jak wprowadzone zmiany wpływają na poziom cholesterolu we krwi. Powodzenia!

 

[1] https://www.termedia.pl/poz/Praktyczne-wskazowki-dotyczace-leczenia-hipolipemizujacego-co-wynika-z-najnowszych-polskich-wytycznych,47512.html

[2] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.1.

[3] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.5.1.

[4] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.2.

[5] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca

[6] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidogram

[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/88067,hipercholesterolemia-dieta-na-obnizenie-cholesterolu-jadlospis-przepisy

[8] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[9] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/mity-na-temat-izomerow-trans-kwasow-tluszczowych/

[10] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.1.

[11] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity

[12] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.4.2.

[13] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca

Zimowe menu sercowca — co warto jeść?

2024-01 -05 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (2 głosów, średnio: 4,50)
Loading...

Warzywa korzeniowe

Krótsze dni, mniej słońca, niskie temperatury… Zima nie rozpieszcza warunkami pogodowymi. Ta pora roku sprzyja dłuższemu przebywaniu w domu i… zachęca do jedzenia. Twój apetyt również wzrasta i zastanawiasz się, co jeść, aby zadbać o swoje zdrowie? Oto kilka wskazówek i inspiracji, dzięki którym dieta w chłodniejszym okresie roku dostarczy przyjemności i składników korzystnych dla serca.

Zima a wyzwania dietetyczne – na co zwrócić uwagę?

Zastanawiasz się, dlaczego zimą często chce się więcej jeść? Powodów ku temu może być kilka.

  • Po pierwsze – niska temperatura. Kiedy na zewnątrz jest zimno, organizm potrzebuje więcej energii do tego, żeby utrzymać prawidłową ciepłotę ciała. A skoro tak – „domaga się” jedzenia.
  • Po drugie, krótkie dni, które zniechęcają do przebywania na zewnątrz. Taki stan rzeczy również zachęca do częstszego sięgania do lodówki i gromadzenia zapasów.

Jednocześnie pojawiają się inne wyzwania dietetyczne, związane z dostępem do świeżych produktów, a zwłaszcza warzyw i owoców. Większość spośród tych, które czekają na sklepowych półkach, pochodzi spoza Polski, a to może oznaczać „więcej chemii”. To wszystko sprawia, że w okresie zimowym warto szczególnie uważnie podejść do tworzenia jadłospisu. To ważne zwłaszcza dla sercowców!

Dieta sercowca zimą – jak przełożyć zasady odżywiania się na praktykę o tej porze roku?

Zalecenia odnośnie do diety dla sercowców są niezmienne, bez względu na porę roku. Najczęściej rekomendowanym planem żywienia dla osób, które zmagają się z chorobami serca bądź pragną im zapobiegać, jest dieta DASH. Zakłada ona[1]:

  • spożywanie dużych ilości warzyw i owoców, 4-5 porcji dziennie;
  • zmniejszenie spożycia tłuszczów nasyconych (zawartych głównie w mięsie, mleku i jego przetworach) na rzecz nienasyconych (zwłaszcza roślinnych);
  • ograniczenie spożycia mięsa i jego przetworów, a zwłaszcza sięgania po nie w formie smażonej;
  • sięganie po produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste, jak również nasiona oraz ziarna i orzechy;
  • ograniczenie cukrów prostych w diecie – w szczególności tych pochodzących z cukru i żywności wysoko przetworzonej;
  • zredukowanie spożycia sodu, tj. soli kuchennej do ok. 4 g (2/3 łyżeczki) dziennie.

Jak zatem widać, zalecenia te są bardzo ogólne i można je wdrażać przez cały rok. Jak najlepiej robić to zimą?

Wybieraj zdrowe źródła tłuszczów

Zimą możesz mieć potrzebę jedzenia „tłusto”. Nie ma nic złego w sięganiu po składniki, które zawierają tłuszcze. Powinny być one jednak zaliczane do grupy tych korzystniejszych dla serca. Chodzi tutaj przede wszystkim o nienasycone kwasy tłuszczowe, a zwłaszcza te z grupy omega-3.

Źródłami nienasyconych tłuszczów są przede wszystkim:

  • oleje roślinne, np. oliwa, olej rzepakowy, słonecznikowy itp.;
  • orzechy, nasiona i ziarna – np. orzechy włoskie, migdały, siemię lniane;
  • ryby, a w szczególności tłuste ryby morskie, stanowiące bogate źródło kwasów omega-3: DHA i EPA[2].

Dlaczego to korzystny wybór? Ponieważ nienasycone kwasy tłuszczowe sprzyjają obniżeniu poziomu „złego” cholesterolu[3]. Co zatem powiesz na obiad, którego „gwiazdą” będzie łosoś, albo na śniadanie z dodatkiem kilku orzechów włoskich?

Sięgaj po warzywa korzeniowe

Jak już wiesz, dostępność do świeżych warzyw i owoców zimą jest ograniczona. To jednak nie do końca prawda. W naszym klimacie można sięgać po warzywa korzeniowe, które świetnie się przechowują przez długi czas. Wybieraj więc np.:

  • pietruszkę;
  • marchew;
  • seler;

Te warzywa nie tylko posłużą do przyrządzenia zdrowej zupy, ale również smacznej sałatki czy dodatku do obiadu. Spróbuj z nimi poeksperymentować. Może Cię np. zaskoczyć, jak dobrze będzie smakować korzeń pietruszki lekko podsmażony na oliwie z dodatkiem curry i innych „egzotycznych” przypraw.

Stawiaj na produkty pełnoziarniste

Na ciepło czy na zimno, stawiaj na zdrowe źródła węglowodanów, a zatem na produkty zbożowe z pełnego przemiału. Są niezwykle sycące (m.in. z uwagi na dużą zawartość błonnika), a przy okazji świetnie smakują.

Pamiętaj też, że pieczywo, zamiast masłem, lepiej posmarować miękką margaryną kubkową. To – w przeciwieństwie do pierwszego wymienionego produktu – świetne źródło nienasyconych, roślinnych kwasów tłuszczowych. Dobrym wyborem będzie np. Optima Cardio, która dodatkowo zawiera sterole roślinne. Te substancje przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[4].

Myśląc o zdrowej diecie zimą, zwróć też uwagę na regularność spożywania posiłków – zgodnie z zaleceniami powinno się jeść 4-5 razy dziennie, w odstępach 3-4 godzin. Zachowanie takiego rytmu będzie również sprzyjało utrzymaniu dobrego zdrowia.

Zimą również możesz zadbać o optymalną dietę dla serca. Trzymaj się zasad, które są Ci znane z innych pór roku, i dopasuj je do swoich upodobań kulinarnych. Smacznego!

[1] https://www.who.int/data/gho/indicator-metadata-registry/imr-details/3082

[2] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[3] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[4] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

Kwasy omega-3: dlaczego są tak ważne dla Twojego serca?

2023-12-25 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (4 głosów, średnio: 4,50)
Loading...
Kwasy omega-3 i ich wpływ na układ krążenia

Często można spotkać się z wyraźnie podkreśloną informacją, że jakiś produkt stanowi źródło kwasów omega-3. Zastanawiasz się, dlaczego to takie ważne? Dowiedz się, czym są kwasy omega-3 i dlaczego ich obecność w Twojej diecie jest ważna dla zdrowia serca.
Optima Cardio

Kwasy omega-3, czyli co?

Omega-3 to jedna z odmian kwasów tłuszczowych, które są obecne w pożywieniu. Mówiąc dokładniej, zaliczają się one do grupy PUFA (polyunsaturated fatty acids), czyli wielonienasyconych kwasów tłuszczowych[1].

Z chemicznego punktu widzenia wyróżniają się one tym, że w każdej cząsteczce ostatnie podwójne wiązanie w łańcuchu węglowym znajduje się przy 3. od końca atomie węgla[2]. Stąd właśnie „trójka” w ich nazwie.

Analogicznie, kwasy omega-6 to te, w których ostatnie wiązanie podwójne znajduje się przy 6. od końca atomie węgla w łańcuchu. Natomiast w kwasach omega-9 jego pozycja przypada na 9. atom węgla od końca.

Warto podkreślić, że omega-3 są zaliczane do NNKT, czyli niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Przymiotnik „niezbędne” wynika z tego, że organizm nie jest w stanie samodzielnie syntetyzować wspomnianych wiązań podwójnych w położeniu n-3 (podobnie jak n-6)[3]. Dlatego kwasy omega-3 to nieodłączny element zdrowo zbilansowanej diety każdego człowieka.

Które kwasy tłuszczowe są zaliczane do grupy omega-3?

W grupie omega-3 znajdują się:

  • ALA, kwas alfa-linolenowy, który jest prekursorem pozostałych substancji należącej do tej grupy;
  • DPA, czyli kwas dokozapentaenowy;
  • EPA, czyli kwas eikozapentaenowy;
  • DHA, czyli kwas dokozaheksaenowy.

Jakie są właściwości kwasów omega-3?

Kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 są uznawane za korzystne dla funkcjonowania organizmu. Substancje z tej grupy, w ogólnym ujęciu, wspomagają:

  • zachowanie prawidłowego poziomu cholesterolu – tj. obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu);
  • obniżenie stężenia trójglicerydów;
  • działania przeciwzapalne i przeciwagregacyjne – a zatem przeciwdziałanie powstawania zakrzepów w naczyniach wieńcowych oraz mózgowych;
  • utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi;
  • działania rozkurczowe i przeciwarytmiczne, a co za tym idzie – profilaktykę zaburzeń rytmu serca[4].

Już ten krótki opis wskazuje, że spożywanie kwasów omega-3 jest korzystne dla zdrowia serca. Potwierdzają to również badania kliniczne[5].

  • Jedno z nich objęło 32 tys. losowo zakwalifikowanych osób. Podzielono je na dwie grupy. Jedna z nich spożywała kwasy omega-3 (EPA i DHA), druga nie. W tej części badanych, która miała w jadłospisie kwasy omega-3, częstotliwość powikłań sercowo-naczyniowych spadła o 19-14%.
  • Metaanaliza 25 badań klinicznych podejmujących temat zależności między stężeniem kwasów omega-3 w organizmie a ryzykiem choroby niedokrwiennej potwierdziła, że wzrost stężenia kwasów DHA i EPA wiązały się z niższym ryzykiem zapadania na chorobę niedokrwienną serca.
  • Inne badanie z randomizacją potwierdziło, że spożywanie kwasów omega-3 w tłustych rybach lub w postaci oleju rybiego zmniejsza o 29% umieralność pacjentów po zawale serca w ciągu pierwszych 2 latach po ataku serca.

Wniosek jest więc prosty: kwasy omega-3 to wartościowy składnik dla zdrowia serca i całego układu krążenia.

Gdzie znajdują się kwasy omega-3?

Kwas alfa-linolenowy znajduje się przede wszystkim w olejach: lnianym, sojowym, rzepakowym czy z zarodków pszenicy. Można go również znaleźć w nasionach lnu i orzechach włoskich.

Zdecydowanie istotniejsze są natomiast źródła kwasów EPA i DHA. Te dwie pochodne ALA znajdują się głównie w:

  • tłustych rybach morskich (np. łososiu, tuńczyku, makreli, śledziu);
  • tłuszczu ryb i ssaków morskich (np. w tranie z wątroby rekina, tranie z wątroby dorsza, tran z wieloryba);
  • fitoplanktonie morskim oraz algach[6].

Dlatego takie produkty powinny się znaleźć w Twoim jadłospisie co najmniej kilka razy w tygodniu. Jak je wprowadzić?

  • Zamień 1-2 obiady mięsne na te, w których „gwiazdą” będzie tłusta ryba morska – łosoś a może halibut? Wybierz tę, która najbardziej Ci smakuje.
  • Sięgnij po wędzone ryby – np. do kanapek czy jako przekąskę. Pamiętaj jednak, aby nie przesadzać z ich ilością z uwagi na zawartość soli.
  • Zamień masło na bogatą w tłuszcze nienasycone margarynę kubkową. W składzie Optima Neuro znajdziesz olej z alg morskich, który jest źródłem DHA.

Kilka prostych zmian w codziennej diecie może Ci pomóc zadbać o zdrowie serca. Wykorzystaj tę szansę!

[1] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[2] J.w.

[3] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[5] https://podyplomie.pl/medycyna/27027,kwasy-tluszczowe-omega-3-w-zapobieganiu-uszkodzeniu-miesnia-sercowego-i-naczyn-wiencowych

[6] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/72288,kwasy-tluszczowe-omega-3-i-omega-6-zrodla-i-wlasciwosci

8 objawów chorób serca, które powinny Cię zaniepokoić

2023-12-23 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (3 głosów, średnio: 3,67)
Loading...
Lekarka ze stetoskopem trzymająca serce

Serce to najważniejszy organ. Od jego pracy zależy m.in. odżywienie wszystkich komórek ciała – a co za tym idzie – Twoje zdrowie i życie. To powód, dla którego warto uważnie monitorować działanie tego niezwykłego mięśnia i reagować, gdy pojawią się niepokojące objawy. Co może wskazywać na choroby serca? Oto symptomy, na które dobrze zwrócić uwagę.
Optima Cardio

Choroby serca – plaga XXI wieku

Choroby serca to obecnie najczęstsza przyczyna zgonów na świecie. Np. w 2019 roku zmarło na nie niemal 18 mln osób (ponad 30% wszystkich przyczyn śmierci). Dla porównania, śmierci związanych z nowotworem było niemal dwukrotnie mniej – ok. 10 mln[1]. Dlatego, gdy pojawiają się niepokojące symptomy, diagnostyka często prowadzi w kierunku w stronę serca.

Najczęstszymi schorzeniami są:

  • choroba niedokrwienna serca (i zawał) – stanowi przyczynę 23% zgonów z powodu chorób układu krążenia;
  • nadciśnienie tętnicze;
  • niewydolność serca (22% zgonów z powodu chorób układu krążenia);
  • wady zastawkowe;
  • arytmia[2].

Każde spośród nich może się wiązać z odmiennymi symptomami. Wiele z nich jest jednak dość charakterystycznych.

Jakie objawy mogą sugerować choroby serca?

Oto kilka symptomów, które mogą skierować Twoją uwagę w stronę chorób serca.

Ból w klatce piersiowej przy wysiłku

Inaczej jest nazywany dławicą piersiową. To objaw charakterystyczny dla choroby niedokrwiennej serca[3]. Jak go rozpoznać?

  • Pojawia się za mostkiem, ale może promieniować do szyi, lewego ramienia czy górnej części brzucha.
  • Daje o sobie znać po wysiłku (np. przy wchodzeniu po schodach) i ustępuje w spoczynku. Może też się objawiać w sytuacjach stresowych albo po zjedzeniu zbyt obfitego posiłku.

Zadyszka i łatwe męczenie się

To tzw. duszność wysiłkowa. Jeżeli trudno Ci złapać oddech np. przy aktywności fizycznej (szybszym spacerze albo konieczności pokonania schodów), to również może być objaw rozwijającej się choroby wieńcowej[4]. Często obserwuje się go u osób z cukrzycą oraz seniorów.

Silny ból w górnej części brzucha

To kolejny objaw, który może się pojawić przy rozwijającej się chorobie wieńcowej[5]. Mogą mu także towarzyszyć nudności oraz wymioty.

Kołatanie serca

Uczucie niemiarowego bicia lub kołatania serca jest często objawem migotania przedsionków, czyli jednego z rodzajów arytmii[6]. Często towarzyszą mu mniejsza tolerancja wysiłku fizycznego, wrażenie „zatkania” klatki piersiowej czy zimne poty.

Zawroty głowy i omdlenia

Serce jest odpowiedzialne za pompowanie krwi do naczyń krwionośnych, a co za tym idzie – dostarczania tlenu do komórek. Jeśli działa nieprawidłowo, może się pojawić problem z niedotlenieniem, w efekcie – zawroty głowy czy omdlenia. To częsty objaw choroby wieńcowej[7], ale także arytmii[8].

Zaburzenia snu

Masz problemy z zaśnięciem? Często wybudzasz się w nocy? To może świadczyć np. o rozwoju nadciśnienia tętniczego, które nieleczone stwarza m.in. ryzyko powiększenia lewej komory serca[9].

Chrapanie

Chrapanie może świadczyć o tym, że pojawił się obturacyjny bezdech senny. Jeśli taki stan jest długotrwały, może dojść do niedotlenienia organizmu, a w konsekwencji rośnie ryzyko wystąpienia zawału serca czy udaru mózgu[10].

Plamki pod paznokciami

Dostrzegasz pod paznokciami niewielkie, cienkie, podłużne plamki w kolorze czerwonym lub brązowym (przypominające krew)? Jeśli pojawiły się, mimo że nie przypominasz sobie żadnego urazu, mogą świadczyć o zapaleniu wsierdzia[11]                .

Jak zatem widać, niektóre objawy związane z chorobami serca, jak np. plamki pod paznokciami czy zaburzenia snu, są mniej oczywiste. Warto jednak zwrócić na nie uwagę, a przede wszystkim – być pod kontrolą lekarza. Regularne wykonywanie podstawowych badań, np. pomiaru ciśnienia, cukru czy lipidogramu, pozwala szybko wykryć ewentualne problemy i podjąć z nimi walkę, zanim staną się poważne.

Pamiętaj! Powyższy artykuł nie zastąpi wizyty u lekarza. Jeśli odczuwasz jakiekolwiek objawy, które wywołują u Ciebie niepokój, niezwłocznie skonsultuj się ze specjalistą.

[1] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/286815,choroby-ukladu-krazenia

[2] J.w.

[3] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/62029,choroba-wiencowa

[4] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/62029,choroba-wiencowa

[5] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/62029,choroba-wiencowa

[6] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/218725,migotanie-przedsionkow

[7] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/62029,choroba-wiencowa

[8] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/218725,migotanie-przedsionkow

[9] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[10] https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/74636,obturacyjny-bezdech-senny

[11] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.13.

Nadciśnienie — cichy zabójca. Jak je rozpoznać i skutecznie kontrolować?

2023-12-20 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (1 głosów, średnio: 5,00)
Loading...
Nadciśnienie

Czasami żyje się z nim nieświadomie przez wiele lat – bez odczuwania żadnych wyraźnych objawów. Tymczasem w organizmie niepostrzeżenie zachodzą nieodwracalne zmiany, które mogą mieć nawet śmiertelne konsekwencje. O jaką chorobę chodzi? O nadciśnienie tętnicze. Dowiedz się, czym dokładnie jest, jak je rozpoznać i leczyć.
Optima Cardio Potas+

Nadciśnienie tętnicze: co to jest?

Aby zrozumieć powód, dla którego nadciśnienie tętnicze jest uznawane za cichego zabójcę, warto przyjrzeć się procesowi przepływu krwi w organizmie. Odbywa się on w układzie krwionośnym, który można porównać do sieci rur (tętnic i żył) napędzanych            przez pompę (serce). Krew przepływa przez tę sieć z określonym naciskiem na ściany naczyń krwionośnych. Ten nacisk można właśnie nazwać ciśnieniem[1].

Obserwuje się dwa typy ciśnienia:

  • skurczowe, czyli to pojawiające się podczas wtłaczania krwi do aorty i dużych tętnic z lewej komory serca; jest ono najwyższym, jakie występuje w danym cyklu pracy mięśnia sercowego;
  • rozkurczowe, następujące (zgodnie z nazwą) przy rozkurczu lewej komory serca; jest ono najniższym możliwym w danym cyklu[2].

Wartości ciśnienia skurczowego oraz rozkurczowego nie są stałe. Zmieniają się w cyklu dobowym, co ma związek np. z aktywnością fizyczną, stresem, wysiłkiem organizmu wkładanym w zjedzenie posiłku czy spożyciem konkretnych pokarmów. Ciśnienie może być wyższe lub niższe. Problem zaczyna się jednak, kiedy wartości przewyższające przyjęte normy utrzymują się przez dłuższy czas.

Mówiąc dokładniej, nadciśnienie tętnicze diagnozuje się, jeśli średnie wartości uzyskane podczas pomiarów dokonywanych przez personel medyczny co najmniej dwukrotnie, podczas różnych wizyt, przekraczają:

  • 140 mmHg dla ciśnienia skurczowego;
  • 90 mmHg dla ciśnienia rozkurczowego.

Co ważne, nadciśnienie diagnozuje się, nawet jeśli tylko jedna z tych wartości jest przekroczona.

Dlaczego nadciśnienie tętnicze jest takie groźne?

Ciśnienie tętnicze to, w uproszczeniu, siła, z jaką krew „napiera” na ścianki naczyń krwionośnych. Na tej podstawie można wyobrazić sobie, jakie konsekwencje niesie za sobą długotrwałe, intensywne obciążenie tętnic i żył, a co za tym idzie – narządów. Niekontrolowane nadciśnienie może doprowadzić do poważnych powikłań. Są to m.in.:

  • przerost lewej komory serca;
  • przyspieszenie rozwoju miażdżycy w tętnicach szyjnych, wieńcowych, nerkowych oraz tętnicach kończyn dolnych;
  • zwiększenie sztywności tętnic;
  • upośledzenie czynności nerek;
  • rozwarstwienia aorty;
  • zmiany w naczyniach krwionośnych siatkówki oka[3].

W ogólnym rozrachunku można powiedzieć, że niekontrolowane nadciśnienie zwiększa ryzyko zgonu z przyczyn naczyniowych.

Jak rozpoznać nadciśnienie tętnicze?

Najprostszym sposobem na rozpoznanie nadciśnienia tętniczego jest oczywiście wykonanie pomiarów ciśnienia. Najlepiej, aby przeprowadził je pracownik ochrony zdrowia, np. lekarz czy pielęgniarka, przy wykorzystaniu profesjonalnego, certyfikowanego sprzętu. Warto jednak pamiętać, że wówczas może się pojawić tzw. syndrom białego fartucha – a zatem podwyższenie się ciśnienia spowodowane stresem związanym z wykonywaniem pomiaru[4].

Dlatego warto także obserwować ten parametr w warunkach domowych – koniecznie po co najmniej 5-minutowym odpoczynku w pozycji siedzącej i po minimum 30-minutowej przerwie od spożywania kawy, palenia papierosów czy przyjmowania innych substancji pobudzających[5].

Co poza pomiarami może wskazywać na problemy ze zbyt wysokim ciśnieniem krwi? Symptomy nie są jednoznaczne i zawsze takie same. Wręcz przeciwnie – na ogół nadciśnienie przebiega bezobjawowo[6]. Powodami do niepokoju i diagnostyki w tym kierunku mogą być jednak m.in.:

  • bóle głowy – zwłaszcza „uciskowe”;
  • zaburzenia snu;
  • łatwe męczenie się[7].

Jeżeli zatem doświadczasz takich problemów, warto zmierzyć ciśnienie i pomyśleć o wizycie u lekarza.

Nadciśnienie tętnicze to nie wyrok. Przejmij nad nim kontrolę!

Zmagasz się z nadciśnieniem tętniczym? To problem, z którym można sobie poradzić. Jak?

Zadbaj o zdrowo zbilansowaną dietę

Najlepiej sprawdzi się model żywieniowy bazujący na zasadach DASH – trzymanie się ich może pomóc obniżyć ciśnienie rozkurczowe średnio o 2,6 mmHg, a skurczowe o 5,2 mmHg[8]. Stawia się w nim nacisk na:

  • nienasycone tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych, bogatych w tłuszcze trans i nasycone (np. oliwa zamiast smalcu, miękka margaryna kubkowa Optima Cardio zamiast masła, chudy drób lub roślinne źródła białka zamiast czerwonego mięsa);
  • pełnoziarniste produkty zbożowe zamiast wysoko przetworzonych, z białej mąki (np. grahamki zamiast kajzerek, brązowy ryż zamiast białego);
  • warzywa i owoce – powinny stanowić min. 50% tego, co spożywasz;
  • tłuste ryby morskie, np. łosoś, halibut, tuńczyk itp., z uwagi na zawartość kwasów omega-3.

W grupie produktów na „nie” znajdują się przede wszystkim czerwone mięso i tłusty nabiał, jak również napoje zawierające cukier i produkty wysoko przetworzone.

Należy również ograniczyć spożycie soli kuchennej do mniej niż 5 g na dobę (1 łyżeczka soli ma ok. 6 g)[9].

Rzuć palenie

Jeśli codziennie sięgasz po tytoń, zmień to. Unikaj także ekspozycji na palenie bierne.

Postaw na zdrowy ruch

Znajdź formę bycia aktywnym, która jest dopasowana do Twojego stylu życia i upodobań. Wcale nie musisz zapisywać się na siłownię. Wystarczą nawet codzienne spacery, nordic walking, rower czy pływanie. WHO rekomenduje minimum 120 minut aktywności o umiarkowanej intensywności tygodniowo. To mniej niż 20 minut dziennie[10]!

Pamiętaj także, aby stale kontrolować ciśnienie tętnicze i stosować się do zaleceń lekarza – zwłaszcza tych związanych z przyjmowaniem leków. Należy to robić regularnie – tak, aby uniknąć nagłych skoków wartości.

Jak zatem widzisz, kontrola ciśnienia nie wymaga dużego wysiłku, a może Ci pomóc zachować dobre zdrowie przez lata. Powodzenia!

[1] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[2] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[3] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.1.

[4] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/58735,nadcisnienie-bialego-fartucha

[5] https://www.nadcisnienietetnicze.pl/sites/scm/files/2021-02/64385-182698-1-SM.pdf

[6] https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.1.

[7] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[8] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/baza-wiedzy/dieta/260278,dieta-dash-dobra-dla-serca

[9] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze

[10] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity

Dieta wysokotłuszczowa a choroby serca: czy istnieje zależność?

2023-11-17 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (4 głosów, średnio: 3,25)
Loading...
Dieta wysokotłuszczowa

W ostatnich latach rośnie popularność diet wysokotłuszczowych, np. keto. Czy jednak korzystanie z jadłospisu opartego o produkty z wysoką zawartością tłuszczu jest zdrowe dla serca? Dowiedz się więcej na ten temat, aby dokonać świadomych wyborów żywieniowych.
Optima Cardio

Dieta wysokotłuszczowa, czyli jaka?

Dieta wysokotłuszczowa to taka, w której zmienione są proporcje pomiędzy składnikami odżywczymi – tak, aby zwiększyć spożycie tłuszczów.

Jak to wygląda w praktyce? Przyjrzyjmy się na przykładzie dwóch najpopularniejszych diet wysokotłuszczowych, a zatem ketogenicznej oraz Kwaśniewskiego.

  • Dieta Kwaśniewskiego, czyli starszy model żywieniowy, znany od lat 90., zakłada zachowanie proporcji: 1 g białka na 2,5 g tłuszczu na 0,8 g węglowodanów[1].
  • Dieta ketogeniczna zakłada obniżenie spożycia węglowodanów do 50 g dziennie i stosunek tłuszczów do węglowodanów na poziomie 3-4:1[2].

W obu przypadkach mowa więc o:

  • zwiększeniu spożycia tłuszczów;
  • zmniejszeniu spożycia węglowodanów.

Tymczasem w zaleceniach odnośnie do zdrowo zbilansowanej diety to węglowodany mają stanowić 45-65% energii dostarczanej organizmowi, białko 10-20%, a tłuszcze – 15-30%[3]. Różnica jest zatem znacząca.

Co ma dać taka zmiana proporcji? Przede wszystkim „przestrojenie metabolizmu” – tak, aby paliwem dla organizmu stał się nie glikogen, a ciała ketonowe[4].

Dieta wysokotłuszczowa? Uważaj na serce!

Tłuszcze są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu – to nie ulega wątpliwości. Jednak ważne jest zachowanie ich odpowiedniej podaży. Nie chodzi wyłącznie o ilość tłuszczów w diecie, ale także o ich jakość.

Warto wiedzieć, że tłuszcze nasycone i nienasycone zupełnie inaczej wpływają na organizm. I tak, w uproszczeniu:

  • nasycone kwasy tłuszczowe podnoszą poziom „złego” cholesterolu oraz stężenie cholesterolu całkowitego w organizmie, co przekłada się na wyższe ryzyko miażdżycy i chorób serca;
  • nienasycone kwasy tłuszczowe wspierają podwyższenie poziomu „dobrego” cholesterolu[5].

Tłuszcze z tej pierwszej grupy znajdują się przede wszystkim w produktach odzwierzęcych, a zatem w mięsie czy przetworach mlecznych. Drugie są obecne głównie w produktach roślinnych – np. olejach, orzechach itp.

Tymczasem wiele jadłospisów diet wysokotłuszczowych bazuje na produktach zwierzęcych. Smalec do smażenia, masło, tłuste mięsa… wysoka podaż takich produktów w diecie dla sercowców, np. DASH czy śródziemnomorskiej, jest wręcz odradzana[6]. Już ten fakt podaje w wątpliwość pozytywny wpływ omawianych jadłospisów na układ sercowo-naczyniowy.

Wysokie spożycie tłuszczu a masa ciała

Warto także pamiętać, że produkty wysokotłuszczowe są także wysokokaloryczne. Dlatego osoby, które decydują się zwiększyć zawartość tłuszczów w diecie, mogą mieć problem z zachowaniem pożądanej kaloryczności posiłków. Tymczasem dostarczanie sobie kalorii w ilości przekraczającej dzienne zapotrzebowanie kaloryczne może prowadzić do zwiększenia masy ciała.

Jak prowadzić dietę wysokotłuszczową, dbając o serce?

Jak już wiesz, wysoka podaż tłuszczów może pociągać za sobą problemy z cholesterolem. Jak zatem temu zapobiec? Oto kilka zasad, których warto przestrzegać.

Wybieraj zdrowe źródła tłuszczu

Zadbaj o to, aby w Twoim jadłospisie przeważały tłuszcze roślinne – to nimi zaspokajaj większość zapotrzebowania na tłuszcz w diecie. Jak to zrobić?

  • Do smażenia i pieczenia wybieraj oleje roślinne, a nie np. smalec.
  • Ogranicz spożycie czerwonego mięsa i tłustego nabiału. Dobrymi źródłami białka będą chudsze mięso, a także strączki.
  • Sięgaj po miękkie margaryny kubkowe zamiast po masło, jeśli chcesz np. posmarować pieczywo.
  • Włącz do diety tłuste ryby morskie – są źródłem zdrowych, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, w tym DHA. To składniki, które wspierają profilaktykę miażdżycy, zawałów czy udarów[7].

Wzbogać dietę o sterole roślinne

Sterole roślinne to substancje, które przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[8]. Znajdziesz je np. w margarynie kubkowej Optima Cardio.

Kontroluj poziom cholesterolu we krwi

Jeśli prowadzisz dietę wysokotłuszczową, koniecznie regularnie wykonuj lipidogram[9]. Dzięki monitorowaniu poziomu cholesterolu czy frakcji HDL i LDL oraz trójglicerydów możesz trzymać rękę na pulsie i dokonać zmian w jadłospisie, jeśli będą potrzebne.

Jak zatem widać, dieta wysokotłuszczowa nie musi stanowić poważnego ryzyka dla serca, pod warunkiem, że jest właściwie zbilansowana. Dokonuj więc mądrych wyborów żywieniowych, aby cieszyć się dobrym zdrowiem i samopoczuciem.

[1] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_alternatywne/63665,dieta-kwasniewskiego

[2] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-ketogenna/

[3] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/normy-zywienia-czlowieka-podstawa-zalecen-zdrowej-diety/

[4] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-ketogenna/

[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[6] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/baza-wiedzy/dieta/260278,dieta-dash-dobra-dla-serca

[7] https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=2449

[8] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[9] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-ketogenna/

Jak dieta wpływa na zdrowie Twojego mózgu? Kluczowe składniki odżywcze dla myślenia i koncentracji

2023-12-15 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (2 głosów, średnio: 3,00)
Loading...
Dieta dla mózgu

Czy wiesz, że mózg, pomimo że stanowi ok. 2% masy ciała, „spala” mniej więcej 500 kcal dziennie i pochłania 20% zasobów tlenu[1]? To pokazuje wyraźnie, jak ważne jest dobre odżywienie „centrum dowodzenia” Twojego ciała. Zastanawiasz się, jakich składników potrzebuje mózg, żeby sprawnie funkcjonował? Wyjaśniamy.
Optima Cardio

Dieta dla mózgu, czyli jaka?

Czy szukasz konkretnego zestawu zaleceń dietetycznych nakierowanych na wsparcie prawidłowego funkcjonowania mózgu? Może Cię to szczególnie zainteresować, jeżeli wykonujesz pracę umysłową, uczysz się lub żyjesz na wysokich obrotach i często potrzebujesz intensywnej koncentracji. Z naukowego punktu widzenia najczęściej rekomendowana jest dieta MIND[2]. Pełna nazwa tego modelu żywieniowego brzmi „Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay”.

Chodzi zatem o dietę, która łączy elementy jadłospisu śródziemnomorskiego (uznawanego obecnie za najzdrowszy na świecie) i diety DASH (stworzonej z myślą o profilaktyce nadciśnienia[3]) – z myślą o dostarczeniu maksimum składników wspierających optymalną pracę centralnego układu nerwowego.

W tym modelu żywieniowym dominują składniki, które wspierają działania przeciwzapalne, walkę z wolnymi rodnikami, a także ograniczanie tworzenia tzw. blaszek amyloidowych. Ta ostatnia kwestia jest szczególnie ważna, ponieważ blaszki amyloidowe mogą zakłócać połączenia neuronowe, a przez to prowadzić do rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, np. alzheimera[4].

Warto zatem zadbać o przemyślane komponowanie posiłków i uwzględnienie w nich składników ważnych z punktu widzenia pamięci, koncentracji oraz zachowania „trzeźwego umysłu”.

Must-have w diecie dla mózgu to…

Lista składników, na których bazuje dieta MIND, brzmi bardzo apetycznie. Poznaj ją i pomyśl, jakie dania możesz przygotować z produktów dobrych dla Twojego mózgu[5],[6].

Tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych

Tłuszcze to niezwykle istotna grupa składników pokarmowych. To one stanowią zarówno ważne źródło energii dla tkanek (w tym mózgu), jak również materiał budulcowy błon komórkowych. Ponadto wchodzą w skład płynów ustrojowych w połączeniu z białkami. W tłuszczach rozpuszczają się również niektóre witaminy, m.in. D czy E, która stanowi silny naturalny antyoksydant[7]. Dlatego nie może ich zabraknąć w Twoim jadłospisie. Ale uwaga! Warto je wybierać rozsądnie. Z punktu widzenia zdrowia ciała i umysłu lepiej sprawdzą się produkty bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe.

Powód jest prosty: tłuszcze nasycone oraz trans, obecne przede wszystkim w mięsie oraz mleku i jego przetworach (np. maśle), niekorzystnie wpływają na profil lipidowy, tzn. przyczyniają się m.in. do podnoszenia poziomu tzw. złego cholesterolu[8]. Taki stan rzeczy zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy, a w konsekwencji grozi nawet zawałem serca, wystąpieniem udaru czy wylewu. Poza tym eksperci podkreślają dodatkowe zagrożenie płynące ze spożywania tłuszczów trans – mogą one sprzyjać zaburzeniom przewodzenia w komórkach nerwowych i obniżać ich plastyczność[9].

Z drugiej strony nienasycone kwasy tłuszczowe sprzyjają utrzymaniu korzystnego profilu lipidowego – wpływają na zmniejszanie poziomu tzw. złego cholesterolu i podnoszenie stężenia dobrego. Potwierdzają to choćby badania na populacji Basenu Morza Śródziemnego, w których kluczową rolę odgrywa oliwa – ludzie zdecydowanie rzadziej chorują tam np. na chorobę wieńcową[10].

Tłuszcze Omega-3

Omega-3 to jedna z grup niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. W kontekście zdrowia mózgu szczególnie ważne jest DHA. To składnik, który przyczynia się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz prawidłowego widzenia. Korzystne działanie występuje w przypadku dziennego spożycia 250 mg tej substancji w połączeniu ze zdrowym trybem życia oraz zbilansowaną i zróżnicowaną dietą[11]. Kwas ten jest obecny przede wszystkim w tłustych rybach morskich – np. w tuńczyku, łososiu czy halibucie.

Jego źródłem są także algi morskie. Olej z nich pozyskany, będący bogatym źródłem DHA, wzbogaca margarynę Optima Neuro, która również stanowi dobre źródło tłuszczów nienasyconych. To alternatywa dla masła, którą warto rozważyć.

Omega-3 występują także w orzechach, które dodatkowo są świetnym źródłem składników mineralnych.

Antyoksydanty

Witaminy C, E, beta-karoten czy selen stanowią naturalne antyoksydanty, a zatem wspierają organizm w walce z wolnymi rodnikami. Ich bogatymi źródłami są przede wszystkim warzywa i owoce. Szczególnie polecanymi w diecie MIND są:

  • warzywa zielone, np. szpinak, jarmuż, rukola, roszponka, sałata itp.;
  • owoce borówkowe, np. jagody, truskawki, maliny.

Pełnoziarniste produkty zbożowe

Pełnoziarniste produkty zbożowe to cenne źródło węglowodanów. To ważne, ponieważ mózg żywi się glukozą, wykorzystując nawet 60% jej zawartej we krwi[12]. Dodatkowo produkty z pełnego przemiału (np. pieczywo typu graham, brązowy ryż czy makaron pełnoziarnisty) stanowią bogate źródło błonnika oraz składników mineralnych.

Nie zapominaj również o właściwym nawodnieniu organizmu. Twój mózg do prawidłowej pracy potrzebuje także wody – w końcu stanowi ona ok. 80% jego masy[13]!

Zdrowa, dobrze zbilansowana dieta to klucz do zachowania sprawności i „przejrzystości” umysłu na lata. Komponuj więc swoje posiłki świadomie – łącząc dobry smak ze zdrowymi, rozsądnymi wyborami. Przekonaj się, że to możliwe!

 

[1] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/aktualnosci/307935,czy-wysilek-umyslowy-pozwala-spalac-kalorie

[2] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/choroby-neurodegeneracyjne/dieta-zmniejszajaca-ryzyko-demencji/

[3] https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/baza-wiedzy/dieta/260278,dieta-dash-dobra-dla-serca

[4] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/choroby-neurodegeneracyjne/dieta-zmniejszajaca-ryzyko-demencji/

[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/zdrowe_diety/146729,dieta-mind-polaczenie-diety-srodziemnomorskiej-i-diety-dash

[6] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/zdrowe_diety/146729,dieta-mind-polaczenie-diety-srodziemnomorskiej-i-diety-dash

[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[8] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[9] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/filmy/228844,wysokie-koszty-utrzymania-mozgu

[10] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[11] https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/3840

[12] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/filmy/228844,wysokie-koszty-utrzymania-mozgu

[13] J.w.

Czy diety wegańskie i wegetariańskie chronią przed chorobami serca?

2023-12-13 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (5 głosów, średnio: 2,20)
Loading...
Wege

Diety bazujące głównie lub wyłącznie na produktach roślinnych zyskują na popularności z roku na rok. Wybierają je m.in. osoby, dla których istotne są ekologia czy prawa zwierząt. Jak jednak ich wprowadzenie wpływa na zdrowie? Czy niespożywania mięsa i innych wyrobów odzwierzęcych może uchronić przed chorobami serca? Wyjaśniamy.
Optima Cardio

Weganizm i wegetarianizm – na czym polegają te diety roślinne?

Zarówno weganizm, jak i wegetarianizm to diety, które mają charakter wykluczeniowy. Oznacza to, że osoby odżywiające się w ten sposób nie spożywają określonych grup produktów.

  • Wegetarianie nie jedzą mięsa, ryb oraz owoców morza. Najczęściej jednak spożywają jajka, a także inne produkty odzwierzęce, np. mleko i jego przetwory.
  • Weganie na liście zakazanych produktów mają wszystkie artykuły odzwierzęce. Chodzi więc zarówno o mięso czy ryby, jak i o przetwory mleczne (np. śmietany, jogurty, masło, sery), a także np. żelatynę i tym podobne.

Takie wybory żywieniowe pociągają za sobą określone konsekwencje – mogą być one zarówno pozytywne, jak i negatywne[1]. Wiele zależy bowiem nie tylko od tego, jakie grupy produktów są dozwolone do spożycia, ale również od specyfiki codziennego jadłospisu danej osoby.

Diety wegańska i wegetariańska a zdrowie serca

Na choroby serca umiera na świecie ok. 18 mln osób rocznie. Jest to najczęstsza przyczyna śmierci[2]. Tymczasem jednym z czynników zwiększających ryzyko rozwoju miażdżycy, a wraz z nią np. choroby niedokrwiennej serca, jest niewłaściwa dieta. Czyli jaka? Z małą ilością warzyw i owoców, a za to z dużą dawką nasyconych tłuszczów zwierzęcych, soli, żywności wysoko przetworzonej „naszpikowanej” tłuszczami trans i cukrem.

Jak zatem na zdrowie serca może wpłynąć dieta roślinna? Badania pokazują, że w krajach zachodnich[3]:

  • liczba zgonów wywołanych chorobami układu krążenia u wegetarian jest niższa o 16% niż u nie wegetarian;
  • ryzyko zgonu z powodu choroby wieńcowej u wegetarian spada o 29% w porównaniu z nie wegetarianami;
  • u wegetarian i u wegan obniżone są typowe czynniki ryzyka chorób serca, takie jak wskaźnik masy ciała, stężenie poziomu cholesterolu całkowitego, stężenie LDL i apolipoprotein B;
  • wegetarianie mają mniejszą grubość kompleksu IMT (błona środkowa-śródbłonek) w tętnicy szyjnej niż nie wegetarianie – zwiększona grubość IMT wskazuje na wysokie ryzyko rozwoju ChSN w przyszłości.

Dlaczego diety roślinne mogą mieć dobry wpływ na serce?

Podstawowe korzyści dla wegan i wegetarian wynikają z ograniczenia spożycia produktów odzwierzęcych – w szczególności tych bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe oraz cholesterol[4]. Chodzi przede wszystkim o:

  • mięso, zwłaszcza to tłuste – np. boczek, karkówkę, wędliny itp.;
  • tłuste produkty mleczne, czyli głównie masło, tłuste sery żółte, tłuste śmietany itp.

Dlaczego ich nadmierne spożycie może być groźne dla serca? Nasycone kwasy tłuszczowe (zwłaszcza mistrynowy, palmitynowy czy laurynowy obecne w tłuszczu mlecznym) podnoszą stężenie „złego” cholesterolu LDL we krwi i poziom cholesterolu całkowitego[5]. To przekłada się na zwiększone ryzyko rozwoju miażdżycy, a w konsekwencji – choroby niedokrwiennej serca czy zawału.

Ponadto w produktach pochodzących od zwierząt przeżuwających (np. krów i owiec) – zarówno mięsie, jak i przetworach mlecznych (np. maśle, serach itp.) są zawarte izomery tłuszczów trans. Te substancje nie tylko przyczyniają się do podniesienia poziomu „złego” cholesterolu, ale jednocześnie – do obniżenia stężenia cholesterolu „dobrego”[6].

Korzystne jest też zwiększenie spożycia produktów roślinnych – w tym bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe. Istotną rolę odgrywają zatem m.in.:

  • oleje roślinne bogate w jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które wspierają procesy kardioprotekcyjne[7];
  • produkty pełnoziarniste, bogate w witaminy, składniki mineralne oraz w błonnik pokarmowy i inne substancje wspierające prawidłowe działanie układu sercowo-naczyniowego[8];
  • warzywa i owoce, które są bogate m.in. w antyoksydanty, potas i magnez istotne dla zdrowia serca;
  • orzechy, bogate w tłuszcze nienasycone, a także polifenole i błonnik.

Na co należy uważać na diecie wegańskiej i wegetariańskiej?

Chociaż diety wegańska i wegetariańska mogą mieć pozytywny wpływ układ sercowo-naczyniowy, warto pamiętać, że jej prowadzenie wiąże się z pewnymi deficytami. Istotne jest zatem uzupełnianie niedoborów[9],[10]:

  • witaminy B12 (najczęściej wymagana jest suplementacja);
  • kwasów tłuszczowych omega-3, a w szczególności DHA (warto sięgnąć np. po margarynę roślinną Optima Neuro, która jest wzbogacona o olej z mikroalg morskich będący źródłem DHA);
  • żelaza;
  • wapnia;

Przemyślany jadłospis „wege” może być dobrym wyborem dla zdrowia. Należy jednak zadbać o poprawne zbilansowanie posiłków – tak, aby dostarczyć organizmowi wszystkie niezbędne składniki.

 

[1] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/czy-dieta-roslinna-chroni-przed-otyloscia/

[2] https://www.who.int/health-topics/cardiovascular-diseases#tab=tab_1

[3] Parol D., Mamcarz A., Diety roślinne w kontekście chorób układu sercowo-naczyniowego; Folia Cardiologica 2015 t. 10, nr 2, s. 92-99.

[4] J.w.

[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[6] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/izomery-trans-warto-wiedziec/

[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[8] Parol D., Mamcarz A., Diety roślinne w kontekście chorób układu sercowo-naczyniowego; Folia Cardiologica 2015 t. 10, nr 2, s. 92-99.

[9] Parol D., Mamcarz A., Diety roślinne w kontekście chorób układu sercowo-naczyniowego; Folia Cardiologica 2015 t. 10, nr 2, s. 92-99.

[10] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/dieta-roslinna-od-czego-zaczac-na-co-zwrocic-uwage-przy-kompozycji-diety/

Klucz do pamięci: dieta a profilaktyka chorób neurodegradacyjnych

2023-12-10 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (1 głosów, średnio: 5,00)
Loading...
Pamięć

Choroby neurodegeneracyjne dotykają coraz większą liczbę osób, a ryzyko zapadnięcia na nie zwiększa się wraz z wiekiem[1]. Dlatego tak istotna jest profilaktyka. Ważną rolę odgrywa w niej m.in. dieta. Co jeść, żeby wspomóc prawidłowe funkcjonowanie mózgu aż do późnej starości? Oto kilka zasad żywieniowych, o których warto pamiętać.
Optima Cardio Potas+

Choroby neurodegeneracyjne: czym są?

Choroby neurodegeneracyjne są jednymi z tych, które wzbudzają ogromny strach. Słowa „alzheimer” czy „parkinson” brzmią jak wyrok, ponieważ oznaczają nieodwracalne zwyrodnienie struktur mózgu – takie, które utrudnia, a z czasem wręcz uniemożliwia normalne funkcjonowanie[2].

Na czym polegają?

  • Choroba Alzheimera ma charakter otępienny. Jest związana z postępującymi zaburzeniami poznawczymi – stopniową utratą pamięci, a na późniejszych etapach także zapominaniem słów czy tego, jak wykonać codzienne czynności, zaburzeniami wzrokowo-przestrzennymi, zaburzeniami świadomości[3].
  • Choroba Parkinsona objawia się spowolnieniem ruchowym, sztywnością mięśni, zaburzeniami postawy oraz chodu oraz drżeniem spoczynkowym[4].

Ponieważ oba te schorzenia dotykają mózg, warto zadbać o jego prawidłowe funkcjonowanie, a co za tym idzie – m.in. o odpowiednie odżywianie się.

Dieta a profilaktyka chorób neurodegeneracyjnych: co jeść, aby wspomóc pracę mózgu?

To, że właściwie skomponowane menu może wspomóc profilaktykę choroby Alzheimera, zostało potwierdzone badaniami. Wykazano w nich, że odpowiednio opracowany jadłospis dla mózgu, dieta MIND, może zmniejszyć ryzyko zapadalności na to schorzenie nawet o ponad 53%. Takie rezultaty uzyskano w badaniu klinicznym przeprowadzonym na niemal 1000 uczestników w wieku zagrożonym wystąpieniem tej choroby (58-98 lat), a czas obserwacji pacjentów wyniósł 4,5 roku[5].

Na czym polega dieta MIND? Powstała ona z połączenia jadłospisów uznawanych za najzdrowsze na świecie – śródziemnomorskiego oraz DASH, specjalnie z myślą o profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych[6]. Oto co powinno się w niej znaleźć.

Źródła zdrowych tłuszczów

Szczególnie istotne dla mózgu są kwasy z grupy omega-3, a zwłaszcza DHA, czyli kwas dokozaheksaenowy. Wspomaga on prawidłowe funkcjonowanie mózgu przy dziennym spożyciu na poziomie 250 mg[7]. Tę substancję znajdziesz przede wszystkim w tłustych rybach morskich, np. takich jak halibut, tuńczyk czy łosoś.

Dobrymi rozwiązaniami dla mózgu – w kontekście wyborów dotyczących tłuszczów – są:

  • wzbogacenie jadłospisu o orzechy, a także oleje roślinne – bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, które m.in. wspierają profilaktykę miażdżycy przez obniżanie poziomu tzw. złego cholesterolu[8];
  • zamiana masła, stanowiącego źródło tłuszczów nasyconych i trans, na margarynę roślinną; np. Optima Neuro, która dodatkowo ma w składzie DHA;
  • unikanie spożywania dużych ilości tłustego, czerwonego mięsa czy serów żółtych[9].

Warzywa i owoce

W jadłospisie zgodnym z zaleceniami diety MIND nie może zabraknąć warzyw ani owoców. Szczególnie polecane są[10]:

  • warzywa liściaste, np. roszponka, rukola, sałata itp.; stanowią świetne źródło witamin i składników mineralnych, a także zawierają duże ilości błonnika; rekomendowanych jest minimum 6 porcji tygodniowo;
  • owoce jagodowe, np. jagody, borówki amerykańskie, maliny, jeżyny, truskawki – zaleca się co najmniej 2 porcje tygodniowo;
  • inne warzywa – minimum 1 raz dziennie;
  • nasiona roślin strączkowych, np. fasoli, bobu, soczewicy, ciecierzycy itd. – co najmniej 3 razy w tygodniu.

Produkty pełnoziarniste

Sięgaj również po produkty z pełnego przemiału. Chodzi np. o pieczywo pełnoziarniste, brązowy ryż, kasze czy makaron pełnoziarnisty. Stanowią bogate źródło błonnika, jak również witaminy z grupy B, które są istotne m.in. dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.

Dobrze zbilansowana dieta zgodna z zaleceniami MIND to sposób na wsparcie zdrowia mózgu. Warto zgłębić jej reguły i wdrożyć je na co dzień. To prostsze niż myślisz!

 

 

 

[1] http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2015/07/pnm_2015_468-476.pdf

[2] http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2015/07/pnm_2015_468-476.pdf

[3] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151134,choroba-alzheimera

[4] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151060,choroba-parkinsona

[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/zdrowe_diety/146729,dieta-mind-polaczenie-diety-srodziemnomorskiej-i-diety-dash

[6] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/choroby-neurodegeneracyjne/dieta-zmniejszajaca-ryzyko-demencji/

[7] https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2010.1734

[8] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[9] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/choroby-neurodegeneracyjne/dieta-zmniejszajaca-ryzyko-demencji/

[10] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/choroby-neurodegeneracyjne/dieta-zmniejszajaca-ryzyko-demencji/

Skutki długotrwałego stresu dla serca — co musisz wiedzieć?

2023-12-05 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (3 głosów, średnio: 3,33)
Loading...
Stress

Stres to we współczesnym świecie „chleb powszedni” dla większości osób. Trudno uniknąć napięcia w codziennym pośpiechu, przy presji w pracy i natłoku obowiązków. Warto jednak zadbać o to, aby chwilowa nerwowość nie przerodziła się w stan permanentny. To może źle działać na Twoje serce. Zobacz dlaczego!

Optima Neuro

Stres, czyli co?

Stres stanowi adaptacyjną reakcję organizmu na sytuację zagrożenia. Stanowi ona naturalny instynkt, wypracowany przez człowieka w procesie ewolucji, który pozwalał przetrwać[1]. I chociaż obecnie rzadko kiedy doświadcza się sytuacji na granicy życia lub śmierci, ten pierwotny mechanizm obronny nadal aktywuje się, gdy pojawia się niepokojący bodziec[2].

Czy to źle? Niekoniecznie! Krótki, „ostry” stres, nazywany też „eustresem” może mieć pozytywne efekty. Pomoże np.:

  • podnieść poziom koncentracji,
  • zwiększyć motywację do działania,
  • wyostrzyć zmysły,
  • pokonywać trudne wyzwania[3].

Problem pojawia się jednak, gdy do głosu dochodzi przewlekły stres. Taki, który nie znika po kilku-kilkunastu minutach, ale towarzyszy nieustannie, zawsze „pracując w tle”[4].

Doświadczanie stresu przewlekłego niesie za sobą bardzo poważne konsekwencje. Może prowadzić m.in. do rozwoju różnego rodzaju zaburzeń depresyjnych oraz lękowych[5]. Przekłada się też na rozmaite negatywne reakcje fizjologiczne, które mogą dotknąć różnych obszarów funkcjonowania organizmu.

Stres przewlekły a praca serca – jaka jest zależność?

Chroniczny stres ma nie tylko następstwa psychologiczne, ale również biologiczne. W wyniku jego doświadczania może dojść np. do[6]:

  • rozwoju nadciśnienia – z uwagi na nieustanną wysoką intensywność pracy serca wynikającą ze skurczenia się naczyń krwionośnych i przyspieszonego pulsu;
  • rozwoju zmian miażdżycowych, a co za tym idzie – choroby niedokrwiennej serca;
  • w sytuacjach ekstremalnych – do nagłej śmierci sercowej.

Z czego to wynika? Przyczyny pokazały bliżej m.in. badania brytyjskich naukowców nad zależnością między stresem przewlekłym a poziomem cholesterolu. Uczestniczyło w niej 106 mężczyzn i 93 kobiety z UK w wieku od 45 do 59 lat – niechorujących na choroby serca, nadciśnienie czy dyslipidemie. Po poddaniu stresującym sytuacjom u badanych:

  • poziom „dobrego” cholesterolu HDL spadł średnio o 1,6 mg/dl;
  • stężenie „złego” cholesterolu LDL wzrosło średnio o aż 5 mg/dl[7].

Może to mieć związek z tym, że hormony stresu zwiększają wytwarzanie przez wątrobę lipoprotein o niskiej gęstości oraz uwalniają cukier z wątroby i kwasy tłuszczowe z tkanki tłuszczowej.

Kiedy taki stan utrzymuje się przez dłuższy czas, mogą się pojawić zmiany miażdżycowe, a wraz z nimi – choroby serca.

Stres pod kontrolą – jak możesz zadbać o swoje serce?

Zupełne uniknięcie sytuacji stresowych w życiu wydaje się niemożliwe. Możesz jednak zrobić wiele, aby:

  • zmniejszyć poziom stresu i zrelaksować się,
  • zatroszczyć się o utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu.

Zrelaksuj się!

Jak obniżyć poziom stresu na co dzień? Pomyśl m.in. o:

  • medytacji i ćwiczeniach oddechowych – te drugie możesz wykonywać nawet podczas pracy czy w drodze do domu;
  • poprawie jakości snu – zadbaj o to, aby spać co najmniej 7-8 h na dobę, najlepiej w chłodniejszym i dobrze wywietrzonym pomieszczeniu;
  • zwiększeniu aktywności fizycznej – ćwiczenia pomogą rozładować napięcie.

Zadbaj o zdrową dietę

Skoro stres może zwiększać poziom cholesterolu, warto zadbać o dobrze zbilansowaną dietę, która będzie sprzyjała utrzymaniu dobrych wyników lipidogramu.

Pamiętaj, aby:

  • ograniczyć spożycie czerwonego mięsa oraz tłustych produktów mlecznych, np. masła i serów;
  • wyeliminować z diety fast foody i inną żywność wysoko przetworzoną, w tym słodycze, chipsy itp.;
  • spożywać więcej warzyw i owoców – powinny stanowić co najmniej 50% tego, co jesz każdego dnia;
  • wybierać tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych – te pierwsze są bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, które sprzyjają zwiększeniu poziomu „dobrego” cholesterolu HDL i zmniejszeniu stężenia „złego” – LDL[8].

W codziennej praktyce możesz np. zamienić masło na margarynę roślinną wzbogaconą o sterole roślinne, które przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym ich spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[9]. Zawiera je np. Optima Cardio. Natomiast zamiast mięsa sięgnij po strączki lub po tłuste ryby morskie, bogate w kwasy omega-3.

Świadome jedzenie i „zwolnienie” tempa życia pomogą Ci cieszyć się lepszym samopoczuciem oraz zdrowiem. Spróbuj!

[1] https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/wywiady/146636,stres-ostry-stres-przewlekly

[2] https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/wywiady/146636,stres-ostry-stres-przewlekly

[3] https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/aktualnosci/287581,jak-radzic-sobie-ze-stresem

[4] https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/aktualnosci/287581,jak-radzic-sobie-ze-stresem

[5] https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/aktualnosci/287581,jak-radzic-sobie-ze-stresem

[6] Skutki zdrowotne i psychologiczne przewlekłego stresu. Rozpoznawanie i sposoby radzenia sobie. Materiały opracowane na zlec. Departamentu Wojskowej Służby Zdrowia Ministerstwa Obrony Narodowej przez Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

[7] https://www.health.harvard.edu/newsletter_article/medical-memo-stress-and-cholesterol

[8] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/piramida-zdrowego-zywienia-i-aktywnosci-fizycznej-dla-osob-doroslych-2/

[9] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

Wczesne objawy chorób neurodegradacyjnych: jak rozpoznać chorobę Alzheimera?

2023-11-30 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (2 głosów, średnio: 5,00)
Loading...

Alzheimer

Czy wiesz, że z chorobą Alzheimera zmaga się nawet ok. 21 mln osób na całym świecie[1]? To schorzenie, które krok po kroku odbiera pacjentowi możliwość świadomego przeżywania kolejnych chwil. Im wcześniej zostanie wykryta, tym większa jest szansa na to, że będzie postępować powoli. Jakie objawy mogą być uznane za „czerwone flagi” i skłonić do wykonania diagnostyki? Wyjaśniamy.
Optima Cardio

Alzheimer – podstępna choroba neurodegeneracyjna

Na czym polega alzheimer? Jest to jedna ze zwyrodnieniowych chorób mózgu. Rozwijające się w jej efekcie patologiczne zmiany – tzn. odkładanie się tzw. beta-amyloidu oraz białka tau – sprawiają, że komórki nerwowe w mózgu zaczynają obumierać. Im mniej neuronów, tym bardziej utrudnione jest prawidłowe funkcjonowanie pacjenta. Dlatego pojawiają się coraz poważniejsze zaburzenia poznawcze[2], a pacjent stopniowo traci kontakt z rzeczywistością.

U kogo można podejrzewać alzheimera? Czynniki ryzyka

Co do zasady, choroba Alzheimera nie ma podłoża genetycznego – przypadki niezwiązane z występowaniem chorób neurodegeneracyjnych w rodzinie stanowią aż 95% wszystkich[3]. Co zatem zwiększa ryzyko wystąpienia tego schorzenia?

  • Najważniejsza kwestia to wiek pacjenta. Im bardziej podeszły, tym wyższe ryzyko wystąpienia choroby. Szacuje się, że na alzheimera choruje ponad 5% osób po 65. r.ż. Natomiast w przedziale 85-89 lat mówi się już o zapadalności na poziomie 37-40 na 1000 osób/rok.
  • Schorzenie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.
  • Ryzyko rozwoju alzheimera wzrasta u osób chorujących np. na niewydolność serca, cukrzycę typu 2, a także nadciśnienie, jak również tych z zespołem Downa.
  • U osób po 65. r.ż. zagrożenie alzheimerem jest większe u pacjentów z depresją, niedosłuchem czy uszkodzeniem mózgu[4].

Można zatem powiedzieć, że jeśli występują opisane powyżej czynniki ryzyka, a u bliskiej osoby są dostrzegalne wczesne objawy choroby Alzheimera, warto skonsultować się z lekarzem. Diagnostyka tego schorzenia nie jest inwazyjna – kluczowe są badanie neurologiczne i oceniające funkcje poznawcze. Mogą też zostać wykonane tomografia czy rezonans. To pozwoli szybko ustalić, co jest źródłem problemów[5].

Jakie są wczesne objawy choroby Alzheimera?

Na co warto zwrócić uwagę w kontekście alzheimera? Oto kluczowe kryteria rozpoznania tej choroby i przykłady praktyczne tego, jak mogą wyglądać symptomy[6].

Zaburzenia pamięci

Na początku mogą być bardzo łagodne i dotyczyć głównie nowo przyswajanych informacji. Przykładowo pacjent może mieć problem z przypomnieniem sobie:

  • gdzie odłożył codzienne akcesoria – takie jak okulary, opakowania leków czy pilot do telewizora;
  • co działo się kilka godzin wcześniej – np. że spotkał kogoś na zakupach albo miał przekazać ważną informację.

O zapominaniu się mogą też świadczyć:

  • wielokrotne pytanie o te same sprawy w krótkim czasie;
  • pozostawianie rzeczy w sklepie, środkach komunikacji czy kościele.

Problemy z pamięcią – zwłaszcza utrzymujące się przez dłuższy czas, to kluczowy objaw, który powinien niepokoić w kontekście alzheimera.

Łagodne zaburzenia poznawcze

Poza problemami z pamięcią mogą się pojawić kłopoty z orientacją – szczególnie w terenie. Niepokojące może być np. jeśli bliska osoba gubi się w nieznanym miejscu, choćby podczas podróży do oddalonego od domu centrum handlowego czy na drugi koniec miasta.

Na tym etapie można też dostrzec zaburzenia uwagi – trudności w skoncentrowaniu się na rozmowie, czytaniu książki/gazety, oglądaniu wiadomości.

Zmiany osobowości

Pacjent, u którego rozwija się alzheimer, może zacząć się zachowywać inaczej niż dotychczas. Pojawiają się np.[7]:

  • nerwy i frustracja związane z wypieraniem ze świadomości zaburzeń;
  • apatia i przygnębienie;
  • obniżenie pewności siebie;
  • ograniczenie samorozwoju – np. porzucenie do tej pory lubianych hobby;
  • wahania nastroju – także idące w stronę nadmiernej wesołości w sytuacjach, które nie skłaniają do śmiechu.

Pojawienie się takich symptomów powinno skłonić do wizyty u lekarza rodzinnego, a w dalszej kolejności u neurologa. Chociaż alzheimer jest chorobą, której postęp jest nieuchronny, leczenie może poprawić jakość funkcjonowania pacjenta na co dzień i spowolnić jej rozwój[8]. Nie warto zatem zwlekać z diagnostyką.

 

 

[1] https://www.gov.pl/web/psse-siedlce/swiatowy-dzien-choroby-alzheimera-2021

[2] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151134,choroba-alzheimera

[3] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151134,choroba-alzheimera

[4] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151134,choroba-alzheimera

[5] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151134,choroba-alzheimera

[6] Za: B. Hausz-Piskosz, K. Buczkowski, Diagnostyka i leczenie choroby Alzheimera w warunkach praktyki lekarza rodzinnego, [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2013, t.7, nr 4, s. 198-207.

[7] https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151134,choroba-alzheimera

[8] B. Hausz-Piskosz, K. Buczkowski, Diagnostyka i leczenie choroby Alzheimera w warunkach praktyki lekarza rodzinnego, [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2013, t.7, nr 4, s. 198-207.

 

Dieta dla zdrowego serca: składniki odżywcze, które warto uwzględnić

2023-11-23 Lektura tego artykułu zajmie 2 minuty
1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (2 głosów, średnio: 3,00)
Loading...

Chcesz zadbać o zdrowie serca? Jeśli tak, zwróć uwagę na swój jadłospis. To, co znajduje się w codziennym menu, ma wpływ na sposób funkcjonowania Twojego organizmu. Zobacz, jakie składniki odżywcze powinno zawierać wybierane przez Ciebie jedzenie. Oto te najważniejsze!
Optima Cardio

Sterole roślinne

Sterole oraz stanole roślinne, określane też jako fitosterole, są związkami z tej samej grupy co cholesterol. Ich spożycie może mieć przełożenie na obniżenie poziomu tego związku we krwi.

Jak pokazują badania, substancje z tej grupy przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[1]. Ich naturalnymi źródłami są oleje: słonecznikowy, rzepakowy, sojowy czy oliwa, a także orzechy włoskie, nasiona sezamu, fistaszki. Warto jednak podkreślić, że samo spożycie produktów bogatych w sterole roślinne nie przynosi efektów terapeutycznych[2]. Dlatego warto zwrócić uwagę na produkty wzbogacane tymi substancjami. W tej grupie można wymienić np. margarynę roślinną Optima Cardio – to doskonałe źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także wspomnianych tutaj fitosteroli.

Nienasycone kwasy tłuszczowe

Tłuszcz dobry dla serca? Chociaż to stwierdzenie mogło zaskakiwać jeszcze kilka-kilkanaście lat temu, dziś świadomość odnośnie do roli kwasów tłuszczowych w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu jest znacznie większa. Powszechną wiedzą staje się informacja, że właściwości tłuszczu zależą od jego typu.

I o ile nasycone kwasy tłuszczowe: mirystynowy, palmitynowy i laurynowy zwiększają stężenie tzw. złego cholesterolu, o tyle te nienasycone pomagają je obniżyć[3]! Dlatego warto sięgnąć po zdrowe tłuszcze w diecie.

Z myślą o sercu istotną rolę odgrywają tłuszcze nienasycone, a dokładniej:

  • jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które wspierają utrzymanie optymalnego całkowitego poziomu cholesterolu i obniżenie stężenia szkodliwej frakcji LDL; znajdziesz je np. w oliwie i oleju rzepakowym[4];
  • kwasy omega-3: ALA, EPA, DPA i DHA, które m.in. wspierają działania hipotensyjne (obniżające ciśnienie krwi), kardioprotekcyjne oraz związane z utrzymaniem prawidłowych parametrów lipidowych krwi[5]; ich źródło stanowią m.in. olej lniany, rzepakowy czy sojowy, jak również orzechy włoskie (ALA), a także tłuste ryby morskie czy mikroalgi morskie (EPA i DHA).

Warto zatem sięgać po oleje roślinne w zamian za tłuszcze zwierzęce. Serce będzie wdzięczne!

Błonnik

Błonnik pokarmowy również jest cennym składnikiem odżywczym, który powinien się znaleźć w diecie na serce. Dlaczego? Ten składnik wspiera prawidłową pracę organizmu na wiele sposobów. W kontekście serca szczególnie ważne są[6]:

  • zmniejszanie stężenia cholesterolu we krwi – z uwagi na zawartość w błonniku beta-glukanów, które wspierają jego metabolizm i ułatwiają odprowadzanie go z organizmu;
  • wsparcie w utrzymaniu prawidłowej sylwetki – to możliwe, ponieważ błonnik pomaga zwiększyć uczucie sytości i wspomaga procesy metaboliczne; warto pamiętać, że nadwaga i otyłość są czynnikami sprzyjającymi rozwojowi chorób serca!

Gdzie znajdziesz błonnik? Jego istotnymi źródłami są przede wszystkim warzywa, owoce (zwłaszcza spożywane ze skórką), a także produkty pełnoziarniste.

Potas

Potas to składnik mineralny, którego nie może zabraknąć w diecie dla serca. Dlaczego? Przede wszystkim jest to jeden z elektrolitów, który uczestniczy w przewodzeniu impulsów nerwowych oraz kontroli pracy mięśni, w tym sercowego[7]. Równie istotne jest to, że wspomaga on utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi, co także ważne dla zachowania zdrowia układu sercowo-naczyniowego.

Jego źródłami w pożywieniu są m.in. pomidory, orzechy włoskie, kasza gryczana, suszone morele czy chleb żytni razowy.

Pamiętaj, że dieta dobra dla serca powinna być dobrze zbilansowana. Zadbaj zatem, aby pojawiło się w niej odpowiednio dużo zdrowych tłuszczów nienasyconych, błonnika czy składników mineralnych oraz witamin. Unikaj natomiast produktów, które stanowią źródło nasyconych kwasów tłuszczowych, izomerów trans czy soli. Serce będzie Ci wdzięczne. Jedz na zdrowie!

 

 

[1] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

[2] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62385,sterole-i-stanole-roslinne

[3] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67338,tluszcze-podzial-budowa-funkcje-i-wlasciwosci

[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/72288,kwasy-tluszczowe-omega-3-i-omega-6-zrodla-i-wlasciwosci

[6] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/67301,blonnik

[7] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/73851,potas